> >

O PORTALU

Portal dzieje.pl to codzienny serwis historyczny, setki artykułów dotyczących przede wszystkim najnowszej historii Polski, a także materiały wideo, filmy dokumentalne, archiwalne fotografie, dokumenty oraz infografiki i mapy.

Więcej

Kalendarz historyczny

7 marca

  • Mjr Hieronim Dekutowski „Zapora”. Źródło: IPN

    W więzieniu na warszawskim Mokotowie władze komunistyczne wykonały wyrok śmierci na mjr. Hieronimie Dekutowskim ps. Zapora – żołnierzu Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, Cichociemnym, dowódcy oddziałów partyzanckich AK i WiN.

  • Emanuel Ringelblum. Źródło: Wikimedia Commons

    W Warszawie przy ul. Grójeckiej 77 Niemcy odkryli bunkier „Krysia”, w którym ukrywało się 38 obywateli polskich żydowskiego pochodzenia, wśród nich Emanuel Ringelblum, działacz Oneg Szabat, kronikarz warszawskiego getta. Wszystkich aresztowanych oraz ich opiekunów rozstrzelano kilka dni później w ruinach getta.

  • W Saint Cloud zmarł Ludwik Stomma, antropolog kultury, publicysta, etnolog. Wykładał m.in. na Uniwersytecie Jagiellońskim, Uniwersytecie Warszawskim, paryskiej Sorbonie, Katolickim Uniwersytecie Lubelskim oraz na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika.

  • W Warszawie zmarł Aleksander Minkowski – dziennikarz, pisarz, scenarzysta, autor scenariuszy popularnych seriali „Gruby”, „Dyrektorzy”, „Szaleństwo Majki Skowron”.

  • Marcel Sabat (L) jako „Zośka” i reżyser Robert Gliński (2P) na planie zdjęciowym filmu „Kamienie na szaniec”. Fot. PAP/W. Pacewicz

    Premiera filmu „Kamienie na szaniec” w reżyserii Roberta Glińskiego.

  • Włodzimierz Smolarek. Fot. PAP/G. Michałowski

    W Aleksandrowie Łódzkim zmarł Włodzimierz Smolarek, piłkarz, wielokrotny reprezentant Polski; wspólnie z drużyną narodową wywalczył trzecie miejsce na Mistrzostwach Świata w Hiszpanii w 1982 r.; z zespołem Widzewa dwa razy zdobywał tytuł mistrza Polski (1981, 1982).

  • Agnieszka Osiecka. Fot. PAP/CAF/E. Ciołek

    W Warszawie zmarła Agnieszka Osiecka, poetka, dziennikarka, autorka tekstów ponad 2 tys. piosenek, wiele z nich, m.in. „Okularnicy” czy „Małgośka”, przeszło do klasyki polskiej piosenki.

  • Rozpoczęła nadawanie pierwsza polska komercyjna stacja telewizyjna Polonia 1. 

  •  W Warszawie zmarł Eugeniusz Eibisch, malarz. 

  • Arkady Fiedler. Fot. PAP/G. Rogiński

    W Puszczykowie pod Poznaniem zmarł Arkady Fiedler, podróżnik, pisarz; uczestnik Powstania Wielkopolskiego, żołnierz POW, w czasie II wojny światowej w Polskich Siłach Zbrojnych na Zachodzie; autor ponad 30 książek m.in. „Dywizjonu 303”, „Ryby śpiewają w Ukajali” i „Kanady pachnącej żywicą”.

  • W Forcie Rembertowskim w Warszawie wykonano ostatni w Polsce wyrok śmierci przez rozstrzelanie.

  • Premiera filmu Janusza Zaorskiego „Uciec jak najbliżej”.

  • We Wrocławiu urodził się Przemysław Saleta – mistrz Europy i świata w kick-boxingu, a także champion Europy i interkontynentalny w boksie; zawodową karierę na bokserskim ringu zakończył w 2013 r.

