Lechosław Goździk podczas wiecu na Żeraniu. 10.1956. Fot. PAP/CAF/H. Grzęda
21 stycznia 1931 roku w Tomaszowie Mazowieckim urodził się Lechosław Goździk, legendarny przywódca strajków w warszawskiej FSO w 1956 roku.
Lechosław Goździk urodził się 21 stycznia 1931 r. w Tomaszowie Mazowieckim. Po ukończeniu szkoły podstawowej uczył się w Gimnazjum Handlowym w Tomaszowie, później pracował jako robotnik w fabryce włókienniczej. W pierwszych latach powojennych był członkiem Związku Walki Młodych, a od 1948 r. ZMP i PZPR. Ukończył roczną Centralną Szkołę ZMP w Otwocku i pracował w aparacie tej organizacji w latach 1951-52.
Po usunięciu z kręgu członków ZMP w 1952 r. za samodzielną, sprzeczną z propagandową linią organizacji ocenę sytuacji w kraju, podjął pracę jako robotnik w Fabryce Samochodów Osobowych na Żeraniu. Od jesieni 1955 r. formalnie do początków 1958 r. był I sekretarzem Komitetu Zakładowego PZPR na Żeraniu (faktycznie jego kariera polityczna skończyła się w grudniu 1957 r.).
W październiku 1956 roku, 25-letni wówczas Goździk stał się faktycznym przywódcą robotników Żerania i główną postacią ruchu robotniczo-inteligenckiego stolicy. Występował na wszystkich wiecach na Politechnice Warszawskiej, gdzie przemawiał do studentów w imieniu robotników. Popierał Władysława Gomułkę, widząc w nim szansę na przeprowadzenie reform, chociaż sam miał zupełnie inną wizję Polski. Był zwolennikiem utworzenia rad robotniczych i liberalizacji stosunków w kraju.
Goździk został usunięty z FSO, gdyż chciał wraz z kręgiem swych politycznych przyjaciół realizować "drugi etap" październikowych reform, wbrew stabilizującej polityce Wiesława Gomułki. I sekretarz KC PZPR był członkiem Podstawowej Organizacji Partyjnej w FSO, której przewodził Goździk. W ówczesnej praktyce politycznej nie mógł mieć miejsca spór publiczny między liderem partii w skali kraju a lokalnym sekretarzem.
W wyborach do Sejmu w 1957 r. startował z listy Frontu Jedności Narodu. Został jednak celowo umieszczony przez aparat kierowniczy PZPR na odległym miejscu listy, co - w związku z powszechnym w Polsce głosowaniu bez skreśleń - z góry pozbawiało go szansy na dostanie się do Sejmu.
Gdy Goździk przestał być sekretarzem KZ, przez pewien okres pracował jako robotnik narzędziowni FSO. W 1961 r. przeszedł do pracy w fabryce zbrojeniowej T-12 pod Warszawą. Tam ukończył technikum mechaniczne.
W obliczu niepowodzeń m.in. w działalności społecznej, która zakończyła się w jego odczuciu klęską, podjął decyzję rozpoczęcia życia od nowa. Wyjechał w 1964 r. do Świnoujścia, gdzie pracował w administracji nadmorskiego przedsiębiorstwa budowlanego, a następnie jako rybak, po pewnym czasie właściciel kutra rybackiego.
W licznych wypowiedziach mówił, że praca na morzu dawała mu poczucie wolności, pewnej niezależności. W Świnoujściu najpierw zaprzeczał, że był legendarnym przywódcą robotników FSO; mówił, iż zbieżność imienia i nazwiska jest zupełnie przypadkowa.
W 1970 r. po wydarzeniach grudniowych wystąpił z partii. W 1980 r. poparł formującą się Solidarność, ale nie uczestniczył aktywnie w procesach politycznych zachodzących w latach 1980-81.
W 1980 r. udzielił Hannie Krall wywiadu, który ukazał się na łamach "Polityki". Od tej pory przestał być w Świnoujściu postacią anonimową. Po 1980 r. nadal zajmował się zawodowo rybołówstwem przybrzeżnym.
W III Rzeczypospolitej włączył się aktywnie w działalność samorządową. W latach 1990-98 był przez dwie kadencje radnym i przewodniczącym rady miasta Świnoujście. Bez powodzenia startował w wyborach do Sejmu z listy Unii Wolności. W latach 1998-2002 był radnym sejmiku województwa zachodniopomorskiego i jego wiceprzewodniczącym. Był także prezesem Stowarzyszenia Rybaków Morskich.
W roku 2002 ukazała się książka - praca zbiorowa pod red. Kazimierza Kozłowskiego - o drodze życiowej i aktywności politycznej Goździka pt. "Wasz Goździk naszym Goździkiem". Tytuł książki był jednym z haseł eksponowanych w Warszawie w Październiku '56.
Lechosław Goździk zmarł 28 maja 2008 roku w Świnoujściu. Spoczywa na tamtejszym cmentarzu komunalnym. (PAP)
epr/ akn/ abe/
