Siedem tablic informujących o przebiegu "Szlaku Pamięci Getto 1941-43" odsłonięto w niedzielę na budynkach w krakowskiej dzielnicy Podgórze. Getto istniało tam od marca 1941 roku do marca 1943 roku. Na każdej tablicy znajduje się mapa szlaku oraz krótka informacja o danym miejscu w trzech językach: polskim, hebrajskim i angielskim.
Celem projektu jest zachowanie pamięci o żydowskich współobywatelach Krakowa, zgładzonych przez hitlerowców w latach II wojny światowej, oraz upamiętnienie miejsc znajdujących się na obszarze dawnego getta w Podgórzu.
Pierwszą tablicą oznaczono kamienicę przy Rynku Podgórskim 1, przy którym w latach 1941-1943 na początku ulicy Limanowskiego znajdowała się główna brama getta. W budynku w latach 1941-1942 miała swoją siedzibę Rada Żydowska (Judenrat), powołana przez okupanta i realizująca jego zarządzenia.
Z kolei w budynku przy ul. Limanowskiego 15a w latach 1941-1942 znajdował się Dom Starców Żydowskich. W czasie akcji wysiedlenia 28 października 1942 r. okupanci niemieccy rozstrzelali jego pacjentów oraz dyrektora Jakuba Kranza. W dawnym budynku szkolnym Stowarzyszenia Talmud Tora przy ul. Rękawka 30 dr Aleksander Bieberstein uruchomił Szpital Zakaźny, który w 1941 r. znalazł się w granicach getta.
Na rogu ul. Dąbrówki 4 i ul. Janowa Wola 13 w 1942 r. okupanci niemieccy zamordowali grupę starszych osób, m.in. znanego malarza Abrahama Neumanna i poetę Mordechaja Gebirtiga. W budynku przy ul. Józefińskiej 18 w latach 1941-1943 znajdowała się siedziba Żydowskiej Samopomocy Społecznej. W pobliżu, w budynku nr 22 funkcjonował Dzienny Dom Opieki dla dzieci w wieku 6-14 lat. Podczas likwidacji getta w marcu 1943 r. hitlerowcy wymordowali wszystkich przebywających w nim podopiecznych.
W budynku na rogu Józefińskiej 14 i Węgierskiej 18 w latach 1941-1943 znajdował się Szpital Żydowski. Podczas likwidacji getta w marcu 1943 r. okupanci wymordowali wszystkie osoby przebywające w placówce.
Niemcy utworzyli krakowskie getto w 1941 roku. Mieszkało tam około 17 tys. osób. Podczas likwidacji getta w nocy z 13 na 14 marca 1943 roku na ulicach zginęło ok. tysiąca osób, a wszyscy mieszkańcy zdolni do pracy zostali przeniesieni do obozu zagłady w Płaszowie.
Przy Józefińskiej 10/12 w latach 1941-1942 znajdował się Urząd Pracy, skąd kierowano Żydów do prac przymusowych. W budynku mieścił się też w latach 1941-43 szpital dla przewlekle chorych i rekonwalescentów, prowadzony przez dr. Juliana Aleksandrowicza i dr. Bernarda Bornsteina.
Po odsłonięciu tablic odbyła się uroczystość, podczas której odmówiono modlitwę za zmarłych (Kadisz).
Projekt Szlak Pamięci Getto 1941-43 zrealizował Urząd Miasta Krakowa. Jego inicjatorem był Adam Aptowicz – koordynator Towarzystwa Przyjaźni Izrael – Polska ds. upamiętniania zbrodni niemieckich. Prace nad jego realizacją trwały trzy lata. W przyszłości planowane jest wzbogacenie szlaku o kolejne tablice. "Dzisiejszy dzień zapoczątkowuje akcję odsłaniania tablic" - zapowiedział podczas uroczystości Stanisław Dziedzic, dyrektor magistrackiego wydziału kultury i dziedzictwa narodowego.
"Ogromnie się cieszę, że mogę tu dzisiaj być i pogratulować nieobecnemu Adamowi Aptowiczowi, że po kilkudziesięciu latach starań doszło do realizacji jego dzieła życia" - powiedział przewodniczący Gminy Wyznaniowej Żydowskiej Tadeusz Jakubowicz. W uroczystości wzięło udział kilkadziesiąt osób, które przeszły szlakiem pamięci przez Podgórze razem z prezydentem Krakowa Jackiem Majchrowskim.
Niemcy utworzyli krakowskie getto w 1941 roku. Mieszkało tam około 17 tys. osób. Podczas likwidacji getta w nocy z 13 na 14 marca 1943 roku na ulicach zginęło ok. tysiąca osób, a wszyscy mieszkańcy zdolni do pracy zostali przeniesieni do obozu zagłady w Płaszowie.
Na Placu Bohaterów Getta stoi 70 różnej wielkości krzeseł-rzeźb z metalu, upamiętniających ofiary holokaustu. Metalowe krzesła-pomniki nawiązują do porzuconych mebli, zalegających plac podczas likwidacji getta. Pisał o tym Tadeusz Pankiewicz w książce "Apteka w getcie krakowskim". W samej aptece znajduje się muzeum. Pieniądze na jego modernizację przekazali m.in. Roman Polański, który jako kilkuletni chłopiec zdołał uciec podczas likwidacji krakowskiego getta, oraz Steven Spielberg.(PAP)
hp/ dym/
