Prof. Ewa Łętowska odebrała nagrodę Polskiego PEN Clubu z rąk prezesa Adama Pomorskiego. Fot. PAP/J. Turczyk
Prof. Ewa Łętowska, prawniczka, konstytucjonalistka, pierwsza Rzecznik Praw Obywatelskich, była sędzia Trybunału Konstytucyjnego, odebrała w poniedziałek Nagrodę PEN Clubu im. Ksawerego i Mieczysława Pruszyńskich.
Nagroda Polskiego PEN Clubu im. Ksawerego i Mieczysława Pruszyńskich przyznawana jest za reportaż literacki, opowiadania i literacką eseistykę. W minionych latach przyznano ją m.in. Ryszardowi Kapuścińskiemu, Jackowi Żakowskiemu, Hannie Krall, Teresie Torańskiej, Wojciechowi Jagielskiemu.
Prof. Ewa Łętowska otrzymała ją jako "rzecznik i nauczyciel praw obywatelskich". "Tej której myśl, słowo i odwaga cywilna stają na drodze ucieczki od wolności. Tej, która ironię czystego rozumu stawia na straży prawa do nadziei" - napisano w werdykcie jury, który odczytał prezes PEN Clubu Adam Pomorski.
Adam Zagajewski w laudacji na cześć laureatki podkreślił, że historia prawa i literatury są mocno splecione, wielu było pisarzy wśród prawników, jak chociażby Franz Kafka czy Witold Gombrowicz. Jednak, jak mówił poeta, obraz prawników w literaturze, np. w powieściach Dickensa czy Balzaka, nie jest im przychylny, najczęściej są to postaci twardo zabiegające o zysk, do bólu konkretne. Prawo w literaturze postrzegane jest przez literatów najczęściej, jak mówił Zagajewski, jako dziedzina skomplikowana, niebezpieczna i niezrozumiała. "Dopiero niedawno odkryłem, że prawo jest też piękne i jak bardzo fundamentalne jest jego znaczeni dla demokratycznego państwa" - mówił poeta.
"Tej której myśl, słowo i odwaga cywilna stają na drodze ucieczki od wolności. Tej, która ironię czystego rozumu stawia na straży prawa do nadziei" - napisano w werdykcie jury, który odczytał prezes PEN Clubu Adam Pomorski.
"Ewa Łętowska jest niezwykłą postacią. Jej kompetencje w dziedzinie muzyki nie są czymś przypadkowym. To gest, dzięki któremu wybitna prawniczka pokazuje, że można mieć i jedno, i drugie; i Hegla, i Verdiego, i wiedzę, i wrażliwość na sztukę. (...) Powinniśmy podziwiać mądrych prawników, którzy wprowadzają do życia zbiorowości element rozumu, obiektywnej oceny, nieobliczonej na interes partii, nieliczącej się z perspektywą nadchodzących wyborów" - mówił Zagajewski.
Ewa Łętowska od 1987 r. do 1992 r. jako pierwsza osoba w Polsce pełniła funkcję Rzecznika Praw Obywatelskich. W czasie 4-letniej kadencji podjęła ponad 15 tys. spraw, głównie na podstawie 126 tys. listów obywateli. W latach 1999-2002 orzekała w Naczelnym Sądzie Administracyjnym. W maju 2002 r. Sejm wybrał ją na 9-letnią kadencję sędziego Trybunału Konstytucyjnego.
Ewa Łętowska opublikowała ponad 20 książek z zakresu prawa cywilnego i konstytucyjnego, ponad 300 studiów i artykułów, a także prace popularyzatorskie m.in. "O prawie i o mitach" (2013), czy "O prawie i o operze" (2014). Otrzymała liczne nagrody, wyróżnienia i odznaczenia, m.in. Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (1996) i Krzyż Komandorski z Gwiazdą tego orderu (2011). Prywatnie jest miłośniczką opery i muzyki poważnej.
Ewa Łętowska miała wygłosić prelekcję pt. "Konstytucja i poezja". Uroczystość wręczenia nagrody została jednak przerwana po informacji, że w budynku może znajdować się ładunek wybuchowy. Jak powiedziała PAP Iwona Jurkiewicz z zespołu prasowego KSP, zanim funkcjonariusze przybyli na miejsce, ewakuacja została zakończona. Wezwano policyjnych pirotechników.
Ewa Łętowska i prezes PEN Clubu Adam Pomorski zapowiedzieli, że wykład "Konstytucja i poezja" zostanie wygłoszony w innym terminie.
aszw/ gdyj/ itm/
