Celem rosyjskich obchodów jest pokazanie bezpośredniego związku dziejów współczesnej Rosji z historią wielkiej wojny ojczyźnianej oraz dumy z przodków, którzy walczyli z „faszystami” i „nazistami” – mówi PAP dr hab. Andrzej Zawistowski, historyk z SGH i Instytutu Pileckiego.
Tradycje kultury politycznej polskiej i moskiewskiej, która przekształciła się w rosyjską, układają się biegunowo przeciwnie – mówi PAP historyk prof. Andrzej Nowak z UJ i PAN, autor właśnie ukazującej się książki „Polska i Rosja. Sąsiedztwo wolności i despotyzmu X–XXI w.”.
Zbrodnia ludobójstwa to nie tylko bezpośrednie zabójstwa. Ludobójstwem mogą być także np. działania propagandystów. Nie tylko ten, kto pociąga za cyngiel, jest winny ludobójstwa, ale również ci, którzy biorą w tym świadomy udział – mówi PAP Eryk Habowski, prawnik z Centrum Dokumentowania Zbrodni Rosyjskich w Ukrainie im. Rafała Lemkina, powołanego w Instytucie Pileckiego.
Sowieci, a także tzw. polski rząd w Warszawie zaczęli bardzo szybko postrzegać 2. Korpus jako zagrożenie nie tylko polityczne, ale również militarne. Bano się też gen. Andersa, który był postacią niezwykle charyzmatyczną i zdecydowanym antykomunistą – mówi PAP dr hab. Tadeusz Paweł Rutkowski, historyk z UW.
Przywódca ZSRS był nieufnym paranoikiem. Nie życzył sobie, aby na terenie jego imperium walczyła jakakolwiek wielka jednostka złożona z nieprzychylnych mu cudzoziemców – mówi PAP prof. Mariusz Wołos, historyk z IH PAN oraz Uniwersytetu Pedagogicznego im. KEN w Krakowie.
Historia Polski oraz historia Ukrainy bardzo często się przeplatały. Można powiedzieć, że współpraca polsko-ukraińska sięga aż początków naszych państw – mówi PAP dr Piotr Kroll, historyk z Uniwersytetu Warszawskiego.
Źródeł sporu między Rosją a Ukrainą należy szukać jeszcze w IX w., kiedy ośrodkiem państwa wschodnich Słowian był Kijów. Moskwa politycznym centrum stała się dopiero w XIV w. – mówi PAP historyk prof. Andrzej Nowak z UJ i PAN.
W organizacjach konspiracyjnych kobiety działały właściwie na każdym polu. Brały udział w walkach partyzanckich, w dywersji i sabotażu, a także pracowały jako szyfrantki, radiotelegrafistki czy kolporterki prasy – mówi PAP Katarzyna Utracka, z-ca kierownika Działu Historycznego Muzeum Powstania Warszawskiego.
Nazwisko Gierek stało się hasłem marketingowym. Bardziej niż do historii odwołuje się ono do wspomnień osób, których początki dorosłego życia przypadały na dekadę lat 70. Dziś mało kto pamięta, że Gierek był politykiem okresu stalinowskiego, że wygrażał studentom zrewoltowanym w marcu 1968 r., że jego ekipa traktowała państwo jak własność – mówi PAP prof. Andrzej Zawistowski, historyk z SGH oraz Instytutu Pileckiego. W piątek do kin wchodzi film „Gierek” w reż. Michała Węgrzyna.
Stan wojenny był nie tylko zamachem stanu, jawnym złamaniem prawa, ale także wycelowaniem pistoletu we własne społeczeństwo – mówi PAP dr Michał Przeperski, historyk z Muzeum Historii Polski i Polskiej Akademii Nauk.
Jaruzelski uznał, że społeczeństwo jest dostatecznie zmęczone, i możliwe jest przeprowadzenie operacji, którą uznawał za niewykonalną w sierpniu 1980 r. Stosunkowo niewielka skala protestów przeciwko wprowadzeniu stanu wojennego potwierdziła jego założenia – mówi PAP prof. Antoni Dudek, historyk z UKSW.