Kalendarz historyczny
8 marca
-
W Warszawie urodził się Waldemar Łysiak, pisarz, publicysta, autor m.in. książek poświęconych epoce napoleońskiej, a także historii sztuki.
-
W Warszawie urodził się Jan Ciecierski, aktor, reżyser, autor pamiętników, znany m.in. z ról w filmach „Pierwsze dni”, „Aktorzy prowincjonalni”, „Dyrygent” oraz roli Józefa Matysiaka w popularnej powieści radiowej „Matysiakowie”.
-
Otwarto pierwszy odcinek II linii warszawskiego metra pomiędzy Dworcem Wileńskim a Rondem Daszyńskiego.
-
W Warszawie zmarła Joanna Szczerbic, aktorka teatralna i filmowa, znana m.in. z ról w filmach „Agnieszka 46”, „Ręce do góry”, „Bariera”, „Jutro Meksyk”.
-
W Warszawie zmarł prof. Zbigniew Religa, kardiochirurg, twórca oddziału kardiochirurgii w Zabrzu, gdzie w 1985 r. dokonał pierwszego w Polsce udanego przeszczepu serca; w latach 2005–2007 minister zdrowia w rządach Kazimierza Marcinkiewicza i Jarosława Kaczyńskiego.
-
Rozpoczęło działalność Narodowe Archiwum Cyfrowe.
-
W Bydgoszczy zmarła Teresa Ciepły, lekkoatletka, trzykrotna medalistka olimpijska, dwukrotna mistrzyni Europy, rekordzistka świata i Europy.
-
W Ancaster (Kanada) zmarł Andrzej Brycht, pisarz, autor m.in. „Suchych traw”, „Dancingu w kwaterze Hitlera”, „Raportu z Monachium” i scenariusza do filmu Jerzego Ziarnika „Wycieczka w nieznane”.
-
Sejm przyjął ustawę o samorządzie terytorialnym.
-
W 20. rocznicę Marca `68 w Warszawie, Krakowie, Lublinie i Gliwicach odbyły się manifestacje zorganizowane przez NZS, które brutalnie zaatakowała milicja.
-
Powstało Zjednoczenie Patriotyczne „Grunwald”, posiadające zgodę kierownictwa PZPR na używanie haseł nacjonalistycznych, ksenofobicznych i antysemickich; organizacja, na czele której stał reżyser Bohdan Poręba, działała do 1990 r.
-
W Poznaniu rozpoczął się krajowy zjazd, na którym powołano Niezależny Samorządny Związek Zawodowy Rolników Indywidualnych „Solidarność”. Jego przewodniczącym został Jan Kułaj.
-
W Crawley (Wlk. Brytania) zmarł Jerzy Braun, wioślarz, trzynastokrotny mistrz Polski, srebrny i brązowy medalista igrzysk olimpijskich w 1932 roku, żołnierz Brygady Strzelców Karpackich, obrońca Tobruku, uczestnik bitwy o Monte Cassino.
-
Marzec '68: na Uniwersytecie Warszawskim odbył się wiec protestacyjny „przeciwko haniebnej decyzji zakazującej wystawienia ‘Dziadów’ w Teatrze Narodowym” oraz relegowaniu z uczelni Adama Michnika i Henryka Szlajfera; w przyjętej rezolucji studenci stwierdzali: „Nie pozwolimy odebrać sobie prawa do obrony demokratycznych i niepodległościowych tradycji Narodu Polskiego. Nie umilkniemy wobec represji”; wiec został brutalnie zaatakowany przez oddziały milicji oraz „aktyw robotniczy”.
-
W Katedrze Wawelskiej w Krakowie odbył się ingres arcybiskupi Karola Wojtyły.
-
W Warszawie urodził się Maciej Kuroń, dziennikarz, autor programów o tematyce kulinarnej, w czasach PRL działacz opozycji demokratycznej, członek NZS, internowany w stanie wojennym.
-
W Skolimowie pod Warszawą zmarła Irena Solska, aktorka teatralna, reżyserka.
-
W Katowicach urodziła się Ewa Ziętek, aktorka teatralna i filmowa, znana m.in. z ról w filmach „Nadzór”, „Party przy świecach”, „Milioner” oraz w serialach „Alternatywy 4” i „Złotopolscy”.
-
W reakcji na odmowę wydrukowania wielkiego nekrologu Józefa Stalina, władze PRL zawiesiły wydawanie „Tygodnika Powszechnego”.
-
W Łodzi utworzono Państwową Wyższą Szkołę Filmową, popularną „Filmówkę”.
-
We Wrocławiu urodził się Wojciech Bruszewski, reżyser, operator filmowy, fotograf, prekursor sztuki wideo w Polsce.
