> >

O PORTALU

Portal dzieje.pl to codzienny serwis historyczny, setki artykułów dotyczących przede wszystkim najnowszej historii Polski, a także materiały wideo, filmy dokumentalne, archiwalne fotografie, dokumenty oraz infografiki i mapy.

Więcej

Kalendarz dat

1962

  • Tadeusz Łomnicki w spektaklu „Kariera Artura Ui” Bertolta Brechta. Fot. PAP/CAF/P. Barącz

    W warszawskim Teatrze Współczesnym odbyła się polska prapremiera „Kariery Artura Ui” Bertolta Brechta. Spektakl wyreżyserował Erwin Axer, w roli Arura Ui wystąpił Tadeusz Łomnicki.

  • Red. nacz. Zespołu Redakcyjnego Zeszytów Historycznych Jacek Krawczyk podczas uroczystości wręczenia nagród „Kustosz Pamięci Narodowej”. Warszawa, 16.06.2009. Fot. PAP/J. Turczyk

    Instytut Literacki w Paryżu rozpoczął wydawanie „Zeszytów Historycznych”.

  • Premiera filmu Stanisława Barei „Dotknięcie nocy”.

  • Olga Tokarczuk. Fot. PAP/A. Reszko

    W Sulechowie w woj. lubuskim urodziła się Olga Tokarczuk, prozaiczka, eseistka; laureatka Nagrody Nobla w dziedzinie literatury za rok 2018; autorka powieści „Księgi Jakubowe”, za którą dostała Literacką Nagrodę Nike, a także m.in. „Prawiek i inne czasy”, „Dom dzienny, dom nocny”, „Bieguni”, „Prowadź swój pług przez kości umarłych”.

  • Przewodniczący Klubu Krzywego Koła Jan Józef Lipski. Fot. PAP/CAF/M. Szyperko

    W Warszawie odbyło się ostatnie spotkanie Klubu Krzywego Koła. Dwa dni później władze podjęły decyzję o jego likwidacji, uzasadniając to tym, że jest on zdominowany przez „prawicowych nacjonalistów” i „rewizjonistów”.

  • Państwowe Muzeum im. Przypkowskich w Jędrzejowie. Nz. Tadeusz Przypkowski, darczyńca i twórca muzeum. Jędrzejów, 1973 r. Fot. PAP/J. Rosikoń

    Powstało Państwowe Muzeum im. Przypkowskich w Jędrzejowie, prezentujące zbiory astronomiczne i gnomoniczne (zegary i przyrządy do wykreślania zegarów słonecznych)

  • Stefan Kisielewski. Fot. PAP/CAF/B. Miedza

    Władze PRL zamknęły Klub Krzywego Koła – krytyczny wobec działań władz PRL-u klub dyskusyjny, należeli do niego m.in. Władysław Bartoszewski, Stefan Kisielewski, Leszek Kołakowski, Maria i Stanisław Ossowscy, Karol Modzelewski, Adam Michnik, Jacek Kuroń.

  • Władysław Broniewski. Fot. PAP/CAF

    W Warszawie zmarł Władysław Broniewski, poeta, tłumacz; żołnierz Legionów Polskich, uczestnik wojny polsko-bolszewickiej; współautor biuletynu poetyckiego „Trzy salwy” (1925), będącego manifestem rewolucyjnej poezji; sekretarz redakcji „Wiadomości Literackich” (1925–1936); w latach 30. zaangażowany m.in. w wydawanie komunizującego „Miesięcznika Literackiego”, trafił do więzienia; w czasie II wojny światowej więzień NKWD, następnie w szeregach armii gen. Władysława Andersa; w 1945 r. powrócił do Polski, włączając się w oficjalny nurt życia literackiego; autor utworów „Zagłębie Dąbrowskie”, „Elegia na śmierć Ludwika Waryńskiego”, „Bagnet na broń”, a także poematu „Słowo o Stalinie”.

  • Sejm uchwalił ustawy o Sądzie Najwyższym i o obywatelstwie polskim, uzyskanie obywatelstwa innego państwa powodowało utratę obywatelstwa polskiego.

  • Grażyna Błęcka-Kolska. Fot. PAP/B.Ostrowska

    W Łodzi urodziła się Grażyna Błęcka-Kolska, aktorka, znana m.in. z komedii „Kogel-Mogel” i „Galimatias” oraz filmów Jana Jakuba Kolskiego „Pogrzeb kartofla”, „Jańcio Wodnik”, „Jasminum”.