  • Ppłk Karol Rómmel. 1934 r. Fot. NAC

    Zmarł Karol Rómmel, ppłk kawalerii WP; jeździec-olimpijczyk; więzień niemieckich obozów koncentracyjnych Dachau i Mauthausen; trzykrotny olimpijczyk, brązowy medalista igrzysk olimpijskich w Amsterdamie (1928), konsultant filmowy, występował m.in. w filmach „Lotna”, Krzyżacy”, „Tarpany”.

  • W Siedlcach urodziła się Jolanta Żółkowska, aktorka, znana m.in. z roli Basi w serialu „Dom” Jana Łomnickiego.

  • Ludwik Hirszfeld. Fot. PAP/CAF/Reprodukcja

    We Wrocławiu zmarł Ludwik Hirszfeld – lekarz, mikrobiolog i immunolog, twórca polskiej szkoły immunologicznej oraz nowej dziedziny nauki – seroantropologii; odkrył prawa dziedziczenia grupy krwi i wprowadził ich oznaczenia jako 0, A, B i AB przyjęte na całym świecie w 1928 r.; oznaczył czynnik Rh.

  • Nowe tablice na gmachach publicznych w Katowicach, które po śmierci Stalina przemianowano na Stalinogród. Fot. PAP/K. Seko

    Rada Państwa uchwaliła nadanie Pałacowi Kultury i Nauki w Warszawie imienia Józefa Stalina, budowę jego pomnika na pl. Defilad oraz zmianę nazwy Katowic na Stalinogród.

  • Sejm przyjął ustawę „o planowym zatrudnianiu absolwentów średnich szkół zawodowych oraz szkół wyższych”, wprowadzającą nakaz pracy.

  • W Lublinie urodził się Tomasz Lengren, aktor i reżyser, znany m.in. z filmów „Trzeba zabić tę miłość”, „Klincz”, „Tanie pieniądze”.

  • Gen. August Emil Fieldorf "Nil". Fot. NAC

    W Milanówku NKWD aresztowało gen. Augusta Emila Fieldorfa „Nila” – organizatora i szefa Kedywu Komendy Głównej Armii Krajowej; przebywał tam pod przybranym nazwiskiem Walentego Gdanickiego; nierozpoznany, został zesłany do obozu pracy na Uralu.

  • Ewa Milde w spektaklu "Fantazy" w warszawskim Teatrze Ateneum. 1973 r. Fot. NAC

    W Skierniewicach urodziła się Ewa Milde, aktorka teatralna i filmowa, znana m.in. z filmów „Gościnny występ”, „Tylko Beatrycze”, „Miś”.

  • Armia Krajowa. Fot. PAP/A. Zawada

    Komenda Główna AK i Dowództwo Główne NSZ podpisały umowę o scaleniu obu organizacji.

  • Igo Sym. Fot. NAC

    W Warszawie z wyroku wojskowego sądu specjalnego ZWZ zastrzelony został za kolaborację Igo Sym, aktor, współpracujący z niemieckim wywiadem i policją.

  • Minister spraw zagranicznych RP Józef Beck. Fot. NAC

    W Warszawie podpisano protokół o normalizacji stosunków gospodarczych między Polską a Niemcami.

  • W Trembowli urodził się Jerzy Wyrozumski, historyk, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego, znawca średniowiecza i dziejów Krakowa.

  • Stanisława Nowicka. Fot. NAC

    W teatrzyku "Morskie Oko" w Warszawie śpiewaczka kabaretowa Stanisława Nowicka wykonała po raz pierwszy piosenkę "Tango milonga" z muzyką Jerzego Petersburskiego i tekstem Andrzeja Własta.

  • Por. Jan Rodowicz „Anoda”. Fot. IPN

    W Warszawie urodził się Jan Rodowicz „Anoda”, żołnierz Szarych Szeregów, oficer AK, bohater akcji pod Arsenałem, w czasie Powstania Warszawskiego walczył w batalionie „Zośka”. Zginął w niejasnych okolicznościach w 1949 r. podczas brutalnego śledztwa w budynku Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego w Warszawie.

  • Maria Dulębianka. Źródło: Wikimedia Commons

    We Lwowie zmarła Maria Dulębianka, działaczka społeczna, pisarka, malarka.

