> >

O PORTALU

Portal dzieje.pl to codzienny serwis historyczny, setki artykułów dotyczących przede wszystkim najnowszej historii Polski, a także materiały wideo, filmy dokumentalne, archiwalne fotografie, dokumenty oraz infografiki i mapy.

Więcej

Kalendarz dat

2015

  • Prof. Edmund Wnuk-Lipiński. Fot. PAP/B. Zborowski

    W Warszawie zmarł prof. Edmund Wnuk-Lipiński, socjolog, pisarz, autor m.in. powieści z gatunku science fiction „Rozpad połowiczny”.

  • Tadeusz Konwicki. Fot. PAP/L. Szymański

    W Warszawie zmarł Tadeusz Konwicki, pisarz i reżyser, autor m.in. powieści „Władza”, „Wniebowstąpienie”, „Mała Apokalipsa”, „Rojsty”, filmów: „Ostatni dzień lata”, „Salto”, „Dolina Issy” oraz scenariuszy do „Faraona” Jerzego Kawalerowicza, „Jowity” Janusza Morgensterna i „Kroniki wypadków miłosnych” Andrzeja Wajdy.

  • W Warszawie zmarł Józef Oleksy, polityk PZPR i SLD, marszałek Sejmu II kadencji, premier RP w latach 1995–96.

  • W Krakowie zmarła Danuta Michałowska, aktorka krakowskich teatrów Rapsodycznego i Starego, w latach 1981–84 rektor krakowskiej PWST.

  • W Warszawie zmarł Jerzy Holzer, historyk i politolog zajmujący się najnowszymi dziejami Polski i Europy, współpracownik Komitetu Obrony Robotników, autor wielu książek historycznych.

  •  Józef Franczak „Laluś”. Fot. IPN

    IPN ogłosił, że odnaleziono czaszkę ostatniego partyzanta podziemia niepodległościowego, żołnierza WiN Józefa Franczaka pseud. Laluś, Lalek.

  • W Katowicach zmarł Jan Skrzek, muzyk i kompozytor bluesowy.

  • Zmarł Zbigniew Kurtycz, piosenkarz, kompozytor, żołnierz 2 Korpusu Polskiego gen. Władysława Andersa, wykonawca wielu przebojów, m.in. piosenki „Cicha woda”.

  • W Warszawie zmarł Roman Frister, pisarz i dziennikarz, od 1957 roku na emigracji, współpracownik Sekcji Polskiej Radia Wolna Europa oraz BBC.

  • W Narodowym Starym Teatrze im. Heleny Modrzejewskiej w Krakowie zainaugurowano obchody 250-lecia teatru publicznego w Polsce.

  • Spłonął Most Łazienkowski w Warszawie. Odbudowa przeprawy trwała do 28 października 2015 r.

  • Część pamiątek z dworku w Sulejówku przekazanych Fundacji Rodziny Józefa Piłsudskiego. Fot. PAP/M. Obara

    Szef MON Tomasz Siemoniak przekazał Fundacji Rodziny Józefa Piłsudskiego przedmioty będące wyposażeniem dworku marszałka w Sulejówku, wywiezione z niego w 1947 r.

  • Reżyser filmu "Ida" Paweł Pawlikowski. Fot. PAP/EPA

    Polski film „Ida” w reżyserii Pawła Pawlikowskiego zdobył Oscara dla najlepszego filmu nieanglojęzycznego.

  • W Wałbrzychu zmarł Marian Szeja, piłkarz, bramkarz reprezentacji Polski, Zagłębia Wałbrzych i AJ Auxerre.

  • Bohdan Tomaszewski. Fot. PAP/B. Zborowski

    W Warszawie zmarł Bohdan Tomaszewski, dziennikarz sportowy, komentator radiowy i telewizyjny.

  • Danuta Siedzikówna „Inka”. Źródło: IPN

    IPN ogłosił nazwiska kolejnych zidentyfikowanych ofiar komunizmu: Danuty Siedzikówny „Inki”, Edwarda Pytki, Józefa Kozłowskiego, Mariana Kaczmarka i Stanisława Kutryba.

  • Wojciech Giełżyński. Fot. PAP/A. Rybczyński

    W Warszawie zmarł Wojciech Giełżyński, dziennikarz, pisarz, reporter, autor książek „Indonezja, archipelag niepokojów”, „Rewolucja w imię Augusta Sandino”, „Gra o Himalaje”, „Gdańsk. Sierpień 80”.

