Warsztaty kuchni i tańców żydowskich, konferencja naukowa poświęcona historii społeczności żydowskiej w Białymstoku, a także liczne koncerty złożą się na rozpoczynający się w piątek jubileuszowy 10. Festiwal Kultury Żydowskiej "Zachor" w Białymstoku.
Festiwal "Zachor - kolor i dźwięk" potrwa do wtorku. Organizowany jest przez Centrum Edukacji Obywatelskiej Polska-Izrael i żydowską gminę wyznaniową w Warszawie.
Białystok, gdzie przed II wojną światową żyło ok. 50 tys. Żydów, był znaczącym ośrodkiem kultury i religii żydowskiej. Festiwal ma przypominać i podtrzymywać żydowską tradycję w tym mieście, stąd tytułowy "zachor" - w języku jidysz - wezwanie do pamięci. "Kolor i dźwięk" żydowskiej kultury oddać mają festiwalowe wystawy i koncerty.
Każda edycja festiwalu ma swojego bohatera, osobę żydowskiego pochodzenia, która w Białymstoku się urodziła bądź w tym mieście działała. W tym roku jest nią Felicja Raszkin-Nowak (1924-2015) – dziennikarka, reżyserka, pisarka związana z Białymstokiem, świadek powstania w białostockim getcie (1941 roku). W latach 70. wyjechała do Kopenhagi, gdzie współpracowała z Radiem Wolna Europa i propagowała polską literaturę. Swoje przeżycia spisała w książce "Moja gwiazda".
Felicja Raszkin-Nowak będzie też patronką 6. Międzynarodowej Konferencji Naukowej "Żydzi Polski Wschodniej. Edycja II: Żydzi Europy Środkowej i Wschodniej". Tematem tegorocznej edycji będzie historia społeczności żydowskiej w Białymstoku do wybuchu II wojny światowej. Weźmie w niej udział blisko 30 naukowców z kraju i z zagranicy.
Festiwal rozpocznie się w piątek wieczorem muzycznym szabatem w Centrum im. Ludwika Zamenhofa. Zagra m.in. słowacki zespół Mojsze Band. Muzycy łączą tradycje klezmerskie z różnymi gatunkami.
Podczas festiwalu przypomniany zostanie też spektakl "Miriam" w reżyserii Bernardy Bieleni. Przedstawienie oparte jest o dramat Olega Juriewa "Miriam". Jego akcja rozgrywa się w domu tytułowej bohaterki, który leży na granicy działań rewolucyjnych. Kobiet musi stawić czoła niebezpieczeństwu, które grożą samotnej kobiecie w czasie wojny.
Tradycyjnie już jeden z festiwalowych dni, niedziela, odbędzie się na Rynku Kościuszki. Przygotowano atrakcje dla dzieci; będą one mogły wziąć udział w konkursie plastycznym o symbolach i tradycji żydowskiej. Odbędą się też warsztaty koszernej kuchni żydowskiej oraz tańców żydowskich.
Zaprezentuje się też "Międzywojenny kabaret żydowski" artystów Teatru Żydowskiego z Warszawy oraz białostoczanka Izabela Szafrańska. Natomiast w białostockiej katedrze będzie można posłuchać koncertu organowego w wykonaniu holenderskiego artysty Matteo Imbruno oraz Marka Kulikowskiego.
Festiwal zakończy się koncertem galowym, podczas którego wystąpi amerykański pianista Yaron Gershovsky. To nagradzany muzyk na całym świecie. Wydał dwa solowe albumy oraz ponad 20 z innymi muzykami. (PAP)
swi/ agz/