Z Rynku Siennego w centrum Białegostoku zniknie parking dla samochodów - władze miasta podjęły bowiem decyzję o upamiętnieniu miejsca, gdzie w XVIII w. powstał cmentarz ewangelicki. Będą tam tablice pamiątkowe i skwer z terenem zielonym.
Wiceprezydent Rafał Rudnicki poinformował w czwartek na konferencji prasowej w Białymstoku, że od 2 kwietnia teren ten zostanie zamknięty dla samochodów, które nie będą już mogły tam parkować.
"To miejsce cmentarza ewangelickiego powinno być, naszym zdaniem, odpowiednio upamiętnione. Nie może być to miejsce, na którym odbywa się handel czy też służące temu, by parkowały tam samochody" - mówił Rudnicki.
Miasto uznało, że najlepszym rozwiązaniem będzie urządzenie w tym miejscu skweru z alejkami, po których będzie można jedynie chodzić pieszo. Opracowywana jest koncepcja zagospodarowania tego miejsca; ma być gotowa w ciągu miesiąca.
Tablice pamiątkowe mają też zostać ustawione kilkaset metrów dalej, w rejonie ulic Marjańskiego i Kalinowskiego, by upamiętnić dawny XVII-wieczny cmentarz żydowski, zwany rabinackim. Znajdował się on przy ul. Kalinowskiego.
Dawny cmentarz ewangelicki został założony w XVIII w. Jak mówiła wcześniej PAP historyczka Lucyna Lesisz, kierowniczka Muzeum Historycznego w Białymstoku, cmentarz powstał, kiedy Jan Klemens Branicki sprowadził do Białegostoku kilkuset Niemców.
Rudnicki powiedział, że inicjatywa dotycząca obu cmentarzy została dobrze przyjęta przez przedstawicieli kościoła ewangelicko-augsburskiego, gminę wyznaniową żydowską oraz Centrum Edukacji Obywatelskiej Polska-Izrael.
Prezydent Tadeusz Truskolaski dodał, że w 2006 r. w swoim programie wyborczym proponował ożywienie terenu Rynku Siennego, ale wtedy nie było jeszcze szczegółowej wiedzy o historii tego miejsca. Teraz zdecydowano o jego upamiętnieniu.
Cmentarz ewangelicki odkryto podczas robót drogowych w 2010 roku, wtedy na Rynku Siennym i ul. Młynowej natrafiono na pierwsze fragmenty ludzkich kości. W trakcie prac archeologicznych odkryto blisko 400 grobów, a szczątki pochowano na cmentarzu ewangelickim, położonym w innej części miasta.
Dawny cmentarz ewangelicki został założony w XVIII w. Jak mówiła wcześniej PAP historyczka Lucyna Lesisz, kierowniczka Muzeum Historycznego w Białymstoku, cmentarz powstał, kiedy Jan Klemens Branicki sprowadził do Białegostoku kilkuset Niemców.
Druga fala napływu ewangelików do miasta to okres po powstaniu listopadowym. Szacuje się, że na początku XX wieku żyło ich w Białymstoku ok. 5 tys.
Lesisz powiedziała, że w latach 80. XIX wieku okazało się, iż cmentarz na Rynku Siennym jest za mały, aby chować tam większą liczbę wiernych. Wtedy też zlikwidowano go, a w tym miejscu otwarto targowisko.
Natomiast cmentarz rabinacki - jak powiedział PAP dyrektor Muzeum Podlaskiego w Białymstoku historyk Andrzej Lechowski - mieścił się na terenie dzisiejszego Parku Centralnego. Wejście było od strony Placu Uniwersyteckiego, a cmentarz ciągnął się do ul. Odeskiej.
Sienny Rynek to nie jedyne miejsce w Białymstoku, gdzie w formie skweru będzie upamiętniony teren dawnego cmentarza. Podobnie upamiętniono kilka lat temu także teren dawnego cmentarza żydowskiego, zwanego cholerycznym, przy budynku obecnego ZUS na ul. Bema.
W 2007 roku miasto uzgodniło ze społecznością żydowską, a potem zorganizowało pochówki szczątków, odnalezionych w czasie prac budowlanych przy ul. Bema.(PAP)
kow/ swi/ rof/ laz/
