Portret Henryka Marconiego. Źródło: Wikimedia Commons
Henryk Marconi - architekt pochodzenia włoskiego, projektant m.in. stołecznego Hotelu Europejskiego, kościoła Wszystkich Świętych, pałacu Branickich i kościoła św. Anny w Wilanowie - zmarł 21 lutego 1863 r. W tym roku mija 150. rocznica jego śmierci.
Henryk Marconi urodził się 7 stycznia 1792 r. w Rzymie w rodzinie architekta, twórcy fresków i wykładowcy na Akademii Sztuk Pięknych, który był pierwszym nauczycielem syna. Młody Marconi kształcił się na uniwersytecie bolońskim i na tamtejszej ASP. Później uczył rysunku w liceum w Lugo, tworzył pierwsze projekty architektoniczne, które z czasem zaczęły zdobywać nagrody.
Marconi uczestniczył w walkach powstania listopadowego, wspomagał także finansowo władze zrywu styczniowego.
W Polsce znalazł się w 1822 r. na zaproszenie gen. Ludwika Michała Paca, który zaangażował go do zakończenia budowy swego pałacu w Dowspudzie koło Suwałk. Włoch szybko zadomowił się w nowym miejscu, niebawem też ożenił z córką ogrodnika swojego pierwszego chlebodawcy, z którą doczekał się kilkorga dzieci. W 1826 r. objął urząd radcy budowlanego. Rok później rozpoczął pracę w Wydziale Przemysłu i Handlu Komisji Rządowej Spraw Wewnętrznych, Duchownych i Oświecenia Publicznego. Wykładał również w stołecznej Szkole Sztuk Pięknych oraz w Szkole Inżynierii Dróg i Mostów przy Uniwersytecie Warszawskim.
Uczestniczył w walkach powstania listopadowego, wspomagał także finansowo władze zrywu styczniowego. Był członkiem m.in. Akademii św. Łukasza w Rzymie, Akademii Sztuk Pięknych w Bolonii i Florencji oraz Cesarskiej Akademii Sztuk Pięknych w Petersburgu, a także Towarzystwa Dobroczynności, komitetu budowy Teatru Wielkiego i przebudowy Pałacu Saskiego.
Opracował projekt pierwszego stołecznego wodociągu, który zaczął działać w 1855 r. Jest autorem projektów licznych reprezentacyjnych budowli, powstałych głównie w stylach neorenesansowym, klasycystycznym i neogotyckim - m.in. w Radomiu, Busku-Zdroju, Augustowie, Sosnowcu, Wieluniu, Kaliszu, Ciechanowie. Większość z nich zdobi jednak ulice Warszawy. Należą do nich m.in.: Hotel Europejski, pałace Branickich i Andrzeja Zamoyskiego, kościoły Wszystkich Świętych przy pl. Grzybowskim, św. Karola Boromeusza przy ul. Chłodnej i św. Anny w Wilanowie oraz gmach Towarzystwa Kredytowego Ziemskiego.
Henryk Marconi zmarł 21 lutego 1863 r. w Warszawie. Spoczywa na Starych Powązkach. (PAP)
akn/ hes/