-
W Warszawie stracony został niemiecki zbrodniarz, nazistowski gubernator Warszawy Ludwig Fischer skazany na karę śmierci przez Najwyższy Trybunał Narodowy.
-
Dekret Rady Ministrów, zatwierdzony przez Prezydium Krajowej Rady Narodowej, „o majątkach opuszczonych i poniemieckich”.
-
Armia Czerwona zajęła Słupsk.
-
W Warszawie urodził się Maciej Łukasiewicz, dziennikarz, w latach 2000–2004 redaktor naczelny „Rzeczpospolitej”, w PRL redaktor i wydawca pism podziemnych, twórca wydawnictwa MOST.
-
W Berlinie urodziła się Krystyna Konarska, piosenkarka i aktorka, wystąpiła m.in. w filmie Jerzego Stefana Stawińskiego „Pingwin”.
-
W Przededworzu na Kielecczyźnie urodził się Janusz Zakrzeński, aktor, wystąpił m.in. w filmach „Nad Niemnem”, „Tajemnica Enigmy”, „Polonia Restituta”, a także w serialu „Czarne chmury”; członek Związku Piłsudczyków, wielokrotnie wcielający się w rolę Józefa Piłsudskiego; zginął 10 kwietnia 2010 r. w katastrofie samolotu pod Smoleńskiem.
-
W Kole urodził się Józef Duriasz, aktor, wystąpił m.in. w filmach „Popioły”, „Lokis. Rękopis profesora Wittembacha” oraz „Soból i panna”.
-
We wsi Wrocanka koło Jasła urodził się Stanisław Kania, działacz komunistyczny, członek Biura Politycznego KC PZPR (1975–1981), I sekretarz KC PZPR (1980–1981), członek Rady Państwa (1982–1985).
-
Uchwała Rady Ministrów o sprowadzeniu do Polski prochów Juliusza Słowackiego i złożeniu ich na Wawelu.
-
We wsi Bieliny w Kieleckiem urodził się Józef Ozga-Michalski, działacz ruchu ludowego, polityk, pisarz, żołnierz Batalionów Chłopskich, działacz Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego.
-
W Warszawie zmarł Tadeusz Korzon, historyk; przedstawiciel tzw. warszawskiej szkoły historycznej.
-
W Mińsku urodziła się Hanna Skarżanka, aktorka, piosenkarka, żołnierz Kedywu Wileńskiego Okręgu AK, znana m.in. z ról w filmach „Młodość Chopina”, „Prawo i pięść”, „Wezwanie”, „Polowanie na muchy”.
-
W Białymstoku urodził się Witold Budryk, inżynier, profesor i rektor krakowskiej Akademii Górniczo-Hutniczej, członek Polskiej Akademii Nauk, więzień niemieckiego obozu Sachsenhausen.
-
W Tarnopolu urodził się Eugeniusz Baziak, arcybiskup lwowski.
-
W Stanisławowie urodził się Jan Szczepkowski, rzeźbiarz, malarz, członek Towarzystwa Artystów Polskich „Sztuka” i towarzystwa Polska Sztuka Stosowana, autor projektu elewacji Sejmu RP oraz pomników Stanisława Moniuszki i Wojciecha Bogusławskiego na warszawskim pl. Teatralnym.
-
W Warszawie urodził się Leo Belmont, założyciel Polskiego Towarzystwa Esperantystów, adwokat, obrońca polityczny, publicysta, krytyk literacki, poeta, autor powieści; zmarł w 1941 r. w warszawskim getcie.
-
W Zadusznikach koło Tarnowa urodził się Ignacy Łukasiewicz, farmaceuta, pionier przemysłu naftowego w Europie, wynalazca lampy naftowej; część źródeł jako datę jego urodzenia podaje 23 marca 1822 r.
-
W Tarnowie urodził się Jan Tyssowski, działacz polityczny, żołnierz Powstania Listopadowego, przywódca powstania krakowskiego w 1846 roku.
-
W Królówce koło Bochni urodził się Kazimierz Brodziński, poeta, krytyk literacki, historyk literatury, filozof, autor m.in. „Wiesława. Sielanki krakowskiej”.
-
Konfederacja barska: Rosjanie zdobyli Okopy Świętej Trójcy, twierdzę nad Dniestrem, bronioną przez Kazimierza Pułaskiego.
-
W Pikowie na Podolu urodził się Jan Potocki, podróżnik, pisarz, archeolog, historyk, poseł na Sejm Czteroletni; autor m.in. „Rękopisu znalezionego w Saragossie” i „Parad”.
-
Drawsko Pomorskie otrzymało prawa miejskie.
-
W Jędrzejowie zmarł Wincenty Kadłubek, kronikarz, biskup krakowski; autor spisanej po łacinie „Kroniki polskiej”, obejmującej okres od czasów pradawnych do 1202 roku; beatyfikowany w 1764 r.