Wystawę rzeźb Jana Jerzego Pinsla, jednego z najwybitniejszych przedstawicieli późnego baroku środkowoeuropejskiego, można oglądać w paryskim Luwrze do przyszłego poniedziałku. Artysta, o którego biografii wiadomo niewiele, mieszkał w Buczaczu na Podolu. Tworzył w latach 1750-62 pod protektoratem starosty kaniowskiego Mikołaja Potockiego. W Buczaczu i pobliskich miejscowościach oraz we Lwowie i okolicy Pinsel pozostawił kilkadziesiąt prac w drewnie i kamieniu.
„Zachwycają one dynamiczną ekspresją, swoistym realizmem i mistrzostwem rzeźbiarskiego rzemiosła” – podkreśla współautor katalogu paryskiej wystawy prof. Jan Ostrowski, dyrektor Zamku Królewskiego na Wawelu. „Na tle sztuki polskiej należy uznać Pinsla za najwybitniejszego rzeźbiarza pomiędzy Witem Stwoszem i Xawerym Dunikowskim. Niestety, wyłącznie religijna twórczość rzeźbiarza została zdziesiątkowana w okresie władzy sowieckiej” – mówił PAP Ostrowski.
Na oryginalnym miejscu zachowały się do naszych czasów jedynie kamienne rzeźby na fasadzie katedry św. Jura we Lwowie. Resztki wspaniałych ołtarzy z Horodenki, Monasterzysk i Hodowicy trafiły do Lwowskiej Galerii Sztuki dzięki akcji ratowniczej przeprowadzonej przez jej dyrektora, zmarłego w r. 2012 Borysa Woźnickiego.
Trzon wystawy w Muzeum w Luwrze stanowią zachowane rzeźby z ołtarza głównego kościoła w Hodowicy, uzupełnione obiektami z Buczacza, Horodenki, Monasterzysk i Lwowa. Metody pracy twórczej Pinsla ilustruje osiem miniaturowych modeli rzeźbiarskich, które na przełomie XX i XXI wieku zostały nabyte do zbiorów Bawarskiego Muzeum Narodowego w Monachium.
Z inicjatywą zorganizowania wystawy wystąpił kustosz działu rzeźby Luwru, Guilhem Scherf. Przygotowanie ekspozycji było okazją do przeprowadzenia prac konserwatorskich przy części zaniedbanych przez dziesięciolecia rzeźb.
Francuski tytuł wystawy to „Johann Georg Pinsel - un sculpteur baroque en Ukraine au XVIII siecle” („Jan Jerzy Pinsel – rzeźbiarz baroku Ukrainy XVIII wieku”). „Tytuł wprowadza w błąd publiczność i recenzentów francuskich, dla których sprawy geografii historycznej naszej części Europy są zupełnie obce. Nie znają oni historii XVIII-wiecznej Rusi Czerwonej, Podola i Pokucia. Na szczęście kwestie te zostały precyzyjnie sformułowane w tekstach zawartych w katalogu wystawy. Bardzo się cieszę, że dzięki wystawie w Luwrze publiczność europejska ma możliwość poznania twórczości tego wybitnego rzeźbiarza” - mówił prof. Ostrowski.
Wystawa w Luwrze będzie czynna do 25 lutego.
Jan Jerzy Pinsel zmarł pomiędzy 1771 a 1762 r. Jego biografia nie jest znana. Imiona i orientacyjna data śmierci zostały ustalone dopiero w 1993 r. Nie wiadomo, gdzie się urodził ani gdzie pobierał edukację artystyczną – mogły to być południowe Niemcy, Czechy lub Austria. W latach 1750-1761 tworzył pod protektoratem starosty kaniowskiego Mikołaja Potockiego, mecenasa sztuk na wschodnich rubieżach Rzeczypospolitej, fundatora okazałych świątyń i budowli świeckich oraz ich rzeźbiarskiego wystroju. Pinsel współpracował z jednym z największych lwowskich architektów, Bernardem Meretynem.(PAP)
wos/ hes/
