Fot. Danuta Matloch. Źródło: www.mkidn.gov.pl
Na dziedzińcu Uniwersytetu Wileńskiego otwarta została we wtorek wystawa pod nazwą „Podwójnie wolne. Prawa polityczne kobiet 1918”. Przedstawia ona historie Polek i Litwinek walczących o niepodległość swoich państw oraz przyznanie praw politycznych.
Otwarcia ekspozycji dokonali wiceminister kultury i dziedzictwa narodowego RP Magdalena Gawin i minister kultury Litwy Mindaugas Kvietkauskas.
„Droga Polek, droga Litwinek do równości w życiu społecznym była nieodłącznie związana z niepodległością” - powiedziała wiceminister Gawin. Wskazała, że zarówno w polskim ruchu kobiecym, jak też w litewskim można odnaleźć wiele wspólnego.
Minister Kvietkauskas podkreślił, że Polska i Litwa mają wspólne bohaterki, m.in. Emilię Plater. Podkreślił, że „symboliczne jest, iż ruch kobiet w obu krajach wiąże się z odzyskaniem niepodległości”.
Wileńska odsłona wystawy „Podwójnie wolne. Prawa polityczne kobiet 1918”, przygotowanej przez Instytut Pileckiego w Warszawie przy współpracy z ambasadą RP i Instytutem Polskim oraz Uniwersytetem Wileńskim została uzupełniona o postacie litewskich sufrażystek, które wywalczyły prawa polityczne nieco wcześniej niż Polki.
Ekspozycja przybliża nie tylko postacie kobiet, ale też historie różnych środowisk kobiecych, feministek, chrześcijańskich demokratek oraz żołnierek, które należały do organizacji bojowych.
„Historie odzyskiwania praw wyborczych w Polsce i na Litwie są dość podobne, ten sam czas, te same okoliczności tworzenia się nowego, niepodległego państwa w towarzystwie aktywnej obecności kobiet” - powiedział PAP dyrektor Instytutu Pileckiego Wojciech Kozłowski.
Dyrektor wskazał, że uzupełnienie wystawy o segment historii walki litewskich kobiet „jest nawiązaniem do wspólnej tradycji historycznej” oraz „dopełnieniem historii o prawach kobiet w regionie”.
Kozłowski poinformował, że wileńska ekspozycja rozpoczyna międzynarodową podróż wystawy. „Mam nadzieję, że prezentacja w kolejnych miastach, stolicach regionu jak też Europy Zachodniej będzie inspiracją do dyskusji nie tylko na temat historycznych doświadczeń przyznania praw politycznych kobietom, ale także roli kobiet we współczesnym świecie” - powiedział dyrektor Instytutu Pileckiego.
Po otwarciu wystawy w Wilnie odbyła się litewska premiera filmu Marty Dzido i Piotra Śliwowskiego „Siłaczki”.
Wiceminister Gawin wręczyła też w Wilnie polskie odznaczenia państwowe litewskim działaczom kulturalnym.
„To zaszczyt móc wręczyć dzisiaj odznaczenia tym państwu, którzy przysłużyli się do wzajemnego dialogu, poznania pomiędzy dwiema kulturami, pomiędzy dwoma narodami – Polską i Litwą” - powiedziała podczas uroczystości. Wskazała, że kultura odgrywa „kluczową rolę we wzajemnym zrozumieniu i współpracy narodów”.
Wśród odznaczonych byli dyrektor Narodowego Muzeum Sztuki im. Cziurlionisa w Kownie Osvaldas Daugelis, który odebrał Krzyż Kawalerski Orderu Zasługi RP oraz dyrektor Litewskiego Narodowego Teatru Dramatycznego w Wilnie Martynas Budraitis i dyrektor Państwowego Teatru Młodzieżowego w Wilnie Audronis Liuga, uhonorowani Srebrnym Krzyżem Zasługi.
Odznaczenia Zasłużony dla Kultury Polskiej otrzymali dyrektorzy bibliotek publicznych w Wiłkomierzu, Taurogach i Rakiszkach, Rasa Griszkevicziene, Meilute Parnarauskiene i Alicija Terese Matiukiene.
Z Wilna Aleksandra Akińczo (PAP)
aki/ jo/ mal/
