Przemarsz wojsk na trasie od Muzeum Wojska Polskiego w Alejach Jerozolimskich do Placu Piłsudskiego oraz widowisko historyczne upamiętnią w niedzielę 4 grudnia 100-lecie pierwszego w XX wieku wkroczenia polskiej jednostki wojskowej – Legionów Polskich - do Warszawy, które miało miejsce 1 grudnia 1916 roku. Wejście do Warszawy oddziałów legionowych było wydarzeniem wyjątkowym; po raz pierwszy od 1831 roku do Warszawy przybyła uzbrojona i umundurowana polska formacja zbrojna.
"Widowisko będzie odtworzeniem wejścia Legionów Polskich do Warszawy w dniu 1 grudnia 1916 r. Tego dnia na znak, że polskie wojsko powraca do Warszawy do miasta wkroczyły oddziały 3 i 4 pułku piechoty oraz 2 pułku ułanów z płk Stanisławem Szeptyckim na czele" - opowiadał PAP Paweł Rozdżestwieński, organizator widowiska rekonstrukcyjnego z ramienia Fundacji Polonia Militaris, która przygotowuje imprezę wspólnie z MON.
W widowisku (w godz. 13-16) ma uczestniczyć ok. 400 rekonstruktorów pieszych i 110 koni. "Będą im towarzyszyły wozy wiozące karabiny maszynowe, kompania techniczna z tzw. biedką sprzętową, czyli dwukołowym wózkiem ciągniętym przez konia i kuchnia polowa. Wszystkie pojazdy będą historyczne" - powiedział Rozdżestwieński.
W rejonie kościoła św. Krzyża zostanie wzniesiona kopia historycznej bramy powitalnej, która pierwotnie - jak mówił Rozdżestwieński - stała w rejonie obecnego Dworca Śródmieście. "Przy bramie odbędzie się symboliczne powitanie Legionów kwiatami przez rekonstruktorów w historycznych strojach ówczesnych mieszkańców Warszawy. Następnie defilada przejdzie na pl. Piłsudskiego" - mówił Paweł Rozdżestwieński.
Rekonstruktorzy w mundurach Legionów z 1916 r. przejdą spod Muzeum Wojska Polskiego, Traktem Królewskim na pl. Piłsudskiego. "Uczestnicy pochodzą z grup rekonstrukcyjnych w zasadzie z całego kraju począwszy od grup odtwarzających Legiony Piłsudskiego - I, II i III Brygadę, przez formacje odtwarzające oddziały cesarsko-królewskiej armii austriackiej, które przemundurują się na Legiony; oddziały 1939 r., które przebierają się w mundury legionowe, a skończywszy na klasach o profilu wojskowym" - relacjonował.
W rejonie kościoła św. Krzyża zostanie wzniesiona kopia historycznej bramy powitalnej, która pierwotnie - jak mówił Rozdżestwieński - stała w rejonie obecnego Dworca Śródmieście. "Przy bramie odbędzie się symboliczne powitanie Legionów kwiatami przez rekonstruktorów w historycznych strojach ówczesnych mieszkańców Warszawy. Następnie defilada przejdzie na pl. Piłsudskiego" - mówił Rozdżestwieński.
Na pl. Piłsudskiego odbędzie się widowisko historyczne, podczas którego zaplanowano odtworzenie powitania Legionów m.in. przez generalnego gubernatora gen. Hansa von Beselera oraz rektora Uniwersytetu Warszawskiego. "Część rekonstrukcyjną zakończy symboliczne wręczenie chorągwi Legionom przez powstańców styczniowych, by pokazać tę łączność między epokami" - opowiadał.
Później odbędzie się część wojskowa, podczas której ma zostać odczytany rozkaz Józefa Piłsudskiego do żołnierzy. Zabrzmieć ma także hymn narodowy, a przed Grobem Nieznanego Żołnierza zostaną złożone kwiaty.
"Zaplanowano także salwę honorową upamiętniającą poległych żołnierzy z wszystkich polskich formacji zbrojnych. Później odbędzie się wspólna defilada oddziałów współczesnych i rekonstruktorów. Na zakończenie ma zostać oddanych 100 salw z okazji 100-lecia wkroczenia Legionów do Warszawy. Specjalne baterie artyleryjskie zostaną zamontowane w Parku Saskim. Serdecznie zapraszamy mieszkańców do wzięcia udziału w tym wydarzeniu" - dodał Rozdżestwieński.
Na Placu Marszałka Józefa Piłsudskiego zaprezentowane zostaną stoiska informacyjno-promocyjne Dowództwa Garnizonu Warszawa, Wojskowego Centrum Edukacji Obywatelskiej, Centralnej Biblioteki Wojskowej, Muzeum Wojska Polskiego i Poczty Polskiej.
Widowisko realizowane jest ze środków Ministerstwa Obrony Narodowej.
***
1 grudnia 1916 r. po raz pierwszy od powstania listopadowego ulicami Warszawy defilowała uzbrojona i umundurowana polska formacja zbrojna - żołnierze Legionów Polskich. Na trasę przemarszu legionistów al. Jerozolimskimi, Nowym Światem, Krakowskim Przedmieściem w kierunku pl. Saskiego wyległy tłumy warszawiaków.
1 grudnia 1916 r. do Warszawy wkroczyły Legiony Polskie - pierwsza polska formacja wojskowa XX w.
Wkroczenie żołnierzy nastąpiło po tzw. akcie 5 listopada 1916 r., proklamacji cesarzy Austrii i Niemiec dot. utworzenia Królestwa Polskiego. Choć sam akt 5 listopada nie dawał Polakom pewnej i konkretnej wizji przyszłej niepodległej Polski, to wywołał on na świecie tak szeroki oddźwięk, że jego ogłoszenie było kluczowym czynnikiem w polskich staraniach o odzyskanie niepodległości - zmusił państwa Ententy do nacisku na Rosję, aby zaoferować będącym pod jej zaborem Polakom konkurencyjną ofertę - podkreśla MON.
Powołanie Legionów do życia było konsekwencją wkroczenia 6 sierpnia 1914 r. na teren zaboru rosyjskiego - do Królestwa Polskiego - I Kompanii Kadrowej, znajdującej się pod komendą Józefa Piłsudskiego, złożonej z dotychczasowych członków Związku Strzeleckiego i Polskich Drużyn Strzeleckich.
(PAP)
akn/kom/ ls/agz
