Kalendarz historyczny
3 października
-
Premiera filmu „Popiół i diament” w reżyserii Andrzeja Wajdy.
-
We Lwowie urodził się Stanisław Skrowaczewski, dyrygent, kompozytor.
-
W Piasecznie zmarł Jerzy Urban, funkcjonariusz systemu komunistycznego, w latach 1981–89 rzecznik prasowy Rady Ministrów PRL, redaktor naczelny tygodnika „Nie”.
-
W Gdyni zmarł Franciszek Walicki, dziennikarz muzyczny, autor tekstów piosenek, publicysta.
-
Wojna w Iraku: Trzy osoby zginęły w zamachu na konwój dyplomatyczny w Bagdadzie, wśród nich funkcjonariusz BOR; ranny został ambasador RP Edward Pietrzyk.
-
W Łodzi zmarł Wojciech Jerzy Has, reżyser, autor filmów „Rękopis znaleziony w Saragossie”, „Lalka”, „Sanatorium pod Klepsydrą”.
-
Telewizja TVN rozpoczęła nadawanie pierwszych programów; tego samego dnia po raz pierwszy wyemitowane program informacyjny „Fakty”.
-
Rosja i Czeczenia zawarły porozumienie; wspólne oświadczenie o zasadach pokojowego uregulowania konfliktu podpisali premier Rosji Wiktor Czernomyrdin i prezydent Czeczenii Zelimchan Jandarbijew.
-
Wisława Szymborska została laureatką literackiej Nagrody Nobla.
-
Zjednoczenie Niemiec: Niemiecka Republika Demokratyczna przystąpiła do Republiki Federalnej Niemiec; w Berlinie przed budynkiem Reichstagu odbyły się oficjalne uroczystości.
-
Premiera serialu telewizyjnego „Jan Serce” w reżyserii Radosława Piwowarskiego.
-
W Warszawie zmarł prof. Tadeusz Kotarbiński, wybitny polski filozof, logik, etyk, twórca prakseologii, czyli teorii sprawnego działania.
-
W wielu zakładach pracy na wezwanie Solidarności odbył się jednogodzinny strajk, będący protestem przeciwko opieszałości władz komunistycznych we wprowadzaniu w życie Porozumień Sierpniowych.
-
W Warszawie zmarł Jerzy Żurawlew, pianista, pedagog, inicjator Konkursu Chopinowskiego; w latach 1923–1939 profesor warszawskiej Wyższej Szkoły Muzycznej im. Fryderyka Chopina, a od 1949 r. Państwowej Wyższej Szkoły Muzycznej w Warszawie.
-
W Watykanie odbył się pogrzeb papieża Jana Pawła I.
-
W Sztokholmie urodził się Jan-Ove Waldner, tenisista stołowy, mistrz olimpijski z Barcelony (1992), dwukrotny mistrz świata (1989, 1997); łącznie z tytułami drużynowymi ma w dorobku sześć złotych medali mistrzostw świata; jedenastokrotny mistrz Europy - w singlu, deblu i drużynie.
-
Początek kilkudniowych manifestacji w Warszawie wywołanych zamknięciem przez władze komunistyczne tygodnika „Po Prostu”.
-
W Gdańsku urodził się Andrzej Szarmach, piłkarz, napastnik reprezentacji Polski, która dwukrotnie zajęła trzecie miejsce w mistrzostwach świata w 1974 i 1982 r.; zdobywca srebrnego medalu w 1976 r. na igrzyskach olimpijskich w Montrealu, gdzie został królem strzelców.
-
Wojska włoskie zaatakowały Etiopię.
-
W Berlinie zmarł Gustav Stresemann, kanclerz Republiki Weimarskiej (1923), minister spraw zagranicznych (1923–1929); laureat Pokojowej Nagrody Nobla (1926).
-
W Kórniku zmarł Władysław Zamoyski, działacz społeczny; inicjator budowy linii kolejowej Chabówka-Zakopane; uratował od całkowitego zniszczenia zdewastowane przez poprzednich właścicieli lasy tatrzańskie; zaangażowany w spór graniczny z Królestwem Węgier o Morskie Oko; wszystkie swoje dobra wielkopolskie oraz zakopiańskie przekazał na cele społeczne i narodowe.
-
W Warszawie zmarł gen. Józef Leśniewski, dowódca 3 Dywizji Strzelców I Korpusu Polskiego w Rosji (1917–1918). W latach 1919–1920 minister spraw wojskowych i członek Rady Obrony Państwa.
-
We Lwowie powołano tajną organizację Armia Polska, która powstała w miejsce Polskiego Związku Wojskowego; Armia Polska utworzona została z inicjatywy Organizacji Młodzieży Niepodległościowej „Zarzewie”.
-
W Tuchowie urodził się Władysław Czapliński, historyk, profesor Uniwersytetu Wrocławskiego; badacz dziejów XVII-wiecznej Rzeczpospolitej.
-
W Biórkowie Wielkim w Małopolsce urodził się Stanisław Tatar, generał WP. W latach 1940–1943 szef Oddziału III Operacyjnego KG ZWZ-AK, od 1943 r. zastępca Komendanta Głównego. W 1951 r. skazany w „procesie generałów” na dożywotnie więzienie. W 1956 r. zwolniony i zrehabilitowany.
-
W Konstantinowie urodził się Siergiej Jesienin, rosyjski poeta, autor poematów „Przemienienie”, „Sorokoust”, „Pugaczow”, „Spowiedź chuligana”; wierszy „Moskwa karczemna” i „Czarny człowiek”.
-
W Hamburgu urodził się Carl von Ossietzky, niemiecki publicysta, działacz pacyfistyczny, prześladowany przez nazistowski reżim, więziony w obozach koncentracyjnych; laureat Pokojowej Nagrody Nobla w 1935 r.; zmarł w więziennym szpitalu w Berlinie w 1938 r.
-
W Berlinie odbyła się premiera operetki „Noc w Wenecji” Johanna Straussa (syna).
-
W Warszawie urodził się Julian Krzewiński, aktor, scenarzysta.
-
W Tymoszówce na Ukrainie urodził się Karol Szymanowski, kompozytor, pianista, krytyk muzyczny, przedstawiciel Młodej Polski; uznawany obok Fryderyka Chopina za najwybitniejszego polskiego kompozytora.
-
Katarzyna II Wielka została koronowana na cesarzową Rosji.
-
W Krakowie urodził się Kazimierz Jagiellończyk, syn króla Kazimierza IV Jagiellończyka i Elżbiety Rakuszanki; kanonizowany w 1602 r.; patron Korony i Litwy.
-
W Asyżu zmarł Franciszek – duchowny, mistyk, założyciel zakonu franciszkanów, święty Kościoła katolickiego, kojarzony jest z życiem pełnym prostoty i ubóstwa.