Rainer Maria Rilke. Źródło: Wikimedia Commons
10. edycja gdańskiego festiwalu Narracje odbędzie się w dniach 16-17 listopada w dzielnicy Oliwa. Mottem tegorocznej imprezy będzie fragment wiersza wybitnego austriackiego poety Rainera Marii Rilkego powstały 120 lat temu w Parku Oliwskim.
O wyznaczonym terminie festiwalu oraz jego haśle przewodnim poinformowała we wtorek Marta Bańka z Instytutu Kultury Miejskiej w Gdańsku.
Festiwal Narracje prezentuje co roku w innych częściach Gdańska różnorodne instalacje przestrzenne, dźwiękowe oraz projekcje wideo.
Mottem tegorocznych Narracji będą słowa z wiersza Rilkego: "Słońca w ciszy były jak wielki śpiew w zenicie".
Historia tego utworu wiążą się z wydarzeniem, do którego doszło 23 lipca 1898 r. w Parku Oliwskim w Gdańsku. W parkowej przestrzeni przybyły wówczas z Włoch do Sopotu Rainer Maria Rilke spotkał się ze swoją przyjaciółką, rosyjską arystokratką i pisarką Lou Andreas-Salome. Austriacki poeta zaczął w nadbałtyckim kurorcie pisać swój kolejny dziennik. Wśród zapisków znajduje się informacja, że zawarty tam wiersz, a właściwie jego kilkuwersowe zakończenie napisane zostało przez Rilkego i Andreas-Salome: "Wysoko w okolonej bukami altanie oliwskiego parku wspólnie obmyśliliśmy dla tego wiersza zakończenie" – napisał poeta, dodając datę - "23 VII 98, Oliwa".
Wspomniane ostatnie słowa utworu brzmią: "Spójrz, jak się wciąż ociąga życie, / nim się odmieni. Słońca w ciszy / były jak wielki śpiew w zenicie. / I wtem po zboczach szmer: słyszycie? – / i tylko lęk ci towarzyszy".
Kuratorem 10. edycji Narracji jest Piotr Stasiowski (ur. 1980 r.), absolwent historii sztuki na Uniwersytecie Wrocławskim.
"Jaki obraz wyłania się po analizie elementów składających się na wyjątkowy charakter dzielnicy? Co takiego uczynić można dominantą tej odsuniętej od centrum i tworzącej własne mikronarracje części miasta? Czy jesteśmy skłonni poddać się lirycznej wizji Rilkego, czy postanowimy zwrócić większą uwagę na zmieniającą się tu tkankę społeczną, złożoną z mieszkańców często przybyłych po II wojnie światowej, studentów i uczniów, pracowników tutejszych firm oraz turystów chcących zobaczyć słynne organy i park?" – powiedział, cytowany w komunikacie prasowym, Stasiowski.
Stasiowski w swojej koncepcji kuratorskiej nawiązuje do teorii francuskiego antropologa Bruno Latoura (ur. 1947 r.), który zaproponował równoległy i równorzędny sposób patrzenia na miasto, określony jako "spojrzenie mrówki" (ang. ant).
"ANT to skrót od actor-network theory, czyli teorii aktora-sieci. Latour zwraca uwagę, że żyjąc w określonym miejscu i czasie doświadcza się różnorodnych emocji i zdarzeń, krzyżujących się na wzór sieci powiązań" - wyjaśniła Bańka.
Jak podkreślił Stasiowski, celem festiwalu Narracje 2018 jest "taka właśnie próba wszechobejmującego odczytania Oliwy".
"Zadaniem zaproszonych artystów będzie odkrycie przed widzami tego, co – choć pozornie oczywiste – w szerszym kontekście uzyskuje nowe znaczenie. Do współtworzenia festiwalu, obok artystów wizualnych, zaprosimy również architekta i socjologa, by z perspektywy swojej wiedzy i zawodowych doświadczeń spróbowali odnaleźć najciekawsze elementy dzielnicy. Z pozycji przemierzających wraz z widzami mrówek, przypatrzą się poszczególnym aspektom złożonej materii Oliwy: jej historii, teraźniejszości, bolączkom codziennego życia i widokom na przyszłość" - zapowiedział kurator 10. edycji Narracji.
Stasiowski oczekuje, że może dzięki interwencjom artystów "zdołamy odkryć dzielnicę na nowo, przyglądając jej się niczym odbitej w zwierciadle".
"Rilke i Lou Andreas-Salome pisali w tym miejscu o słońcach; my przyjrzymy się Oliwie po zmroku, w listopadowy wieczór, gdy wszystko będzie wyglądać inaczej" – objaśnił kurator.
W poprzednich latach festiwal Narracje gościł na Starym i Głównym Mieście, na terenie Stoczni Gdańskiej, na Dolnym Mieście, Długich Ogrodach, we Wrzeszczu, Nowym Porcie, na Biskupiej Górce i Brzeźnie.(PAP)
autor: Robert Pietrzak
edytor: Dorota Skrobisz
rop/ skr/
