Dzieje.pl - Portal Historyczny

Polecamy

Józef Piłsudski, 1899 r. Źródło: Wikimedia Commons

M. Janik: lata 1900–1914 to czas wielkich przemian Komendanta

Film o „wczesnym Piłsudskim” to odkrywanie obszaru nieznanego szerszej publiczności. Lata 1900–1914 to także czas wielkich przemian samego Komendanta. Zmienia się też grono jego współpracowników – jedne nazwiska znikają, inne się pojawiają. Z punktu widzenia scenarzystów wielość metamorfoz bohatera czasem okazywała się problemem – mówi PAP Michał Janik z Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku, jeden z konsultantów historycznych filmu „Piłsudski”.

15 września

1940
/ 79 LAT

Przełomowy moment Bitwy o Anglię – Niemcy stracili tego dnia ponad 60 samolotów, zginęło ponad 80 lotników niemieckich, wielu zostało rannych lub dostało się do niewoli.
1944
/ 75 LAT

W Powstaniu Warszawskim poległ Andrzej Romocki „Morro”, harcerz Szarych Szeregów, kapitan AK, dowódca 2. kompanii „Rudy” batalionu „Zośka”; odznaczony Orderem Virtuti Militari.

2011
/ 8 LAT

W Warszawie zmarła Regina Smendzianka, pianistka, pedagog.
2008
/ 11 LAT

W USA bank inwestycyjny Lehman Brothers ogłosił upadłość, co rozpoczęło kryzys finansowy na całym świecie.
2006
/ 13 LAT

We Florencji zmarła Oriana Fallaci, jedna z najbardziej znanych dziennikarek XX w., autorka wywiadów z najwybitniejszymi osobistościami politycznymi świata.
2006
/ 13 LAT

Premiera filmu „S@motność w sieci” w reżyserii Witolda Adamka.
2000
/ 19 LAT

W Sydney rozpoczęły się XXVII Letnie Igrzyska Olimpijskie.
1993
/ 26 LAT

Ostatnie jednostki Północnej Grupy Wojsk Armii Rosyjskiej opuściły garnizon w Legnicy.
1992
/ 27 LAT

W Winter Park na Florydzie zmarł Władysław Wagner, pierwszy Polak, który na jachtach żaglowych opłynął kulę ziemską.
1990
/ 29 LAT

W Krakowie na Cmentarzu Rakowickim uroczyście złożono urnę z prochami gen. Bolesława Wieniawy-Długoszowskiego, zmarłego w 1942 r. w Nowym Jorku.
1988
/ 31 LAT

Odbyło się drugie spotkanie Lecha Wałęsy i gen. Czesława Kiszczaka w willi MSW na ul. Zawrat w Warszawie. Obecni na nim byli także Stanisław Ciosek, ks. Alojzy Orszulik i Andrzej Stelmachowski.
1986
/ 33 LATA

Na mocy ustawy z 17 lipca 1986 r. zwolniono z zakładów karnych wszystkich więźniów politycznych.
1982
/ 37 LAT

Stan wojenny: Władze komunistyczne aresztowały po powrocie z leczenia w Londynie Jana Józefa Lipskiego, działacza Komitetu Samoobrony Społecznej „KOR”.
1981
/ 38 LAT

Początek ostatniego rejsu żaglowca „Dar Pomorza”.
1980
/ 39 LAT

W Nowym Jorku zmarł Bill Evans, pianista i kompozytor jazzowy.
1978
/ 41 LAT

W Warszawie otwarto Muzeum Karykatury.
1975
/ 44 LATA

W Moskwie zmarł Paweł Suchoj, konstruktor lotniczy, twórca samolotów bojowych Su.
1971
/ 48 LAT

W Warszawie zakończone zostały prace przy budowie „fabryki domów” na Służewcu.
1969
/ 50 LAT

Premiera filmu „Bitwa o Anglię” w reżyserii Guy`a Hamiltona.
1967
/ 52 LATA

Premiera filmu „Sami swoi” w reżyserii Sylwestra Chęcińskiego.
1959
/ 60 LAT

I sekretarz KC KPZR Nikita Chruszczow rozpoczął wizytę w USA; była to pierwsza w historii wizyta sowieckiego przywódcy w Stanach Zjednoczonych.
1950
/ 69 LAT

W Warszawie urodził się Tomasz Jastrun, poeta, prozaik, eseista, krytyk literacki.
1949
/ 70 LAT

W Warszawie rozpoczął się IV Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina.
1949
/ 70 LAT

Konrad Adenauer - przewodniczący Unii Chrześcijańsko-Demokratycznej (CDU) - został pierwszym kanclerzem Republiki Federalnej Niemiec.
1947
/ 72 LATA

