3 PAźDZIERNIKA

• 1924 / 100 lat

  W Kórniku zmarł Władysław Zamoyski, działacz społeczny; inicjator budowy linii kolejowej Chabówka-Zakopane; uratował od całkowitego zniszczenia zdewastowane przez poprzednich właścicieli lasy tatrzańskie; zaangażowany w spór graniczny z Królestwem Węgier o Morskie Oko; wszystkie swoje dobra wielkopolskie oraz zakopiańskie przekazał na cele społeczne i narodowe.

• 1882 / 142 lata

  W Tymoszówce na Ukrainie urodził się Karol Szymanowski, kompozytor, pianista, krytyk muzyczny, przedstawiciel Młodej Polski; uznawany obok Fryderyka Chopina za najwybitniejszego polskiego kompozytora.

• 2022 / 2 lata

  W Piasecznie zmarł Jerzy Urban, dziennikarz, publicysta, redaktor "Po prostu" i "Polityki"; rzecznik prasowy rządu PRL w latach 1981-1989; założyciel i redaktor naczelny tygodnika "Nie".

• 2015 / 9 lat

  W Gdyni zmarł Franciszek Walicki, dziennikarz muzyczny, autor tekstów piosenek, publicysta.

• 2007 / 17 lat

  Wojna w Iraku: Trzy osoby zginęły w zamachu na konwój dyplomatyczny w Bagdadzie, wśród nich funkcjonariusz BOR; ranny został ambasador RP Edward Pietrzyk.

• 2000 / 24 lata

  W Łodzi zmarł Wojciech Jerzy Has, reżyser, autor filmów „Rękopis znaleziony w Saragossie”, „Lalka”, „Sanatorium pod Klepsydrą”.

• 1997 / 27 lat

  Telewizja TVN rozpoczęła nadawanie pierwszych programów; tego samego dnia po raz pierwszy wyemitowane program informacyjny „Fakty”.

• 1996 / 28 lat

  Wisława Szymborska została laureatką literackiej Nagrody Nobla.

• 1996 / 28 lat

  Rosja i Czeczenia zawarły porozumienie; wspólne oświadczenie o zasadach pokojowego uregulowania konfliktu podpisali premier Rosji Wiktor Czernomyrdin i prezydent Czeczenii Zelimchan Jandarbijew.

• 1990 / 34 lata

  Zjednoczenie Niemiec: Niemiecka Republika Demokratyczna przystąpiła do Republiki Federalnej Niemiec; w Berlinie przed budynkiem Reichstagu odbyły się oficjalne uroczystości.

• 1982 / 42 lata

  Premiera serialu telewizyjnego „Jan Serce” w reżyserii Radosława Piwowarskiego.

• 1981 / 43 lata

  W Warszawie zmarł prof. Tadeusz Kotarbiński, wybitny polski filozof, logik, etyk, twórca prakseologii, czyli teorii sprawnego działania.

• 1980 / 44 lata

  W Warszawie zmarł Jerzy Żurawlew, pianista, pedagog, inicjator Konkursu Chopinowskiego; w latach 1923–1939 profesor warszawskiej Wyższej Szkoły Muzycznej im. Fryderyka Chopina, a od 1949 r. Państwowej Wyższej Szkoły Muzycznej w Warszawie.

• 1980 / 44 lata

  W wielu zakładach pracy na wezwanie Solidarności odbył się jednogodzinny strajk, będący protestem przeciwko opieszałości władz komunistycznych we wprowadzaniu w życie Porozumień Sierpniowych.

• 1978 / 46 lat

  W Watykanie odbył się pogrzeb papieża Jana Pawła I. 

• 1965 / 59 lat

  W Sztokholmie urodził się Jan-Ove Waldner, tenisista stołowy, mistrz olimpijski z Barcelony (1992), dwukrotny mistrz świata (1989, 1997); łącznie z tytułami drużynowymi ma w dorobku sześć złotych medali mistrzostw świata; jedenastokrotny mistrz Europy - w singlu, deblu i drużynie.