  • Leopold Lis-Kula. Fot. NAC

    Pod Torczynem w walkach z Ukraińcami zginął płk Leopold Lis-Kula, od 1912 r. był związany z organizacjami strzeleckimi; żołnierz Legionów Polskich i Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari.

  • W Tomsku urodził się Cezary Nowodworski, żołnierz kampanii wrześniowej, cichociemny, w czasie powstania warszawskiego dowódca batalionu Czata 49.

  • Stefan Kisielewski. Fot. PAP/CAF/B. Miedza

    W Warszawie urodził się Stefan Kisielewski, pisarz, kompozytor, krytyk muzyczny, felietonista m.in. „Tygodnika Powszechnego”; w latach 1957–65 poseł na Sejm PRL, członek katolickiego koła „Znak”; w 1964 roku podpisał „List 34”, którego sygnatariusze protestowali przeciwko zaostrzeniu cenzury i domagali się zmian polskiej polityki kulturalnej; autor określenia „dyktatura ciemniaków” w odniesieniu do komunistycznej cenzury co zamknęło mu możliwość publikowania w mediach; współzałożyciel Ruchu Polityki Realnej (od 1989 r. Unia Polityki Realnej).

  • Ryszard Siwiec. Fot. IPN

    W Dębicy urodził się Ryszard Siwiec, filozof, żołnierz AK; w 1968 r. w proteście przeciw agresji wojsk Układu Warszawskiego na Czechosłowację dokonał aktu samospalenia w czasie Centralnych Dożynek na Stadionie Dziesięciolecia.

  • Proces Rity Gorgonowej. Fot. NAC

    W Ocestowie w Dalmacji urodziła się Rita Gorgonowa, bohaterka jednego z najgłośniejszych procesów II RP, oskarżona i skazana na 8 lat więzienia za zamordowanie Elżbiety Zarembianki.

  • Kontradmirał Adam Mohuczy. Fot. PAP/CAF/M. Sprudin

    W Witebsku urodził się Adam Mohuczy, kontradmirał, organizator i komendant Szkoły Specjalistów Morskich w Tczewie; uczestnik kampanii polskiej 1939 r.;  po II wojnie światowej pierwszy dowódca Marynarki Wojennej; w 1949 r. aresztowany przez władze komunistyczne i bezpodstawnie oskarżony o sabotaż; skazany na 13 lat pozbawienia wolności; zmarł w więzieniu w Sztumie w 1953 r.

  • We Lwowie po raz pierwszy wystawiono „Balladynę” Juliusza Słowackiego.

  • W Piotrowicach zmarł Kajetan Koźmian, prawnik, poeta, krytyk literacki, urzędnik rządowy w okresie księstwa Warszawskiego i Królestwa Polskiego, senator-kasztelan Królestwa.

  • W Niegosławicach koło Pińczowa urodził się Adolf Dygasiński, publicysta, pisarz, pedagog; uczestnik Powstania Styczniowego.

  • Na mocy ukazu Mikołaja I w Królestwie Polskim województwa zostały zastąpione guberniami.

  • Tomasz Wawrzecki. Źródło: CBN Polona

    Urodził się Tomasz Wawrzecki, generał; po dostaniu się do rosyjskiej niewoli Tadeusza Kościuszki Najwyższy Naczelnik Siły Zbrojnej Narodowej w czasie powstania 1794 r.; członek Rady Najwyższej Tymczasowej Księstwa Warszawskiego, minister sprawiedliwości w Królestwie Polskim.

  • Tarnów otrzymał prawa miejskie od księcia Władysława Łokietka.

  • W Gnieźnie rozpoczął się zjazd monarchów, w którym uczestniczyli cesarz Otton III i Bolesław I Chrobry. 

  • Cesarz rzymski Konstantyn Wielki wydał edykt ustanawiający niedzielę („dies Solis”) dniem wolnym od pracy w urzędach, rzemiośle i handlu, natomiast nie zakazujący pracy w rolnictwie. Zarządzenie skracało długość tygodnia (do tej chwili obowiązywał tydzień 8 dniowy, tzw. nundinae) i sankcjonowało przyjęty w chrześcijaństwie zwyczaj święcenia pierwszego dnia tygodnia.