W położonej niedaleko Astany wsi Pietrowka, założonej przez Polaków zesłanych w latach 30. XX wieku, jest pomnik wdzięczności Kazachom, którzy uratowali wielu zesłańców przed śmiercią; pamięć o zesłaniach jest tu wciąż żywa, a polskość pielęgnują księża z Polski.
Kresowiak, Sybirak, „Tułacze dziecko” ocalone z nieludzkiej ziemi przez Armię gen. Andersa, strażnik pamięci o losach dzieci polskich w Indiach w czasie II wojny światowej. 16 maja w wieku 93 lat zmarł Wiesław Stypuła.
Apelem pamięci, ekumeniczną modlitwą za pomordowanych, ale też w intencji pokoju na świecie oraz złożeniem kwiatów pod Pomnikiem Ofiar Zbrodni Katyńskiej upamiętniono w sobotę w Białymstoku 84. rocznice zbrodni katyńskiej oraz drugiej tzw. masowej wywózki Polaków na Sybir.
Pamiętam wybuch II wojny światowej, miałam wtedy prawie 13 lat. Gdy Niemcy przekroczyli granicę, byliśmy przerażeni, wojna zaskoczyła nas wszystkich. Straciliśmy nadzieję na wolną Polskę – mówi PAP Sybiraczka Helena Knapczyk.
Szkoły w Czechach, a później w Polsce, Słowacji i Niemczech będą miały bezpłatny dostęp do multimedialnego programu edukacyjnego GULAG XR o represjach sowieckich. Chcemy pokazać, że represje nie dotyczyły tylko sowieckich obywateli, powiedział PAP szef projektu Sztiepan Czernouszek.
W Białymstoku odbyły się w piątek główne miejskie obchody upamiętniające ofiary masowych deportacji obywateli polskich na Wschód. 10 lutego przypada 83. rocznica pierwszej z czterech wywózek, przeprowadzonych przez władze sowieckie w latach 1940–41.
10 lutego 1940. r. to data - symbol kojarzona z deportacjami Polaków na Sybir, ale w zasadzie finalizowała ona przygotowany wcześniej przez sowietów cały proces wywózek - mówi PAP w 83. rocznicę wydarzeń kierownik działu naukowego Muzeum Pamięci Sybiru w Białymstoku dr Marcin Zwolski.
W wielu miejscach na Górnym Śląsku upamiętniono ofiary komunistycznych represji, które dotknęły tysiące mieszkańców regionu po wkroczeniu Armii Czerwonej w 1945 r. Wydarzania sprzed 77 lat wspominano m.in. przy bramie b. obozu Zgoda w Świętochłowicach, gdzie więziono represjonowanych.
Licząca 46,2 tys. biogramów „Księga aresztowanych, internowanych i deportowanych z Górnego Śląska do ZSRR w 1945 roku” zachowuje pamięć o ofiarach, jest hołdem i swoistym zadośćuczynieniem, także na polu historycznym – podkreślają przedstawiciele IPN.