W 2020 r. Archiwum Narodowe w Krakowie będzie działać w nowej siedzibie

"Jestem pewna, że nowoczesny, funkcjonalny budynek spełniać będzie oczekiwania archiwistów, konserwatorów i użytkowników. Stanie się satysfakcjonującym miejscem pracy, rozwoju zainteresowań i zapewni właściwe warunki przechowywania dokumentów zgodnie z najnowszymi światowymi standardami" – mówiła podczas uroczystości wiceminister kultury i dziedzictwa narodowego Magdalena Gawin.

Inwestycja ma być ukończona w 2019 r., a przeprowadzka archiwum do nowej siedziby jest planowana na 2020 r.

Wiceminister podkreśliła, że krakowskie archiwum jest wyjątkowe, bo przetrwało w całości. "To w tym archiwum przechowywane są najcenniejsze źródła dotyczące historii Polski od XII wieku do roku 1795" – podkreśliła Magdalena Gawin. Dodała, że w ministerstwie kultury powołany został wydział zajmujący się archiwami, archiwiści otrzymali podwyżki, nadrabiane są też zaległości w infrastrukturze: od 2013 r. oddawane są nowe siedziby archiwów m.in. w Radomiu, Zielonej Górze, Bielsku-Białej, Rzeszowie, a 20 czerwca otwarta zostanie kolejna - w Białymstoku.

Naczelny Dyrektor Archiwów Państwowych dr Wojciech Woźniak mówił, że w Polsce "coraz lepiej rozumiane są potrzeby wynikające z troski o dziedzictwo dokumentujące", a infrastruktura archiwów z roku na rok lega stopniowej poprawie, ale w kontekście tego, że są 33 Archiwa Państwowe "jesteśmy na początku drogi".

Prezydent Krakowa Jacek Majchrowski podkreślił, że nowy obiekt będzie nie tylko funkcjonalny, ale też architektonicznie piękny a użytkownicy będą mogli korzystać z zasobów Archiwum w dobrych warunkach.

Dyrektor Archiwum Narodowego w Krakowie dr hab. Wojciech Krawczuk mówił, że instytucja ta wiele lat czekała na nową siedzibę, bo tę inwestycję planowano już w latach 20. XX wieku. Archiwalia są obecnie przechowywane w pięciu budynkach w Krakowie oraz w Zamku w Spytkowicach. "W nowej siedzibie pomieści się 70 km materiałów archiwalnych. Będzie to budynek ekologiczny i pasywny, spełniający najnowsze wymogi technologiczne" - powiedział.

Nowa siedziba archiwum powstaje przy ul. Rakowickiej 22, na działce przekazanej przez Agencję Mienia Wojskowego, a usytuowanej w pobliżu Dworca Głównego PKP w Krakowie.

Obiekt zdoła pomieścić cały obecny i spodziewany zasób Archiwum, gdzie przez wiele lat będzie można udostępniać, poddawać konserwacji i digitalizować przechowywane materiały archiwalne.

Budynek będzie miał ponad 14 tys. m kw. powierzchni użytkowej i będzie podzielony na dwa segmenty: biurowy i magazynowy, w którym zmieści się 70 tys. m bieżących standardowych akt. Zostanie wyposażony w nowoczesne systemy przeciwpożarowe ("pre-action" – gaszenie mgłą wodną), geotermalne (źródłem ciepła i chłodu są sondy głębinowe oraz tzw. pale aktywne) i wentylacyjne. Dzięki temu zapewnione będą odpowiednie warunki klimatyczne do przechowywania archiwaliów.

W budynku planowane jest utworzenie najnowocześniejszej w Polsce pracowni konserwacji materiałów archiwalnych. Znajdzie się tam również Zapasowe Repozytorium Cyfrowe Archiwów Państwowych – dodatkowe miejsce przechowywania cyfrowych reprodukcji materiałów archiwalnych ze wszystkich archiwów państwowych i innych instytucji.

Projektantem gmachu są Pracownie Konserwacji Zabytków "Arkona" Sp. z o.o., a generalnym wykonawcą robót budowlanych – Skanska S.A. Koszt inwestycji szacowany jest na 123 mln zł. Wydatki finansowane są z budżetu państwa w części dysponowanej przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Archiwum ma w swoich zbiorach ok. 25 km bieżących materiałów. Są wśród nich są dokumenty królewskie, staropolskie archiwa miast: Krakowa, Kazimierza i Kleparza, księgi sądowe grodzkie i ziemskie, archiwa rodowe oraz akta Naczelnego Komitetu Narodowego, Legionów Polskich, Teatru Rapsodycznego, a także bogate zbiory kartograficzne, ikonograficzne i fotograficzne. Najstarsze dokumenty pochodzą z XII wieku. W grudniu 2012 r. krakowskie archiwum zostało podniesione przez ministra kultury do rangi Archiwum Narodowego.(PAP)

Autor: Małgorzata Wosion-Czoba

wos/ pat/