> >

O PORTALU

Portal dzieje.pl to codzienny serwis historyczny, setki artykułów dotyczących przede wszystkim najnowszej historii Polski, a także materiały wideo, filmy dokumentalne, archiwalne fotografie, dokumenty oraz infografiki i mapy.

Więcej

Kalendarz dat

1768

  • Został podpisany narzucony przez państwa ościenne traktat warszawski („Traktat wieczystej przyjaźni pomiędzy Rosją a Rzecząpospolitą”), który przywrócił dysydentom swobodę kultu publicznego i prawa obywatelskie.

  • Sejm, obradujący w Warszawie w otoczeniu rosyjskich wojsk, uchwalił tzw. prawa kardynalne, dotyczące podstaw ustrojowych państwa; m.in. wolnej elekcji oraz liberum veto.

  • Kazimierz Pułaski pod Częstochową – obraz Józefa Chełmońskiego. Źródło: Wikimedia Commons

    W Barze na Podolu szlachta zawiązała konfederację "dla ratunku Ojczyzny i obrony wiary i wolności". Konfederacja skierowana była przeciwko królowi Stanisławowi Augustowi, dysydentom, próbom reform ustrojowych oraz politycznemu uzależnieniu Rzeczypospolitej od Rosji. 

  • Rada Senatu Rzeczypospolitej podjęła uchwałę o wezwaniu wojsk rosyjskich, które miały stłumić konfederację barską.

  • Poseł rosyjski w Warszawie Nikołaj Repnin wydał w imieniu carycy Katarzyny Wielkiej deklarację przeciwko konfederacji barskiej zawiązanej „pod sztandarem fanatyzmu i rebelii”.

  • Konfederacja barska: wojska rosyjskie zdobyły Bar.

  • Rzeź w Humaniu. Źródło: CBN Polona

    W czasie kozacko-chłopskiego powstania na Ukrainie, zwanego koliszczyzną, doszło do rzezi w Humaniu, w wyniku której powstańcy zamordowali co najmniej kilka tysięcy szlachty, Żydów i księży unickich.

  • Maria Leszczyńska. Źródło: CBN Polona

    W Wersalu zmarła Maria Leszczyńska, córka króla Stanisława Leszczyńskiego i Katarzyny Opalińskiej; królowa Francji (1725–1768) – żona Ludwika XV.

  • Konfederacja barska: wojska rosyjskie zdobyły Kraków.

  • Eustachy Sanguszko. Źródło: CBN Polona

    W Radzyniu Podlaskim urodził się Eustachy Sanguszko, ziemianin, poseł na Sejm Czteroletni; brał udział w wojnie z Rosją w 1792 r., odznaczony za bitwę pod Zieleńcami jednym z pierwszych krzyży Virtuti Militari; uczestnik Powstania Kościuszkowskiego i wyprawy na Moskwę w 1812 r. 

  • W Żninie urodził się Jędrzej Śniadecki, chemik, lekarz. Twórca polskiego słownictwa chemicznego i autor pierwszego polskiego podręcznika chemii.