  • W Zakopanem rozpoczęły się mistrzostwa świata w narciarstwie klasycznym.

  • Małgorzata Bogdańska. Fot. PAP/G. Michałowski

    W Otwocku urodziła się Małgorzata Bogdańska, aktorka.

  • Urodził się Wojciech Pogorzelski, gitarzysta, kompozytor, producent, lider zespołu Oddział Zamknięty.

  • Leon Niemczyk (L) i Zygmunt Malanowicz w filmie Romana Polańskiego „Nóż w wodzie”. Fot. PAP

    Premiera filmu „Nóż w wodzie” w reżyserii Romana Polańskiego.

  • Premiera filmu Tadeusza Chmielewskiego „Dwaj panowie N”.

  • Katarzyn Figura. Fot. PAP/W. Stein

    W Warszawie urodziła się Katarzyna Figura, aktorka, gwiazda polskiego kina, znana m.in. z filmów „Pociąg do Hollywood”, „Kingsajz”, „Ajlawiu”, „Historie miłosne”, „Ubu król”, „Żurek”, „Panie Dulskie”.

  • Zespół Niebiesko-Czarni. Fot. PAP/CAF/H. Rosiak

    W gdańskim klubie „Żak” odbył się pierwszy koncert zespołu Niebiesko-Czarni.

  • Mariusz Treliński. Fot. PAP/StrefaGwiazd/M. Kmieciński

    W Warszawie urodził się Mariusz Treliński, reżyser operowy, teatralny i filmowy; dyrektor artystyczny Teatru Wielkiego – Opery Narodowej.

  • Adrianna Biedrzyńska. Fot. PAP/M. Billewicz

    W Toruniu urodziła się Adrianna Biedrzyńska, aktorka, wystąpiła m.in. w filmach „Dekalog IV”, „Niezwykła podróż Baltazara Kobera”, „Piłkarski poker”, „300 mil do nieba”, „Nad rzeką, której nie ma”, „Pierścionek z orłem w koronie” i „Pajęczarki”.

  • W Teatrze Narodowym w Warszawie odbyła się premiera „Historyi o Chwalebnym Zmartwychwstaniu Pańskim” w reżyserii Kazimierza Dejmka.

  • Piotr Siwkiewicz. Fot. PAP/S. Leszczyński

    W Warszawie urodził się Piotr Siwkiewicz, aktor, wystąpił m.in. w filmach „Yesterday”, „Pociąg do Hollywood”, „Marcowe migdały”.

  • Gen. Walerian Czuma. Fot. CAW

    W Penley w Wielkiej Brytanii zmarł gen. Walerian Czuma, żołnierz Legionów Polskich, dowódca oddziałów polskich na Syberii (1918–1920), generał WP i bohaterski dowódca obrony Warszawy we wrześniu 1939 r.

  • W Warszawie zmarł Tadeusz Piotr Potworowski, malarz kolorysta, członek Komitetu Paryskiego, scenograf.

  • Premiera filmu „Jutro premiera” w reżyserii Janusza Morgensterna.

  • W Muzeum Narodowym w Warszawie z okazji 100. rocznicy powołania tej placówki otwarto wystawę „Sztuka Warszawy i Mazowsza od średniowiecza do XX wieku”.

  • Krzysztof Warlikowski. Fot. PAP/R. Guz

    W Szczecinie urodził się Krzysztof Warlikowski, wybitny reżyser teatralny i operowy, założyciel i dyrektor artystyczny Nowego Teatru w Warszawie.

  • Adolf Eichmann. Fot. PAP/EPA

    W izraelskim więzieniu w Ramli powieszony został Adolf Eichmann, szef wydziału żydowskiego w Głównym Urzędzie Bezpieczeństwa Rzeszy (RSHA), odpowiedzialny za śmierć milionów Żydów; ciało Eichmanna spalono, a jego prochy rozsypano na morzu, poza wodami terytorialnymi Izraela.

  • 39 Wyścig Pokoju. 4 etap. Nz. m.in. Zenon Jaskuła (P). 1986 r. Fot. PAP/CAF/J. Undro

    W Śremie urodził się Zenon Jaskuła, kolarz szosowy, wielokrotny mistrz Polski, wicemistrz olimpijski i wicemistrz świata w wyścigu drużynowym na 100 km; trzeci w klasyfikacji końcowej Tour de France w 1993 r. 