  • W Zalesiu Górnym zmarł Zbyszko Siemaszko, fotografik, reporter, dokumentalista odbudowy Warszawy, żołnierz Armii Krajowej.

  • Otwarto pierwszy odcinek II linii warszawskiego metra pomiędzy Dworcem Wileńskim a Rondem Daszyńskiego.

  • Przed Stadionem Narodowym w Warszawie odsłonięto pomnik trenera Kazimierza Górskiego.

  • Barbara Sass. Fot. PAP/A. Rybczyński

    W Warszawie zmarła Barbara Sass, reżyserka m.in. filmów „Debiutantka”, „Krzyk”, „Dziewczęta z Nowolipek”, „Pokuszenie”.

  • Prof. Andrzej Ajnenkiel. Fot. PAP/A. Rybczyński

    W Warszawie zmarł Andrzej Ajnenkiel, historyk, profesor IH PAN, badacz historii najnowszej oraz dziejów parlamentaryzmu polskiego.

  • Guenter Grass. Fot. PAP/A. Warżawa

    W Lubece zmarł Guenter Grass, niemiecki pisarz urodzony w Gdańsku, rzeźbiarz, rysownik; autor powieści „Blaszany bębenek”, „Psie lata”, „Wróżby kumaka”; laureat literackiej Nagrody Nobla w 1999 r.

  • W Warszawie zmarł Jan Matyjaszkiewicz, aktor teatralny i filmowy związany z Teatrem Ateneum.

  • Władysław Bartoszewski. Fot. PAP/L. Szymański

    W Warszawie zmarł Władysław Bartoszewski, pisarz, historyk, więzień KL Auschwitz, pracownik BIP KG AK, działacz Rady Pomocy Żydom „Żegota”, uczestnik Powstania Warszawskiego; po wojnie więziony przez władze komunistyczne; w niepodległej Polsce minister spraw zagranicznych, orędownik dialogu polsko-niemieckiego i polsko-żydowskiego.

  • Sejm przyjął ustawę o Narodowym Dniu Zwycięstwa obchodzonym 8 maja, jednocześnie znosząc ustanowione przez reżim komunistyczny na wzór sowiecki Narodowe Święto Zwycięstwa i Wolności obchodzone 9 maja.

  • W Poznaniu zmarł Piotr Piotrowski, historyk sztuki, kurator, w latach 2009–2010 dyrektor Muzeum Narodowego w Warszawie.

  • Uroczystość odsłonięcia pomnika Ignacego J. Paderewskiego z udziałem prezydenta RP Bronisława Komorowskiego w Poznaniu. 06.05.2015. Fot. PAP/J. Kaczmarczyk

    W Poznaniu odsłonięto pomnik Ignacego Jana Paderewskiego.

  • W Polsce odbyło się I tura wyborów prezydenckich; do drugiej tury przeszli Andrzej Duda i Bronisław Komorowski.

  • W Warszawie zmarł Krzysztof Kąkolewski, reportażysta, pisarz, autor m.in. reportaży-wywiadów ze zbrodniarzami III Rzeszy „Co u pana słychać”.

  • Andrzej Duda (C) z córką Kingą (L) i żoną Agatą (P) podczas wieczoru wyborczego. Warszawa, 24.05.2015. Fot. PAP/J. Turczyk

    Odbyła się druga tura wyborów prezydenckich, w której Andrzej Duda zdobył 51,55 proc. głosów, pokonując Bronisława Komorowskiego (48,45 proc.); frekwencja wyniosła 55,34 proc.

  • W Warszawie odbyła się konferencja założycielska partii politycznej Nowoczesna, której szefem został ekonomista Ryszard Petru.

  • Z powodu ujawnienia kolejnych nagrań „afery taśmowej” Radosław Sikorski ustąpił ze stanowiska marszałka Sejmu RP.

  • Małgorzata Kidawa-Błońska została wybrana na stanowisko marszałka Sejmu RP.

  • W Warszawie zmarł Wojciech Albiński – pisarz zamieszkały w RPA, laureat Nagrody Literackiej im. Józefa Mackiewicza, autor takich książek jak „Kalahari” (zbiór opowiadań), „Królestwo potrzebuje kata”, „Antylopa szuka myśliwego”.

