Wiceminister kultury i dziedzictwa narodowego Magdalena Gawin w czasie uroczystości wręczania policjantom odznaki „Za opiekę nad zabytkami” MKiDN oraz listów gratulacyjnych Generalnego Konserwatora Zabytków. Fot. Danuta Matloch. Źródło: MKiDN
35 policjantów, z całego kraju, zostało uhonorowanych w czwartek w Warszawie odznakami i listami gratulacyjnymi "Za opiekę nad zabytkami". Funkcjonariuszy doceniono za szczególne zasługi na rzecz ochrony dziedzictwa kulturowego.
Policjantów w imieniu ministra kultury i dziedzictwa narodowego odznaczyła podsekretarz stanu Magdalena Gawin.
"Bez policji nie udałoby się odzyskać zabytków, obrazów, dzieł sztuki, wywiezionych za granicę. Nasza praca, Ministerstwa Kultury, bez wsparcia odpowiednich służb, nie byłaby skuteczna" - podkreśliła Gawin.
"Mam też nadzieję, że dzisiejsze odznaczenie spopularyzuje ten typ działalności wśród policji, nada mu pewien głębszy sens i z mojej strony chciałabym dzisiaj serdecznie podziękować wszystkim służbom, w tym właśnie policji, tym najbardziej zasłużonym policjantom, że tak dzielnie wspierają Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego" - dodała.
Wiceminister kultury zwróciła uwagę, że wśród odznaczonych policjantów, znajdują się Ci, dzięki którym udało się odzyskać skradziony napis z bramy niemieckiego obozu Auschwitz-Birkenau. Przypomniała, że działania policji na rzecz ochrony dziedzictwa kulturowego, obejmują bardzo szerokie spektrum aktywności. Z jednej strony są to działania operacyjne, polegające m.in. na ściganiu przestępców, zwalczaniu patologii społecznych np. kradzieży dzieł sztuki, dewastacji zabytków, fałszerstw, nielegalnego handlu i wywozu za granicę. Z drugiej strony są to działania prewencyjne, czyli kontrole stanu zabezpieczenia obiektów zabytkowych i ich antywłamaniowego wyposażenia, upowszechnianie nowoczesnych technicznych środków zabezpieczeń, monitoring oraz znakowanie zabytków ruchomych.
"Bez policji nie udałoby się odzyskać zabytków, obrazów, dzieł sztuki, wywiezionych za granicę. Nasza praca, Ministerstwa Kultury, bez wsparcia odpowiednich służb, nie byłaby skuteczna" - podkreśliła podsekretarz stanu w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego Magdalena Gawin.
W uroczystości wziął udział także zastępca Komendanta Głównego Policji nadinspektor Andrzej Szymczyk, który zaznaczył, że kradzież dzieł sztuki ma wymiar niezwykle szeroki.
"To są bowiem czyny, które godzą w naszą tożsamość narodową, to są czyny godzące w cały obszar naszej historii. Zabytki, dzieła sztuki łączą nasze pokolenie z tym, co działo się wcześniej. Łączą nas, z naszymi przodkami, stąd też tak bardzo kształtują naszą świadomość społeczną" - podkreślił Szymczyk.
Z kolei inspektor w stanie spoczynku Mirosław Karpowicz, uważany za autorytet w dziedzinie zwalczania przestępczości przeciwko zabytkom, mówił, że "do rzadkości należą spotkania tego typu - jeszcze się pamięta o tych, którzy coś zrobili".
Karpowicz zaznaczył, że zwalczanie przestępczości skierowanej przeciwko dziedzictwu narodowemu to dziedzina szczególna. "Nie tylko ze względu na charakter atakowanego dobra, ale przede wszystkim chodzi o zachowanie ciągłości wiedzy. To, o czym ja i kilku moich kolegów mówiliśmy jeszcze w latach 80-tych, 90-tych, czy już w tym stuleciu to fakt, że zrabowane dzieła sztuki ukazują się na rynku aukcyjnym, antykwarycznym - krajowym i międzynarodowym - po wielu latach" - zwrócił uwagę Karpowicz.
"Ciągłość wiedzy powinna wykraczać daleko poza ramy czasowe, określone w poszczególnych przepisach. Mam na myśli przedawnienie ścigania sprawcy" - dodał.
Karpowicz wyjaśnił także, jakimi zasadami powinni kierować się policjanci, chcący odzyskać utracone dzieła kultury. "Robić robotę operacyjną kategoriami bandyty-złodzieja, robić robotę procesową kategoriami najlepszej kancelarii adwokackiej" - podkreślił.
MKiDN podało na swojej stronie, że wśród wyróżnionych policjantów są funkcjonariusze, którzy uczestniczyli w międzynarodowej operacji PANDORA (przeprowadzonej w październiku i listopadzie 2016 r.), zwalczającej kradzieże i nielegalny handel dobrami kultury. W operacji uczestniczyło 18 państw. Łącznie zabezpieczono 3 561 dóbr kultury, z których blisko połowa to zabytki archeologiczne.
"Polscy policjanci ujawnili i zabezpieczyli tysiące różnych przedmiotów pochodzących z nielegalnych wykopalisk, m.in. bardzo cenne fibule rzymskie z czasów Cesarstwa Rzymskiego, zabytkowe monety, zabytkową broń białą i palną oraz inne cenne przedmioty pozostałe po działaniach wojennych" - napisano na stronie resortu kultury.
Ministerstwo podkreśla, że dzięki zaangażowaniu polskiej policji zabezpieczono wysokiej klasy dzieła autorstwa mistrzów polskich i obcych oraz inne zabytkowe przedmioty.
Odznaczenie "Za opiekę nad zabytkami" jest to polskie odznaczenie resortowe ustanowione w 1962 roku w formie dwustopniowej odznaki (srebrnej i złotej) przyznawanej przez ministra kultury za szczególne zasługi na rzecz ochrony dziedzictwa kulturowego. (PAP)
ksi/ masl/ pat/