  • W Warszawie przy pl. Unii Lubelskiej otwarto „Supersam” – największy i najnowocześniejszy w ówczesnej Polsce punkt handlowy.

  • Cezary Pazura. Fot. PAP/J. Kamiński

    W Tomaszowie Mazowieckim urodził się Cezary Pazura, aktor, wystąpił w filmach „Kroll”, „Psy”, „Psy 2. Ostatnia krew”, „Nic śmiesznego”, „Tato”, „Kiler”, „Szczęśliwego Nowego Jorku”, „Sztos”, „Kiler-ów 2-óch”, „Ajlawju”, „Chłopaki nie płaczą”, „Kariera Nikosia Dyzmy”, a także w serialach „Pogranicze w ogniu”, „13 posterunek” i „Oficerowie”.

  • W Wielowsi (woj. górnośląskie) urodził się Piotr Duda – działacz związkowy, od 2010 r. przewodniczący NSZZ „Solidarność”.

  • Abp Eugeniusz Baziak. Fot. NAC

    W Warszawie zmarł Eugeniusz Baziak, arcybiskup metropolita lwowski i krakowski.

  • Maria Ukniewska. Fot. NAC

    W Warszawie zmarła Maria Ukniewska, pisarka, w młodości tancerka rewiowa; na podstawie własnych przeżyć napisała powieść „Strachy”, która doczekała się dwukrotnej ekranizacji (1938, 1979); żona pisarza Andrzeja Kuśniewicza.

  • W Warszawie urodziła się Agnieszka Brustman, szachistka. 

  • Leon Kruczkowski. Fot. PAP/CAF

    W Warszawie zmarł Leon Kruczkowski, prozaik, dramaturg, publicysta; członek Krajowej Rady Narodowej, KC PZPR i Rady Państwa; od 1947 r. poseł na Sejm; prezes Związku Literatów Polskich w latach 1946–1956, autor powieści „Kordian i cham”, dramatu „Niemcy”.

  • Gen. Felicjan Sławoj Składkowski. Fot. NAC

    W Londynie zmarł gen. Felicjan Sławoj-Składkowski, działacz PPS, żołnierz Legionów Polskich, członek POW; minister spraw wewnętrznych (1926–1929, 1930–1931, 1936–1939), poseł na Sejm (1930–1939); premier rządu RP w latach 1936–1939.

  • Leon Niemczyk (L) i Zygmunt Malanowicz (P) w filmie Romana Polańskiego "Nóż w wodzie". Fot. PAP/

    Na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Wenecji „Nóż w wodzie” w reżyserii Romana Polańskiego otrzymał nagrodę Międzynarodowej Federacji Krytyków Filmowych FIPRESCI.

  • W Warszawie zmarł prof. Edward Szturm de Sztrem, statystyk, demograf, w latach 1929–1939 dyrektor Głównego Urzędu Statystycznego; po wojnie wykładowca SGPiS.

  • W Warszawie urodził się Dariusz Dziekanowski, piłkarz, trener; w reprezentacji Polski rozegrał 63 mecze, zdobywając 20 bramek; uczestnik finałów Mistrzostw Świata w Meksyku (1986); zawodnik m.in. Widzewa Łódź, Legii Warszawa, Celticu Glasgow i Polonii Warszawa.

  • Jacek i Agatka - kukiełki z dobranocki. Fot. PAP/T. Gzell

    W Telewizji Polskiej wyemitowano pierwszą dobranockę – „Jacek i Agatka”.

  • W Garwolinie urodziła się Sylwia Wysocka, aktorka.

  • Defilada Wojsk Układu Warszawskiego podczas której doszło do tragicznego wypadku. Kierujący czołgiem T-54A stracił panowanie nad maszyną i wjechał w tłum ludzi. Siedmioro dzieci zginęło, a 43 osoby odniosły obrażenia. Szczecin, 09.10.1962. Fot. PAP/CAF/A. Weczer

    W Szczecinie podczas defilady wojskowej jeden z czołgów wjechał w tłum, zginęło siedmioro dzieci, ponad dwadzieścia osób zostało ciężko rannych.

  • W katastrofie kolejowej pod Piotrkowem Trybunalskim zginęły 34 osoby, a ponad 50 zostało rannych.