  • W Szczecinie zmarł kpt. Konrad Strycharczyk ps. Słowik, żołnierz podziemia antyniepodległościowego w oddziale mjr. Hieronima Dekutowskiego „Zapory”, żołnierz WiN i więzień UB, śpiewak operowy i operetkowy.

  • Sąd w Lüneburgu skazał na 4 lata więzienia niemieckiego strażnika niemieckiego obozu koncentracyjnego i zagłady KL Auschwitz-Birkenau Oskara Gröninga, oskarżonego o pomocnictwo w zamordowaniu 300 tys. osób.

  • Podczas Festiwalu Rzutów im. Kamili Skolimowskiej w Cetniewie Anita Włodarczyk ustanowiła wynikiem 81,08 metra rekord świata w rzucie młotem, jako pierwsza kobieta przekraczając granicę 80 m.

  • Andrzej Duda złożył przed Zgromadzeniem Narodowym przysięgę prezydencką.

  • Plan filmu „Lalka” - z lewej: Kalina Jędrusik i Jerzy Kamas. Fot. PAP/CAF/P. Walczak

    W Warszawie zmarł Jerzy Kamas, aktor filmowy i teatralny, przez ponad 40 lat związany z warszawskim Teatrem Ateneum; znany m.in. z roli Stanisława Wokulskiego w serialu „Lalka”, a także z ról w serialach „Noce i dnie” oraz „Życie Kamila Kuranta”.

  • Odbyło się referendum, dotyczące wprowadzenia jednomandatowych okręgów wyborczych w wyborach do Sejmu, stosunku do dotychczasowego sposobu finansowania partii politycznych z budżetu państwa oraz interpretacji zasad prawa podatkowego w razie wątpliwości na korzyść podatnika. Z powodu frekwencji nieprzekraczającej 50% (wyniosła zaledwie 7,80%) wynik referendum nie był wiążący.

  • Rozpoczęto rozbiórkę pomnika sowieckiego generała Iwana Czerniachowskiego w Pieniężnie. Według jednej z wersji wydarzeń sowiecki funkcjonariusz zginął w okolicach Pieniężna od wystrzału załogi czołgu Armii Czerwonej w rewanżu za zastrzelenie przez generała ich dowódcy na oczach załogi.

  • W Gdyni zmarł reżyser filmowy Marcin Wrona, twórca m.in. filmu „Chrzest”.

  • Uroczystość odsłonięcia Panteonu-Mauzoleum na Łączce na Wojskowych Powązkach. Fot. PAP/R. Guz

    W Warszawie odbyły się uroczystości odsłonięcia Panteonu-Mauzoleum na Łączce na Wojskowych Powązkach, poświęconego Żołnierzom Wyklętym i innym ofiarom powojennego reżimu komunistycznego.

  • W Warszawie zmarł Stanisław Kociołek, działacz komunistyczny, I sekretarz KW PZPR w Warszawie (1964–1967), a następnie I sekretarz KW w Gdańsku (1967–1970); w latach 1968–1971 członek Biura Politycznego KC PZPR; wicepremier PRL od czerwca do grudnia 1970 r.; po 1989 r. sądzony za przyczynienie się do masakry robotników na Wybrzeżu w grudniu 1970 r.

  • W Gdyni zmarł Franciszek Walicki, dziennikarz muzyczny, autor tekstów piosenek, publicysta.

  • W rozegranym na Stadionie Narodowym w Warszawie meczu eliminacyjnym do piłkarskich Mistrzostw Europy Polska pokonała Irlandię 2:1 i awansowała do turnieju finałowego we Francji.

  • Koreańczyk Cho Seong-jin zwyciężył w XVII Międzynarodowym Konkursie Pianistycznym im. Fryderyka Chopina.

  • W Gdańsku zmarł major Kazimierz Śliwa, podoficer Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie i AK, najmłodszy z cichociemnych przerzucony do okupowanej Polski w nocy z 21 na 22 września 1944 r.

  • Prawo i Sprawiedliwość wygrało wybory parlamentarne, zdobywając 235 mandatów poselskich i 61 senackich, co pozwoliło na samodzielne rządy. PKW podała, że w wyborach do Sejmu PiS otrzymało 37,58 proc., PO – 24,09 proc., Kukiz'15 – 8,81 proc., Nowoczesna – 7,60 proc. a PSL – 5,13 proc. Frekwencja w wyborach do Sejmu wyniosła 50,92 proc.; do Senatu – 50,91 proc.

