Wywiady

Prof. A. Mirek: w 1950 r. celem władz było zniszczenie podstaw materialnych Kościoła

Na posiedzeniu Sekretariatu KC PZPR 23 lutego 1950 r. postulowano przejęcie dóbr kościelnych i utworzenie Funduszu Kościelnego. Miało to zdaniem władz pozbawić Kościół bazy materialnej do akcji antypaństwowych – mówi PAP prof. Agata Mirek, historyk z Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.

Prof. T. Wolsza: na Kremlu zapewne nadal jest ukryty tzw. pakiet nr 1 dokumentów katyńskich

Największy problem w dokumentacji katyńskiej stanowią teczki NKWD. Zawierają dane zatrzymanych, a także zapisy przesłuchań polskich oficerów. To tzw. pakiet nr 1. To akta bodajże najbardziej strzeżone w historii powojennego ZSRS. Dostęp do nich miał tylko I sekretarz Komunistycznej Partii Związku Sowieckiego. Moim zdaniem nie zniszczono ich i nadal są ukryte w archiwach Kremla – mówi PAP prof. Tadeusz Wolsza, historyk z PAN.

Prof. A. Dudek: Stanisław Kania jako przywódca PZPR był ważną postacią, choć dziś słabo rozpoznawalną

Stanisław Kania jako przywódca PZPR był ważną postacią, choć dziś słabo rozpoznawalną. Wynika to z tego, że był I sekretarzem partii jedynie przez trzynaście miesięcy – mówi PAP prof. Antoni Dudek, historyk z Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego.

Dr T. Łabuszewski: uniwersytety nie prowadzą badań wokół Wyklętych

Krytyków Żołnierzy Wyklętych mamy co niemiara, ale rzetelnych badaczy tego zagadnienia wprost przeciwnie. Jeżeli spojrzymy na dorobek placówek uniwersyteckich, to okazuje się, że praktycznie w żadnej z nich badań na ten temat się nie prowadzi. To samo zresztą dotyczy Armii Krajowej – mówi PAP dr Tomasz Łabuszewski, naczelnik Oddziałowego Biura Badań Historycznych IPN w Warszawie.

Prof. J. Żaryn: nosicielem bogactwa polskiej przeszłości był obóz narodowy i katolicyzmu społecznego

Dzisiaj opieramy się szczególnie na tradycji związanej z osobą marszałka Józefa Piłsudskiego. Jesteśmy jednak bogatsi w naszej przeszłości, a między innymi nosicielem tego bogactwa był obóz narodowy i katolicyzmu społecznego – mówi PAP prof. Jan Żaryn, p.o. dyrektor Instytutu Dziedzictwa Myśli Narodowej.

Dr A. Bojarski: architekci Biura Odbudowy Stolicy dążyli do całkowitej przebudowy Warszawy

Należy pamiętać, że Warszawa miała być nowym miastem również pod względem społecznym. Planowano niemal całkowitą wymianę struktury społecznej. Ludzie, którzy ocaleli, mieli być mniejszością – mówi PAP dr Artur Bojarski, autor książek „Z kilofem na kariatydę. Jak nie odbudowano Warszawy” i „Rozebrać Warszawę. Historie niektórych wyburzeń po 1945 r.”. 75 lat temu, 14 lutego 1945 r., powołano Biuro Odbudowy Stolicy.

Prof. D. Kołodziejczyk: państwo polskie nawet po transformacji nie promowało za granicą swojej historii

Państwo polskie zarówno za komuny, jak i po transformacji nie podejmowało działań, które podejmowały inne państwa, m.in. Turcja, która na wszystkich najważniejszych uczelniach amerykańskich ufundowała katedry zajmujące się jej historią. Nawet Rumunia Nicolae Ceaușescu ufundowała katedrę na jednym z uniwersytetów w USA – mówi PAP prof. Dariusz Kołodziejczyk, historyk z UW.

Prof. M. Wołos: Józef Lipski nie był antysemitą, i to nie tylko w rozumieniu ówczesnym, lecz i dzisiejszym

W bogatej spuściźnie Józefa Lipskiego nie ma jakichkolwiek śladów postawy antysemickiej. Nie był antysemitą, i to nie tylko w rozumieniu ówczesnym, lecz i dzisiejszym. Polska dyplomacja w Niemczech pod jego kierunkiem podejmowała wysiłki na rzecz ochrony życia polskich Żydów w Rzeszy – mówi PAP prof. Mariusz Wołos, historyk z PAN oraz Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie.

Prof. J. Żaryn: prymas Glemp w stanie wojennym stworzył przestrzeń alternatywną wobec komuny

Największym osiągnięciem prymasa Glempa jest to, co stało się po 13 grudnia 1981 r. Wówczas Kościół bardzo szeroko otworzył się na potrzeby społeczeństwa dotkniętego stanem wojennym. Stał się przestrzenią alternatywną wobec państwa komunistycznego – mówi PAP prof. Jan Żaryn, historyk z UKSW. 90 lat temu, 18 grudnia 1929 r., urodził się Józef Glemp, prymas Polski w latach 1981–2009.

G. Wołk: stan wojenny w ogromnym stopniu zachwiał zaufaniem międzyludzkim

Wielki ruch „Solidarności” został zredukowany do kilkunastu tysięcy najbardziej odważnych działaczy, którzy pozostając w głębokiej konspiracji, mieli ograniczone zaufanie do innych. To sprzyjało rozbijaniu różnego typu sieci społecznych, które mogłyby wzmacniać polskie społeczeństwo obywatelskie. Stan wojenny w ogromnym stopniu zachwiał zaufaniem międzyludzkim – mówi PAP historyk Grzegorz Wołk z Biura Badań Historycznych IPN.