Początek dziesięciodniowego strajku w Łodzi, wywołanego zmuszaniem pracowników do współzawodnictwa pracy; w czasie manifestacji doszło do starć z siłami bezpieczeństwa, dwie osoby zginęły, kilkadziesiąt zostało aresztowanych.
1946
/ 73 LATA

W Nowym Jorku urodził się Oliver Stone, wybitny reżyser amerykański, twórca takich filmów jak „Pluton”, „Wall Street”, „JFK”.
1944
/ 75 LAT

W Powstaniu Warszawskim poległ Andrzej Romocki „Morro”, harcerz Szarych Szeregów, kapitan AK, dowódca 2. kompanii „Rudy” batalionu „Zośka”; odznaczony Orderem Virtuti Militari.
1941
/ 78 LAT

W Lipnikach na Wołyniu urodził się Mirosław Hermaszewski, kosmonauta, jako pierwszy i jedyny Polak odbył lot w kosmos.
1940
/ 79 LAT

Przełomowy moment Bitwy o Anglię – Niemcy stracili tego dnia ponad 60 samolotów, zginęło ponad 80 lotników niemieckich, wielu zostało rannych lub dostało się do niewoli.
1939
/ 80 LAT

II wojna światowa: w Tallinie doszło do bezprawnego internowania okrętu podwodnego ORP „Orzeł”.
1939
/ 80 LAT

Kampania polska: wojska niemieckie zajęły Białystok.
1938
/ 81 LAT

Premiera filmu „Paweł i Gaweł” w reżyserii Mieczysława Krawicza.
1935
/ 84 LATA

Zbigniew Burzyński i Władysław Wysocki zajęli pierwsze miejsce w zawodach balonowych o Puchar Gordona Benetta, które odbyły się w Warszawie.
1935
/ 84 LATA

Reichstag uchwalił tzw. ustawy norymberskie – „O obywatelstwie Rzeszy” oraz „O ochronie krwi niemieckiej i honoru” – pozbawiające Żydów w Niemczech większości praw obywatelskich.
1916
/ 103 LATA

Podczas bitwy nad Sommą po raz pierwszy w historii użyto czołgów; wspomagały one atak piechoty brytyjskiej.
1914
/ 105 LAT

I wojna światowa: Zakończyła się I bitwa nad Jeziorami Mazurskimi, w której wojska niemieckie pod dowództwem gen. Paula von Hindenburga pokonały armię rosyjską gen. Pawła von Rennenkampfa; straty niemieckie: 40 tys. zabitych i rannych; straty rosyjskie: 145 tys. zabitych, rannych i wziętych do niewoli.
1911
/ 108 LAT

W Moskwie urodziła się Irena Malkiewicz, aktorka.
1890
/ 129 LAT

W Torquay w Anglii urodziła się Agatha Christie, pisarka, autorka 80 powieści i kilkunastu sztuk teatralnych; do klasyki literatury kryminalnej należą jej powieści „Morderstwo w Orient Expressie” i „Śmierć na Nilu” oraz sztuka „Pułapka na myszy”.
1885
/ 134 LATA

W Żytomierzu zmarł Juliusz Zarębski, pianista, kompozytor.
1883
/ 136 LAT

Ukazał się pierwszy numer konspiracyjnego pisma socjalistycznego „Proletariat”.
1862
/ 157 LAT

W Wilnie zmarł Władysław Syrokomla, poeta, tłumacz.
1830
/ 189 LAT

Na trasie Manchester-Liverpool otwarto pierwszą linię kolejową obsługiwaną wyłącznie przez parowozy.
1793
/ 226 LAT

Rosja rozwiązała konfederację targowicką powstałą w maju 1792 r. przeciwko reformom Konstytucji 3 Maja; jednocześnie zawiązana została konfederacja grodzieńska, której celem było zatwierdzenie II rozbioru Rzeczpospolitej.
1789
/ 230 LAT

W Burlington w stanie New Jersey urodził się James Fenimore Cooper, pisarz, autor powieści „Ostatni Mohikanin”.
1697
/ 322 LATA

W Krakowie odbyła się koronacja księcia saskiego Fryderyka Augusta I Wettina na króla Polski; nowy władca przyjął imię Augusta II.
1590
/ 429 LAT

Kardynał Giambattista Castagna wybrany został papieżem, przyjął imię Urbana VII; zmarł po 12 dniach od rozpoczęcia pontyfikatu.
1463
/ 556 LAT

W bitwie na Zalewie Wiślanym floty Gdańska i Elbląga pokonały flotę krzyżacką.
1454
/ 565 LAT

W Cerekwicy król Kazimierz IV Jagiellończyk nadał wielkopolskiej szlachcie przywilej, stwierdzający m.in., że bez zgody sejmików król nie będzie nakładał nowych podatków i zwoływał pospolitego ruszenia.
1339
/ 680 LAT

W Warszawie zakończył się proces polsko-krzyżacki, prowadzony przez trybunał papieski.