Do Sejmu wpłynął poselski projekt ustawy dot. przekazania na rzecz Węgier kodeksu pergaminowego, manuskryptu powstałego w II poł. XV w.
Przedstawicielem wnioskodawców został poseł Piotr Babinetz (PiS).
Jak wyjaśniono, celem projektowanej ustawy jest umożliwienie przekazania przez Rzeczpospolitą Polską na rzecz Węgier kodeksu pergaminowego "Epistola de laudibus augustae bibliothecae atque libri quatuor versibus scripti eodem argumento ad serenissimum Mathiam Corvinum Panoniae regem" (tłum. "List do Najjaśniejszego Macieja Korwina, króla Panonii, o pochwałach dostojnej biblioteki i księgach czterech wersetów napisanych na ten sam temat" - PAP). Manuskrypt powstał w II poł. XV w., a jego autorem jest Naldus Naldius, pochodzący z Florencji humanista i pisarz doby renesansu, działający na dworze króla węgierskiego, Macieja Korwina. Karty kodeksu zdobią wysokiej klasy iluminacje florenckiego miniaturzysty Attavantego degli Attavantiego. Dzieło pozostaje obecnie w zbiorach Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej – Książnicy Kopernikańskiej w Toruniu.
Wskazano, że "przekazanie Kodeksu na rzecz Węgier pozwoli wyrazić wdzięczność Narodu Polskiego i odwzajemnić gest przyjaźni Narodu Węgierskiego, jaki stanowiło podarowanie stronie polskiej pozłacanej zbroi dziecięcej króla Zygmunta II Augusta, pozostającej w zbiorach i pod zarządem Węgierskiego Muzeum Narodowego". Obecnie zbroja znajduje się w zbiorach Zamku Królewskiego na Wawelu. "Pragnąc kontynuować oraz zacieśniać wielowiekową współpracę polsko-węgierską, w tym również na płaszczyźnie kulturalnej, proponuje się przekazać na rzecz Węgier zabytek o szczególnej wartości dla węgierskiej historii i tożsamości narodowej. Takim zabytkiem jest Kodeks, który co prawda stanowi cenny eksponat w polskich zbiorach bibliotecznych, jednakże nie ma ścisłego związku z historią Polski, natomiast dla Węgier pozostaje szczególnie cennym świadectwem dziedzictwa kulturowego i narodowego, związanym z osobą króla Macieja Korwina" - zaznaczono.
Jak m.in. zaznaczono, "mając na uwadze, że Kodeks pozostaje własnością podmiotu samorządowego, jego przekazanie przez Rzeczpospolitą Polską na rzecz Węgier wymaga uprzedniego nabycia własności przez Skarb Państwa". "Należy również mieć na uwadze, że podmiot pozbawiany własności na mocy proponowanego rozwiązania nie jest podmiotem prywatnym, lecz samorządowym, a własność, w którą został wyposażony, powinna służyć w pierwszej kolejności realizacji celu publicznego. Uszczerbek w majątku tego podmiotu w żaden sposób nie utrudni, ani tym bardziej nie uniemożliwi prawidłowego wykonywania jego zadań własnych, a co najistotniejsze, zostanie w pełni wyrównany rekompensatą przewidzianą w projektowanej ustawie" - dodano.
W projekcie ustawy określono podmiot wykonujący w imieniu Skarbu Państwa uprawnienia przysługujące Skarbowi Państwa do składnika mienia państwowego, jaki będzie stanowić Kodeks po przewidzianym w projektowanej ustawie przeniesieniu jego własności. Przyjęto, że organem tym będzie Szef Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, który będzie odpowiedzialny za przeprowadzenie całego procesu przekazania Kodeksu stronie węgierskiej, w tym zawarcie stosownego porozumienia przenoszącego własność na rzecz Węgier. Dla realizacji tego przedsięwzięcia w sposób oczywisty niezbędne jest, aby Szef Kancelarii Prezesa Rady Ministrów wykonywał uprawnienia Skarbu Państwa w stosunku do Kodeksu.
Zaznaczono także, że względy zapewnienia właściwych warunków przechowywania oraz bezpieczeństwa Kodeksu w okresie po przejściu jego własności na Skarb Państwa, a przed wydaniem na rzecz Węgier, przemawiają za tym, aby w tym czasie posiadaczem Kodeksu pozostawał i pieczę nad nim sprawował podmiot będący właścicielem Kodeksu bezpośrednio przed przejściem jego własności na Skarb Państwa, czyli dotychczasowy właściciel.(PAP)
autorka: Anna Kruszyńska
akr/ dki/