  • Papież Jan XXIII. Fot. PAP/CAF/Archiwum

    Papież Jan XXIII otworzył obrady Soboru Watykańskiego II; w jego ramach dokonano wielkiej reformy Kościoła katolickiego; m.in. otwierając go na dialog z innymi religiami i wyznaniami, także zmieniając liturgię.

  • Andrzej Zieliński. Fot. PAP/R. Pietruszka

    W Tarnowie urodził się Andrzej Zieliński, aktor.

  • 12-letni bliźniacy Lech (L) i Jarosław (P) Kaczyńscy na planie filmu „O dwóch takich co ukradli księżyc” w reżyserii Jana Batorego. Fot. PAP/CAF/W. Rozmysłowicz

    Premiera filmu „O dwóch takich co ukradli księżyc” w reżyserii Jana Batorego.

  • Powstała Liga Obrony Kraju.

  • Gen. Wiktor Thommee. Fot. CAW

    W Warszawie zmarł gen. Wiktor Thommee, we wrześniu 1939 r. dowódca Grupy Operacyjnej „Piotrków” i obrony Modlina.

  • Kapitan Stanisław Mielech. 1933 r. Fot. NAC

    W Warszawie zmarł Stanisław Mielech, żołnierz Legionów Polskich, piłkarz, trener piłkarski, jeden z założycieli Legii Warszawa.

  • Niels Bohr. Źródło: NAC

    W Kopenhadze zmarł Niels Bohr, fizyk; laureat Nagrody Nobla w 1922 r.; w latach 1943–1945 uczestniczył w pracach przy budowie bomby atomowej w Los Alamos w USA.

  • Władysław Pobóg-Malinowski. Fot. CAW. Źródło: Wikimedia Commons

    W Genewie zmarł Władysław Pobóg-Malinowski, historyk, publicysta, działacz sanacyjny.

  • W Moskwie urodził się Wiktor Pielewin, pisarz.

  • Krzysztof Penderecki. Fot. PAP/CAF/E. Uchymiak

    W Filharmonii Narodowej odbyło się prawykonanie „Stabat Mater” Krzysztofa Pendereckiego.

  • Przesuwanie kościoła pw. Narodzenia Najświętszej Maryi Panny. Warszawa, 30.11.1962. Fot. PAP/CAF/C. Langda

    W Warszawie w trakcie prac związanych z poszerzaniem Trasy W-Z przesunięto o 21 metrów zabytkowy kościół Narodzenia Najświętszej Marii Panny.

  • Światowa premiera filmu „Lawrence z Arabii” opowiadającego o losach Thomasa Edwarda Lawrence'a, brytyjskiego archeologa, podróżnika, żołnierza i agenta wywiadu, uczestnika I wojny światowej na Bliskim Wschodzie.

  • Katastrofa lotnicza samolotu rejsowego PLL LOT Vickers Viscount 804 w pobliżu lotniska Okęcie. Warszawa, 19.12.1962. Fot. PAP/CAF/H. Grzęda

    W Warszawie w pobliżu lotniska Okęcie doszło do katastrofy lotniczej rejsowego samolotu Vickers Viscount 804, który leciał z Brukseli; zginęli wszyscy na pokładzie – 33 osoby; samolot należał do polskich linii LOT. 

  • W Katowicach zmarł Zygmunt Dadlez, lekarz pulmonolog, twórca i dyrektor sanatorium w Istebnej.

  • Premiera filmu „Zabić drozda” w reżyserii Roberta Mulligana. 

  • Artur Malawski. Źródło: CBN Polona

    W Krakowie zmarł Artur Malawski, kompozytor, dyrygent i pedagog.

  • Kazimierz Świtalski. Fot. NAC

    W Warszawie zmarł Kazimierz Świtalski, żołnierz Legionów Polskich, jeden z najbliższych współpracowników Józefa Piłsudskiego, minister wyznań religijnych i oświecenia publicznego (1928–1929), premier (1929), marszałek Sejmu RP (1930–1935), następnie senator; w latach 1939–1945 w niemieckiej niewoli; po wojnie więziony przez władze komunistyczne (1948–1956).

  • Wielka Encyklopedia Powszechna PWN. Źródło: Wikimedia Commons

    Wydano pierwszy tom Wielkiej Encyklopedii Powszechnej PWN.