Imre Pozsgay, który pod koniec lat 80. odegrał w komunistycznym kierownictwie państwowym Węgier rolę animatora demokratyzacji ustroju politycznego, zmarł w piątek w wieku 82 lat - poinformowała węgierska agencja MTI, powołując się na jego rodzinę.
Jako członek biura politycznego Węgierskiej Socjalistycznej Partii Robotniczej (MSZMP) i minister stanu w rządzie Węgier nazwał publicznie w styczniu 1989 roku antykomunistyczną rewoltę z 1956 roku "powstaniem ludowym", na co nie odważył się wcześniej żaden z przedstawicieli ówczesnych władz. Wypowiedź ta dodatkowo zaktywizowała działalność antysystemowego Węgierskiego Forum Demokratycznego (MDF), w którego pracach uczestniczył od 1987 roku także Pozsgay.
W sierpniu 1989 roku Pozsgay objął patronat nad zorganizowanym w Sopronie Pikniku Paneuropejskim. W trakcie tej imprezy kilkuset obywateli NRD przedarło się przez pobliską granicę do Austrii. W trzy tygodnie później komunistyczny jeszcze rząd Węgier zezwolił wszystkim przebywającym na ich terytorium obywatelom NRD na wyjazd na zachód.
Po przeprowadzonych w marcu 1990 roku i wygranych przez MDF pierwszych węgierskich wolnych wyborach Pozsgay został szefem klubu parlamentarnego będącej zreformowaną następczynią MSZMP Węgierskiej Partii Socjalistycznej (MSZP). Jego teoretycznie niemałe szanse na zwycięstwo w ewentualnych powszechnych wyborach prezydenckich zniweczyło wprowadzenie zasady wybierania głowy państwa przez parlament.
Pozsgay wystąpił pod koniec 1990 roku z MSZP, zachowując jednak do końca kadencji w 1994 roku mandat posła niezależnego. Po opuszczeniu parlamentu pracował jako nauczyciel akademicki na uniwersytecie w Debreczynie. Ideologicznie ewoluował coraz bardziej ku prawicy i w 2010 roku został zaproszony przez premiera Viktora Orbana na konsultanta przy opracowywaniu projektu nowej konstytucji Węgier. (PAP)
dmi/