  • Wojciech Fangor. Fot. PAP/A. Rybczyński

    W Warszawie zmarł Wojciech Fangor, malarz, rzeźbiarz i plakacista, jeden z najwybitniejszych polskich artystów XX w.; jako jedyny w historii polskiej sztuki miał indywidualną wystawę w nowojorskim Guggenheim Museum.

  • Gen. broni LWP Czesław Kiszczak. 1980 r. Fot. PAP/T. Zagoździński

    W Warszawie zmarł Czesław Kiszczak, funkcjonariusz Informacji Wojskowej, od 1973 r. szef wywiadu wojskowego, jednocześnie zastępca szefa Sztabu Generalnego WP (1978); w latach 1979–1981 szef Wojskowej Służby Wewnętrznej; od lipca 1981 do 1990 r. pełnił funkcję ministra spraw wewnętrznych; należał do najbliższych współpracowników gen. Wojciecha Jaruzelskiego; współautor stanu wojennego, członek Wojskowej Rady Ocalenia Narodowego (WRON), odpowiedzialny za represje stosowane wobec polskiego społeczeństwa; w latach 1986–1989 członek BP KC PZPR; jeden z inicjatorów rozmów Okrągłego Stołu; desygnowany na premiera w lipcu 1989 r., nie zdołał utworzyć rządu; w gabinecie Tadeusza Mazowieckiego pełnił funkcję wicepremiera; w lipcu 1990 r. ustąpił ze stanowiska.

  • W Edynburgu odsłonięto pomnik niedźwiedzia Wojtka, służącego podczas II wojny światowej w 2. Korpusie Polskim gen. Władysława Andersa. Wojtek spędził w edynburskim ogrodzie zoologicznym 16 lat (od 1947 do 1963).

  • W Hamburgu zmarł kanclerz Niemiec Helmut Schmidt z lat 1974–1982, socjaldemokrata, następca Willy'ego Brandta; podczas stanu wojennego wezwał obywateli RFN do wysyłania Polakom paczek z pomocą.

  • Odbyły się inauguracyjne posiedzenia Sejmu RP VIII i Senatu RP IX kadencji. Premier Ewa Kopacz złożyła w Sejmie dymisję rządu PO-PSL.

  • Prezydent Andrzej Duda desygnował na urząd Prezesa Rady Ministrów poseł Beatę Szydło.

  • W Paryżu doszło do serii zamachów terrorystycznych, w wyniku których zginęło ponad 130 osób; francuskie władze nazwały je „aktem wojny”.

  • Prezydent Andrzej Duda powołał rząd Beaty Szydło.

  • Premier Beata Szydło wygłosiła w Sejmie exposé, po którym jej rząd uzyskał wotum zaufania.

  • W Chimbote w Peru odbyła się beatyfikacja misjonarzy Alessandro Dordiego, Zbigniewa Strzałkowskiego i Michała Tomaszka, zamordowanych w 1991 roku przez członków maoistowskiej organizacji partyzanckiej Świetlisty Szlak.

  • Zmarł Janusz Odrowąż-Pieniążek, historyk literatury, pisarz i muzealnik, wieloletni dyrektor Muzeum Literatury im. Adama Mickiewicza w Warszawie.

  • W Paryżu blisko 200 krajów przyjęło konwencję klimatyczną ONZ, mającą zatrzymać globalne ocieplenie; to pierwsza w historii umowa klimatyczna o takim zasięgu.

  • O. Jan Góra. Fot. PAP/J. Kaczmarczyk

    W Poznaniu zmarł o. Jan Góra, dominikanin, duszpasterz akademicki, twórca i organizator dorocznych spotkań młodych na Polach Lednickich.
     

  • Roman Bartoszcze. Fot. PAP/B. Zborowski

    W Inowrocławiu zmarł Roman Bartoszcze – jeden z liderów „Solidarności Chłopskiej”, działacz w NSZZ Rolników Indywidualnych „Solidarność”, wydawał pismo „Żywią i bronią”, założyciel Polskiego Forum Ludowo-Chrześcijańskiego „Ojcowizna”, poseł i pierwszy prezes odrodzonego PSL.