Okupacja sowiecka

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie uchylił opinię IPN dotyczącą pomnika Wdzięczności Armii Czerwonej w Rzeszowie – poinformował we wtorek prezydent miasta. Decyzja WSA oznacza, że pomnik nie będzie usunięty. IPN nie podjął jeszcze decyzji, czy wniesie kasację do NSA.

Prawie 1000 jednostek archiwalnych zawierających przede wszystkim relacje i wspomnienia byłych zesłańców, a także fotografie czy nagrania liczą zbiory Archiwum Sybiraków, które powstało w Instytucie Historii Uniwersytetu Łódzkiego. Zasoby Archiwum mają być stopniowo digitalizowane i udostępniane także na platformie cyfrowej.

Pod hasłem „Polska i Ukraina – wspólna pamięć” w Winnicy w środkowej części Ukrainy otwarto w piątek wystawę Instytutu Pamięci Narodowej, poświęconą antypolskiej operacji NKWD w latach 1937–1938.

„Sowieci chcieli, by po wywiezionych Polakach wszelki słuch zaginął. Ale my pamiętamy” – pisze redaktor naczelny miesięcznika „Historii Do Rzeczy” Piotr Zychowicz.

Muzeum Pamięci Sybiru w Białymstoku poszukuje eksponatów i pamiątek do tworzonej wystawy stałej. Trwa budowa siedziby muzeum, obiekt z gotową ekspozycją ma być oddany do użytku w 2021 r.

„Dzisiaj zacząłem pisać coś w rodzaju pamiętnika. Podobno czynność ta – w dzisiejszych czasach – nie należy do najbezpieczniejszych. Za jedno zbędne słowo odpokutować może nie tylko autor. Dlaczego więc piszę? Powiedzmy, że przez przekorę – mam przecież dopiero siedemnaście lat. W tym wieku podobno wolno być przekornym. Najprawdopodobniej piszę jednak po to, aby coś robić lub aby mieć złudzenie, że coś robię” – zanotował Zbigniew Lubieniecki w 1947 r.

W niedzielę w Białymstoku upamiętniono 79. rocznicę przeprowadzonej przez Sowietów pierwszej masowej deportacji Polaków na Wschód. Elementem obchodów był specjalny leśny bieg, w którym wzięło udział 800 osób.

79 lat temu, 10 lutego 1940 r., władze sowieckie przeprowadziły pierwszą z czterech masowych deportacji obywateli polskich, w czasie której – wg danych NKWD – do północnych obwodów Rosji i na zachodnią Syberię wywieziono około 140 tys. ludzi. W czasie transportu deportowani umierali z zimna, głodu i wyczerpania.

Obchody 79. rocznicy masowych deportacji Polaków na Syberię i do Kazachstanu z terenów zajętych przez ZSRS po 17 września 1939 roku odbyły się w niedzielę w Lidzie w obwodzie grodzieńskim.

Zrzeszeni w miejskim kole Związku Sybiraków w Koszalinie upamiętnili w piątek 79. rocznicę pierwszej deportacji polskiej ludności w głąb Rosji. Modlili się na mszy w katedrze, a następnie złożyli kwiaty i zapalili znicze przed pomnikiem Ofiar Bolszewizmu.