Płyta „Melodie na psałterz polski” Mikołaja Gomółki w wykonaniu Chóru Polskiego Radia, która otwiera serię pięciu dwupłytowych albumów, zbierających wszystkie psalmy renesansowego kompozytora, właśnie trafiła na rynek.
Jak poinformowała PAP kierownik artystyczna projektu Agnieszka Budzińska-Bennett, w piątek ukazały się dwie pierwsze płyty prezentujące "Psalmy pielgrzymów" i "Psalmy poranne i wieczorne", czyli jedną piątą materiału. Jak wyjaśniła Budzińska-Bennett psalmy Gomółki są umuzycznionymi wersjami tekstów w przekładzie Jana Kochanowskiego.
Chór Polskiego Radia będzie realizował to przedsięwzięcie etapami do 2020 roku. Jak powiedziała Budzińska-Bennett "do tej pory nikt nie miał odwagi zrealizować tak wielkiego fonograficznie projektu". Na każdej płycie będzie około 15 utworów. Niektóre z psalmów kompozytor "umuzycznił" dwa razy.
Psalmy wykonuje Chór Polskiego Radia w kameralnym składzie, od czterech do 12 osób, a niektóre psalmy będą śpiewane przez solistę. Budzińska-Bennett poinformowała, że kilka psalmów zostanie uzupełnionych fragmentami instrumentalnymi. Do nagrań zaproszeni zostali muzycy z kraju i zagranicy, specjalizujący się w muzyce renesansu, m.in. Marc Lewon, profesor lutni w Schola Cantorum Basiliensis czy renesansowy Compass Viol Consort.
"W ramach prawidłowo historycznego wykonania staramy się szukać świeżych rozwiązań, które zachęcą państwa nie tylko do wysłuchania tych psalmów, ale też do przypomnienia sobie, jak piękne są teksty Jana Kochanowskiego" - powiedziała kierownik projektu. Jej zdaniem psalmy w tłumaczeniu Kochanowskiego "to skarbiec języka polskiego". "Wiele słów i wyrażeń pojawia się tam po raz pierwszy. W chórze odpytujemy się ze znaczeń różnych słów, które są już zapomniane" - opowiadała Budzińska-Bennett.
W książeczce dołączonej do obu płyt jest esej, który opisuje kontekst historyczny, do płyty dołączone są teksty psalmów. Jest to booklet dwujęzyczny, polsko-angielski.
"Melodie na psałterz polski" zostały wydane w 1580 r. Są to krótkie, czterogłosowe utwory skomponowane do tekstów wszystkich 150 psalmów składających się na Księgę Psalmów. Jak napisał dr hab. Paweł Gancarczyk, prof. Instytutu Sztuki PAN, "w czasach Gomółki tego rodzaju utworów powstawało bardzo wiele i to nie tylko do dawnych tekstów łacińskich, lecz również do ich przekładów na inne języki.(...) "w XVI wieku pojawił się też +Psałterz polski+ w przekładzie Jana Kochanowskiego, którego umuzycznienia podjął się Mikołaj Gomółka".
W przedmowie do "Melodii na Psałterz polski" Gomółka wyjaśnił w krótkim wierszyku cel skomponowania utworów: "Są łacniuchno uczynione,/ Prostakom nie zatrudnione/ Nie dla Włochów, dla Polaków/ Dla naszych prostych domaków" — pisał kompozytor. "Miały więc to być utwory nieskomplikowane, przeznaczone dla zwykłych ludzi, czyli owych +prostych domaków+, którzy — przy odrobinie chęci i umiejętności muzycznych — mogli je zaśpiewać samodzielnie" - dodał Gancarczyk.(PAP)
autor: Olga Łozińska
oloz/aszw/