Kalendarz historyczny
25 lipca
-
We Lwowie urodził się Stanisław Kasznica, uczestnik kampanii 1939 r., członek m.in. tajnej Organizacji Polskiej i Narodowych Sił Zbrojnych (NSZ), od 1945 r. ostatni komendant główny NSZ. Po aresztowaniu przez komunistów w 1947 r. został poddany brutalnemu śledztwu, skazany na karę śmierci w pokazowym procesie i rozstrzelany 12 maja 1948 r. w więzieniu mokotowskim w Warszawie. Jego szczątki zidentyfikowano w lutym 2013 r. po ekshumacjach prowadzonych przez IPN na tzw. Łączce na warszawskich Powązkach.
-
W Zakopanem urodził się Bronisław Czech, narciarz, taternik. Trzykrotny olimpijczyk, dwudziestokrotny mistrz Polski – w biegach narciarskich, skokach, biegu zjazdowym i slalomie alpejskim; po aresztowaniu w 1940 r. przez gestapo trafił do więzienia w Tarnowie, a następnie do niemieckiego obozu koncentracyjnego Auschwitz, gdzie zmarł na udar serca w 1944 r.
-
W Warszawie zmarł Bernard Ładysz, legendarny śpiewak operowy, aktor, żołnierz Armii Krajowej. Zwyciężał na międzynarodowych konkursach, występował na całym świecie. Współpracował m.in. z Marią Callas. W Polsce najbardziej znane jest jego wykonanie arii Skołuby ze „Strasznego Dworu”.
-
Zmarł ppłk Stanisław Oleksiak, honorowy prezes Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej, żołnierz 77 Pułku Piechoty AK, wieloletni więzień polityczny w PRL, kawaler orderu wojennego Virtuti Militari i Krzyża Walecznych.
-
Sejm RP przyjął ustawę powołującą do życia Polską Agencję Kosmiczną.
-
W Vence we Francji zmarł Witold Gombrowicz, prozaik, eseista, dramatopisarz; autor m.in. „Ferdydurke”, „Iwony, księżniczki Burgunda”, „Trans-Atlantyku”, „Pornografii” i „Operetki”.
-
W Stalowej Woli urodził się Artur Partyka, lekkoatleta, brązowy (Barcelona 1992) i srebrny (Atlanta 1996) medalista olimpijski.
-
W Waszyngtonie urodziła się Anne Applebaum, amerykańska pisarka i publicystka, dziennikarka, autorka książek „Gułag”, za którą otrzymała w 2004 r. Nagrodę Pulitzera oraz „Za żelazną kurtyną. Ujarzmienie Europy Wschodniej 1944–1956”.
-
Wszedł w życie podpisany 18 kwietnia 1951 r. w Paryżu traktat o utworzeniu Europejskiej Wspólnoty Węgla i Stali.
-
Zakończyła się obława augustowska, w której z rąk NKWD zginęło kilkuset Polaków.
-
Operacja Most III – na improwizowanym lądowisku w okolicy wsi Wał Ruda wylądował samolot Dakota, na pokładzie którego przerzucono do Anglii m.in. Józefa Rettingera, Tomasza Arciszewskiego i Tadeusza Chciuka oraz zdobyte przez wywiad AK części rakiety V2.
-
Pod Radzyminem na przedpolach Warszawy rozpoczęła się przegrana przez wojska sowieckie bitwa pancerna; walki były jedną z przyczyn podjęcia decyzji o wybuchu Powstania Warszawskiego.
-
We Lwowie rozpoczął się pogrom – w ciągu trzech dni zginęło około 2 tys. Żydów.
-
W ośrodku wywiadowczym w Pyrach pod Warszawą polski wywiad przekazał przedstawicielom wywiadów brytyjskiego i francuskiego rezultaty prac nad szyframi niemieckiej maszyny Enigma.
-
W Warszawie urodził się ksiądz Adam Boniecki, redaktor naczelny polskiej edycji dziennika „L'Osservatore Romano” (1979–1991); generał zakonu marianów (1993–2000); od 1964 r. związany z „Tygodnikiem Powszechnym”, w którym po śmierci Jerzego Turowicza pełnił funkcję redaktora naczelnego (1999–2011).
-
W Moskwie podpisano polsko-sowiecki pakt o nieagresji.
-
W Łodzi urodził się Dawid Sierakowiak, polski Żyd, autor pamiętnika z łódzkiego getta.
-
Do Warszawy przyjechała francusko-brytyjska misja wojskowo-polityczna pod przewodnictwem ambasadora brytyjskiego w Berlinie lorda Edgara Vincenta d`Abernona.
-
Na wiecu w Zakopanem uchwalono przyłączenie Orawy i Spiszu do Polski.
-
Holenderska tancerka Mata Hari została skazana przez francuski trybunał wojskowy na śmierć za szpiegostwo na rzecz Niemiec.
-
Francuski inżynier Louis Blériot na pokładzie samolotu własnej konstrukcji przeleciał nad Kanałem La Manche; przelot z Les Barraques koło Calais do Dover zajął mu 37 minut.
-
W Grabowie nad Pilicą urodziła się Maria Komornicka, pisarka, tłumaczka, krytyk literacki; od 1907 roku występująca pod nazwiskiem Piotr Włast.
-
Kapitulacja wielkopolskiego pospolitego ruszenia pod Ujściem przed armią szwedzką króla Karola X Gustawa.
-
W Krakowie przy ulicy Kanoniczej 17 powstała pierwsza drukarnia, wydająca książki w języku polskim; jej założycielem był Bawarczyk Florian Ungler.
-
W Krakowie odbyła się królewska koronacja dziesięcioletniego Władysława Jagiellończyka (Władysława III Warneńczyka).
-
Wojska polsko-litewskie rozpoczęły oblężenie Malborka.
-
Urodził się, prawdopodobnie w Krakowie, Kazimierz I Odnowiciel, książę polski od 1034 r.