Tym, którzy "ducha oddali Bogu, ciało ziemi włoskiej, a serce Polsce", zdobywając 18 maja 1944 r. Monte Cassino, oddano w sobotę hołd na polskiej nekropolii we Włoszech. Z tego miejsca, polegli żołnierze wołają do Europy o odpowiedzialność, wołają: nie dopuście, aby rosyjski imperializm się rozlał - powiedział prezydent Andrzej Duda.
80 lat temu, w południe 18 maja 1944 r., na gruzach klasztoru Monte Cassino plutonowy Emil Czech odegrał hejnał mariacki, ogłaszając zwycięstwo w jednej z najbardziej zaciętych batalii II wojny światowej. Okupione wielkimi stratami zwycięstwo stało się fundamentem legendy „armii zesłańców”.
4 maja 1944 r. w Owczarni na Lubelszczyźnie oddział AL pod dowództwem Bolesława Kaźmiraka „Cienia” zamordował 18 żołnierzy AK, czekających na zrzut broni. Była to jedna z wielu zbrodni dokonanych przez członków kolaborującej ze Związkiem Sowieckim formacji zbrojnej.
W 80. rocznicę akcji bojowej „Kutschera” oddano hołd żołnierzom specjalnego Oddziału Kedywu Komendy Głównej AK „Pegaz” (późniejszego „Parasola”) – uczestnikom operacji „Kutschera”, podczas której polskie podziemie wykonało wyrok na gen. Franzu Kutscherze – dowódcy SS i policji dystryktu warszawskiego.
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie obchodzi w tym roku 80-lecie istnienia. W programie obchodów m.in. Kongres Marii Curie „Innowacja jest kobietą”, zjazd absolwentów, koncerty. Obecnie uczelnia kształci ok. 16 tys. studentów na blisko 90 kierunkach.
13 stycznia 1944 r. rozpoczęła działalność „Specjalna komisja ds. ustalenia i przeprowadzenia śledztwa okoliczności rozstrzelania w lesie katyńskim polskich jeńców wojennych przez niemiecko-faszystowskich najeźdźców” – tzw. komisja Burdenki. Jej celem było „udowodnienie”, że zbrodni katyńskiej dokonali Niemcy.
Powstańcza ofensywa trwała na Ochocie kilka godzin, obrona – jedenaście dni. Przez cały ten czas dokonywało się zaplanowane ludobójstwo cywilów, przeprowadzane przez Niemców, ale w znacznie większym stopniu przez kolaboranckie oddziały Rosyjskiej Wyzwoleńczej Armii Ludowej.
W Miednikach na Wileńszczyźnie w czwartek późnym popołudniem rozpoczęły się obchody 79. rocznicy operacji „Ostra Brama” – próby wyzwolenia Wilna przez Armię Krajową spod niemieckiej okupacji przed wkroczeniem wojsk sowieckich. W Miednikach znajduje się grób nieznanego żołnierza – uczestnika operacji z 1944 roku.
W niedzielę przypada 78. rocznica bitwy na Jamnej (Małopolska), którą partyzanci Batalionu „Barbara” 16 Pułku Piechoty Armii Krajowej stoczyli z Niemcami. W odwecie niemieccy żołnierze spacyfikowali miejscowość.