Wystawa ok. 100 grafik i obrazów z kolekcji Kamila Gronkowskiego z Biblioteki Polskiej w Paryżu otwarta została we wtorek w Muzeum Narodowym w Gdańsku. Ich autorami są głównie XVIII i XIX-wieczni artyści francuscy. To pierwsza prezentacja tych prac w Polsce.
Prace ze zbiorów Gronkowskiego były do 1999 r. eksponowane na wystawie stałej w pomieszczeniach Biblioteki Polskiej. W latach 2013-14 po raz pierwszy poddane zostały przez gdańskich muzealników konserwacji.
Oprócz rysunków i obrazów, na ekspozycji znajdują się także dwa obiekty rzemiosła artystycznego: relief ze sceną antyczną oraz hebanowy kuferek podarowany przez Marię Teresę z Poniatowskich Tyszkiewiczową (siostra księcia Józefa Poniatowskiego i bratanica króla Stanisława Augusta - PAP) francuskiemu mężowi stanu, politykowi i dyplomacie Talleyrandowi. Oboje byli związani uczuciowo.
"W tym kuferku, prawdopodobnie podróżnym, na przybory toaletowe, konserwator dokonał spektakularnego odkrycia. Nieoczekiwanie natknął się na jego dnie na niewielki, owalny przedmiot ze złoconego brązu z inicjałami Talleyranda. Pod lupą dostrzegł na nim zawiasy. Okazało się, że jest to medalion, a w jego środku portrecik z profilu ofiarodawczyni kuferka" - powiedziała PAP zastępca dyrektora i główny konserwator zbiorów Muzeum Narodowego w Gdańsku Anna Gosławska-Fortuna.
Większość zgromadzonych na wystawie prac to rysunki. Ich autorami jest kilkudziesięciu artystów, głównie francuskich takich jak: Francois Boucher (1703–1770), Honore Daumier (1808–1879) i Eugene Delacroix (1798–1863). Kilku autorów tworzyło we wcześniejszych wiekach m.in. Bernardino India (1528 – ok. 1590), Caspar Netscher (1639–1684), Federico Zuccari (1542–1609). Na ekspozycji oglądać można też liczne prace anonimowe reprezentujące szkoły: angielską, flamandzką, francuską i włoską.
Główną część kolekcji Gronkowskiego stanowią portrety i pejzaże.
"To prace na wysokim poziomie artystycznym. Gronkowski kolekcjonował nie tylko rysunki i malarstwo, ale także meble i porcelanę, szczególnie wschodnią" - dodała Gosławska-Fortuna.
Biblioteka Polska w Paryżu jest jedną z najstarszych i najbogatszych w zbiory instytucją poza granicami Polski. Została założona w 1838 r. przez polskich emigrantów przybyłych do Francji po upadku powstania listopadowego. W 1839 r. opiekę nad Biblioteką objęło Towarzystwo Historyczno-Literackie (TH-L).
Prezesem TH-L od 1946 do chwili śmierci w 1949 r. był Kamil Gronkowski. Podarowując swe interesujące zbiory odpowiedział na patriotyczny apel Franciszka Pułaskiego, ówczesnego dyrektora Biblioteki Polskiej w Paryżu. Na mocy testamentu z 1947 r. Gronkowski przekazał cenną kolekcję rysunków, akwarel, malarstwa oraz rzemiosła artystycznego w celu wzbogacenia instytucji po zniszczeniach II wojny światowej.
Kamil (właściwie Camille Achille Felix) Gronkowski urodził się 11 sierpnia 1873 r. w Paryżu. Uczeń znanego paryskiego Liceum Condorcet. Prawnik z tytułem doktora. Wiele lat przepracował w administracji francuskiej.
Był kustoszem muzeum Petit Palais des Beaux-Arts de la Ville de Paris. Jako znawca sztuki był czołowym ekspertem twórczości artystów tak wysokiej klasy jak Rembrandt czy Murillo. W 1933 r. w Petit Palais zorganizował wystawę Antoine’a Bourdelle'a. Pod koniec lat 30. ub.w. nazwisko Gronkowskiego było obecne na zaproszeniach słynnego koła literackiego Cercle Ronsard i towarzystwa Les Amis de la Pologne. Jako przedstawiciel kół emigracyjnych utrzymywał kontakty m.in. z Ambasadą Polską, z Polską Akademią Umiejętności, Centre d’Etudes Polonaises w Paryżu oraz Foyer Anglo-Polonais de Paris.
Gronkowski nigdy nie założył rodziny. Mieszkał razem z siostrą Wandą, zmarłą w 1930 r.
Wystawa "Kolekcja Kamila Gronkowskiego ze zbiorów Biblioteki Polskiej w Paryżu" to efekt współpracy, jaką Muzeum Narodowe w Gdańsku nawiązało w 2009 r. z Towarzystwem Historyczno-Literackim/Biblioteką Polską w Paryżu. W ramach tego porozumienia w gdańskiej placówce odbyło się sześć wystaw dzieł pochodzących ze stolicy Francji. Eksponaty były wcześniej poddane konserwacji w Muzeum Narodowym.
Ekspozycja dzieł z kolekcji Gronkowskiego potrwa w Gdańsku do 19 lipca. (PAP)
rop/ gma/