• 1958 / 66 lat

  Premiera filmu „Popiół i diament” w reżyserii Andrzeja Wajdy.

• 1957 / 67 lat

  Początek kilkudniowych manifestacji w Warszawie wywołanych zamknięciem przez władze komunistyczne tygodnika „Po Prostu”.

• 1950 / 74 lata

  W Gdańsku urodził się Andrzej Szarmach, piłkarz, napastnik reprezentacji Polski, która dwukrotnie zajęła trzecie miejsce w mistrzostwach świata w 1974 i 1982 r.; zdobywca srebrnego medalu w 1976 r. na igrzyskach olimpijskich w Montrealu, gdzie został królem strzelców.

• 1935 / 89 lat

  Wojska włoskie zaatakowały Etiopię.

• 1929 / 95 lat

  W Berlinie zmarł Gustav Stresemann, kanclerz Republiki Weimarskiej (1923), minister spraw zagranicznych (1923–1929); laureat Pokojowej Nagrody Nobla (1926).

• 1923 / 101 lat

  We Lwowie urodził się Stanisław Skrowaczewski, dyrygent, kompozytor.

• 1921 / 103 lata

  W Warszawie zmarł gen. Józef Leśniewski, dowódca 3 Dywizji Strzelców I Korpusu Polskiego w Rosji (1917–1918). W latach 1919–1920 minister spraw wojskowych i członek Rady Obrony Państwa.

• 1910 / 114 lat

  We Lwowie powołano tajną organizację Armia Polska, która powstała w miejsce Polskiego Związku Wojskowego; Armia Polska utworzona została z inicjatywy Organizacji Młodzieży Niepodległościowej „Zarzewie”.

• 1905 / 119 lat

  W Tuchowie urodził się Władysław Czapliński, historyk, profesor Uniwersytetu Wrocławskiego; badacz dziejów XVII-wiecznej Rzeczpospolitej.

• 1896 / 128 lat

  W Biórkowie Wielkim w Małopolsce urodził się Stanisław Tatar, generał WP. W latach 1940–1943 szef Oddziału III Operacyjnego KG ZWZ-AK, od 1943 r. zastępca Komendanta Głównego. W 1951 r. skazany w „procesie generałów” na dożywotnie więzienie. W 1956 r. zwolniony i zrehabilitowany.

• 1895 / 129 lat

  W Konstantinowie urodził się Siergiej Jesienin, rosyjski poeta, autor poematów „Przemienienie”, „Sorokoust”, „Pugaczow”, „Spowiedź chuligana”; wierszy „Moskwa karczemna” i „Czarny człowiek”.

• 1889 / 135 lat

  W Hamburgu urodził się Carl von Ossietzky, niemiecki publicysta, działacz pacyfistyczny, prześladowany przez nazistowski reżim, więziony w obozach koncentracyjnych; laureat Pokojowej Nagrody Nobla w 1935 r.; zmarł w więziennym szpitalu w Berlinie w 1938 r.

• 1883 / 141 lat

  W Berlinie odbyła się premiera operetki „Noc w Wenecji” Johanna Straussa (syna).

• 1882 / 142 lata

  W Warszawie urodził się Julian Krzewiński, aktor, scenarzysta.

• 1762 / 262 lata

  Katarzyna II Wielka została koronowana na cesarzową Rosji.

• 1458 / 566 lat

  W Krakowie urodził się Kazimierz Jagiellończyk, syn króla Kazimierza IV Jagiellończyka i Elżbiety Rakuszanki; kanonizowany w 1602 r.; patron Korony i Litwy.

• 1226 / 798 lat

  W Asyżu zmarł Franciszek – duchowny, mistyk, założyciel zakonu franciszkanów, święty Kościoła katolickiego, kojarzony jest z życiem pełnym prostoty i ubóstwa.