Dokumenty związane z działalnością administracji rządowej i wymiaru sprawiedliwości z okresu Księstwa Warszawskiego, Królestwa Polskiego i międzywojnia są wśród blisko 800 tys. nowych skanów archiwaliów historycznych dostępnych w serwisie szukajwarchiwach.pl.
Działalność władz centralnych w okresie Księstwa Warszawskiego przybliżają akta Rady Ministrów. Można wśród nich zobaczyć rękopiśmienną kopię Konstytucji Księstwa nadanej przez Napoleona Bonaparte w 1807 r. oraz jeden z ostatnich aktów wydanych przez Radę - uchwałę o pospolitym ruszeniu z grudnia 1812 r.
Z czasów Księstwa są także opublikowane w serwisie rozkazy i raporty wojskowe m.in. ks. Józefa Poniatowskiego i Józefa Wybickiego oraz wydane przez m.in. Ministerstwo Wojny Księstwa Warszawskiego i Legię Nadwiślańską, a także korespondencja związana z postawieniem w Warszawie pomnika Napoleona I.
Na szukajwarchiwach znalazły się też archiwalia związane z działalnością Sejmów Księstwa Warszawskiego i Królestwa Polskiego m.in. protokoły posiedzeń oraz listy i przemówienia posłów i deputowanych.
Działalność władzy sądowniczej i organów ścigania Królestwa Polskiego przybliżają m.in. akta Stałej Komisji Wojenno-Śledczej powołanej przez Rosjan w związku z odradzającą się po powstaniu listopadowym konspiracją oraz akta Audytoriatu Polowego Wojsk funkcjonującego jako sąd rewizyjny w kwestiach wojskowych i dotyczących oskarżonych o przestępstwa polityczne, także udział w powstaniu styczniowym. Jednym z archiwaliów Audytoriatu są akta procesu przywódcy zrywu Romualda Traugutta.
Użytkownicy serwisu mogą zapoznać się też z dokumentacją Ogólnego Zebrania Warszawskich Departamentów Rządzącego Senatu pełniącego w latach 1842-61 funkcję sądu ostatniej instancji w sprawach administracyjnych, podatkowych i heraldycznych.
To m.in. akta związane z legitymacją szlachectwa i nadawaniem tytułów honorowych. Zaprezentowano także archiwalia Towarzystwa Królewskiego Warszawskiego Przyjaciół Nauk m.in. protokoły posiedzeń, dane dotyczące zbiorów bibliotecznych i aktowych Towarzystwa oraz korespondencję o ufundowaniu w Warszawie pomnika Mikołaja Kopernika.
Na szukajwarchiwach zamieszczono również dokumentację niemieckiej administracji okupacyjnej powstałej w Królestwie Polskim po wyjściu Rosjan w 1915 r. To np. raporty z działalności władz, ogłoszenia i teksty oficjalnych wystąpień m.in. tzw. Akt 5 listopada - podpisana przez generała-gubernatora warszawskiego Hansa von Beselera odezwa zapowiadająca utworzenia Królestwa Polskiego i polskiego wojska.
Okres dwudziestolecia międzywojennego przybliżają m.in. archiwa komend Policji Państwowej z terenów województw wschodnich II RP oraz Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego. Dokumentacja prac tego resortu, jak podkreślają Archiwa, cieszy się dużym zainteresowaniem i jej publikowany zasób jest stale poszerzany. Obecnie dołączono do niego akta Referatu Wyznań Katolickich zawierające m.in. akta dotyczące pertraktacji w kwestii majątków kościelnych skonfiskowanych w czasie zaborów z opisami obiektów sakralnych.
W serwisie znalazły się także akta policyjne z 25 komend wojewódzkich, powiatowych i posterunków policji wschodnich województw II RP m.in. w Wilnie, Brześciu, Stanisławowie, Tarnopolu i Lwowie. Zawierają m.in. materiały z odpraw, sprawozdania na temat ruchów społeczno-politycznych i mniejszości narodowych, materiały z inwigilacji podejrzanych o działalność antypaństwową oraz akta osobowe funkcjonariuszy.
Wśród archiwaliów zamieszczonych w serwisie są również kolejne akta stanu cywilnego z terenu obecnych województw lubelskiego, małopolskiego, podlaskiego i śląskiego oraz akta miast m.in. Chełma, Hrubieszowa, Leszna i Łodzi.
Serwis szukajwarchiwach.pl administrowany przez Narodowe Archiwum Cyfrowe zawiera obecnie ponad 18 mln cyfrowych kopii dokumentów historycznych ze zbiorów archiwów państwowych i innych instytucji związanych z zachowaniem pamięci.
Na serwisie można zapoznać się z księgami metrykalnymi i aktami stanu cywilnego z miejscowości w całej Polsce, ewidencjami mieszkańców i archiwami rodowymi oraz m.in. dokumentacją Rządu RP na uchodźstwie, Biura Odbudowy Stolicy czy Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa. Jak podają Archiwa, dziennie z tych materiałów korzysta ok. 4 tys. osób. Liczba skanów dokumentów ma, wedle zapowiedzi, przekroczyć w tym roku 20 mln. (PAP)
akn/ par/
