Narodowy Bank Polski wprowadził do obiegu monety upamiętniające najwybitniejszego polskiego matematyka - Stefana Banacha. Złota moneta 200 złotowa, srebrna dziesięciozłotówka oraz 2 złote ze stopu Nordic Gold są dostępne od wtorku - 3 kwietnia.
Głównym motywem graficznym rewersu monety złotej jest wizerunek popiersia Stefana Banacha na tle kompozycji geometrycznej. Pod popiersiem wypisana jest ukośnie formuła matematyczna podająca tezę twierdzenia Banacha o punkcie stałym. Ta sama formuła stanowi również element graficzny awersu monety.
Rewers monety srebrnej przedstawia popiersie matematyka na tle punktów tworzących okręgi. Na awersie widoczny jest wizerunek prostopadłościanu z umieszczoną na jego ścianach bocznych formułą matematyczną, występującą w twierdzeniu Hahna-Banacha.
Na rewersie monety dwuzłotowej przedstawiono popiersie Stefana Banacha, po lewej stronie wykres odwzorowania liniowego, a poniżej nierówność charakteryzującą warunek dotyczący odwzorowań liniowych w przestrzeniach Banacha.
Monety zaprojektował Robert Kotowicz, a tradycyjny awers dwuzłotówki – Ewa Tyc-Karpińska. Moneta złota została wybita w nakładzie 4 tysięcy sztuk, srebrna - w 45 tysiącach egzemplarzy, natomiast nakład monety dwuzłotowej ze stopu Nordic Gold to 800 tysięcy sztuk.
Stefan Banach był największym polskim matematykiem i współtwórcą słynnej Polskiej Szkoły Matematycznej powstałej w okresie międzywojennym. Jego imię nosi jedna z głównych nagród Polskiego Towarzystwa Matematycznego (którego był współzałożycielem oraz prezesem w latach 1939–1945), a także medal Polskiej Akademii Nauk wręczany co roku – naprzemiennie matematykowi polskiemu i zagranicznemu.
Prof. Stefan Banach opracował zasadnicze pojęcia i twierdzenia analizy funkcjonalnej, a terminy takie jak przestrzeń Banacha znane są każdemu matematykowi w świecie. Wypracowane przez niego metody oraz odkrycia jego najbliższych współpracowników – Stanisława Mazura, Władysława Orlicza i Juliana Schaudera, wywarły istotny wpływ na każdą niemal gałąź współczesnej matematyki, a także fizyki teoretycznej.
Od 3 kwietnia monetę dwuzłotową można zamienić w cenie nominalnej w kasach Oddziałów Okręgowych NBP. Natomiast monety złote i srebrne zostały sprzedane na aukcji w systemie Kolekcjoner, osiągając cenę 2 730 zł (moneta złota) oraz 96 zł (moneta srebrna). Po tej cenie monety będą wkrótce dostępne w Oddziałach Okręgowych NBP oraz w sklepie internetowym Kolekcjoner. (PAP)
ekr/ tot/
Więcej w Serwisie Nauka i Zdrowie - www.nauka://pap.pl
