78 lat temu, 9 maja 1945 r., w Moskwie po raz pierwszy świętowano zwycięstwo ZSRS w wielkiej wojnie ojczyźnianej. Już wtedy triumf stalinowskiego totalitaryzmu nad III Rzeszą uznano za jeden z najważniejszych elementów propagandy i pamięci historycznej jednoczącej mieszkańców Związku Sowieckiego.
Celem rosyjskich obchodów jest pokazanie bezpośredniego związku dziejów współczesnej Rosji z historią wielkiej wojny ojczyźnianej oraz dumy z przodków, którzy walczyli z „faszystami” i „nazistami” – mówi PAP dr hab. Andrzej Zawistowski, historyk z SGH i Instytutu Pileckiego.
Alaksandr Łukaszenka podpisał ustawę o „ludobójstwie narodu białoruskiego” podczas II wojny światowej i po niej, wprowadzając odpowiedzialność karną za publiczne zaprzeczanie temu ludobójstwu – podano w środę w komunikacie biura prasowego Łukaszenki.
Na postrzeganie I wojny światowej i pamięć o niej wpłynęły przede wszystkim doświadczenia II wojny, które zdominowały narrację i refleksję nad wojną w ogóle, pamięcią i tożsamością – mówi PAP historyk prof. Halina Parafianowicz z Uniwersytetu w Białymstoku.
105 lat temu, 28 lipca 1914 r., Austro-Węgry wypowiedziały wojnę Serbii. Była to konsekwencja dokonanego miesiąc wcześniej w Sarajewie zamachu na arcyksięcia Franciszka Ferdynanda. Konflikt zbrojny z lat 1914–1918 radykalnie zmienił oblicze ówczesnego świata.
„1 września jest datą początku wojny światowej, ale na Białorusi nie kładzie się na to akcentu. Dla wielu ludzi wojna wciąż zaczęła się 22 czerwca 1941 r.” – mówi PAP historyk Ihar Mielnikau, wymieniając datę agresji Niemiec hitlerowskich na ZSRR.
Na Ukrainie w zapomnienie odchodzi sowiecki mit o wielkiej wojnie ojczyźnianej i rośnie świadomość, że II wojna światowa rozpoczęła się od ataku Niemiec na Polskę 1 września 1939 roku - powiedział PAP ukraiński politolog Antin Borkowski.
76 lat temu, 22 czerwca 1941 r., III Rzesza, łamiąc pakt Ribbentrop-Mołotow, zaatakowała Związek Sowiecki. Dla komunistycznej Rosji był to początek wielkiej Wojny Ojczyźnianej, która zakończyła się zdobyciem Berlina. Dla hitlerowskich Niemiec - początek końca marzeń o tysiącletnim panowaniu nad światem.
9 maja 1944 r. wojska 4. Frontu Ukraińskiego Armii Czerwonej dowodzone przez gen. Fiodora Tołbuchina zdobyły okupowany przez Niemców Sewastopol na Krymie. Walki o opanowanie twierdzy, utraconej przez ZSRS w 1942 r. po 250 dniach oblężenia, trwały zaledwie kilka dni.