Plakaty Ryszarda Kai w Wilanowie

Zbiór 163 plakatów przekazał do kolekcji Muzeum Plakatu Leszek Jamrozik, powiernik i kustosz spuścizny artysty.

Seria „Polska” to całość zamknięta – zaznacza kurator Mariusz Knorowski. "Jest ona oryginalnym konceptem Ryszarda Kai. To zarazem diariusz podróży sentymentalnych z różnych okresów życia, jak i przywołanie prywatnych wspomnień artysty” - dodaje.

Według kuratora, w metodzie twórczej Kai dominującą rolę odgrywa humorystyczna metaforyka wizualna. Towarzyszy jej skłonność do posługiwania się plastycznym kalamburem; często pojawiają się metonimie, hiperbole i elipsy. Wiele odniesień nie jest formułowanych wprost.

Artysta dysponuje bogatym różnorodnym warsztatem graficznym; malarstwu towarzyszą fotomontażowe inkrustacje, kolaże, kontaminacje, a nawet cytaty z prac Zbigniewa Kai, ojca artysty.

Tematem plakatów są miejsca jakby zaczerpnięte z biografii artysty: miasta, miasteczka, dzielnice, wsie, ale także regiony, rezerwaty przyrody, parki narodowe widziane są przez pryzmat osobistych wspomnień Kai.

Motywem wiodącym jest, jak wskazuje tytuł - "Polska" – graficznie potraktowana nazwa naszego kraju, zapisana w różnych alfabetach. „To Polska jako całość – w domyśle prywatna ojczyzna – organizuje projekcję wspomnień artysty. Autor przedstawił zabawną grę form plastycznych, odwołującą się często do pospolitych skojarzeń z konkretną miejscowością, nie stroniąc także od charakterystycznych atrybutów kolorytu lokalnego, a nawet znaków ugruntowanej tam tradycji artystycznej" – charakteryzuje twórczość plakatową Kai kurator wystawy.

Ryszard Kaja (1962-2019) był malarzem, scenografem, grafikiem, ilustratorem, fotografem oraz projektantem kostiumów, wnętrz i opraw plastycznych wystaw.

Studiował w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych w Poznaniu (obecnie Uniwersytet Artystyczny). Dyplom z malarstwa obronił w pracowni Norberta Skupniewicza w 1984 roku. Był głównym scenografem w Teatrze Wielkim w Łodzi, Operze i Operetce w Szczecinie i Teatrze Wielkim im. Stanisława Moniuszki w Poznaniu.

Współpracował z Operą Wrocławską, Polskim Teatrem Tańca, Teatrem Muzycznym w Łodzi, Operą Narodową w Warszawie oraz wieloma instytucjami zagranicznymi – we Francji, Niemczech, Brazylii, Argentynie, Izraelu i Egipcie.

Stworzył ponad dwieście scenografii do spektakli teatralnych, operowych, baletowych, także telewizyjnych i filmów.

Od lat 80. projektował plakaty, głównie teatralne. Kaja zajmował się także projektowaniem wnętrz m.in. pasażu w Starym Browarze w Poznaniu i scenografii wystaw, głównie dla Muzeum Narodowego w Poznaniu. Brał udział w licznych zbiorowych wystawach plakatów, był laureatem wielu nagród i wyróżnień. Pracował też jako juror cyklicznych konkursów w dziedzinie plakatu

Wystawa "Ryszard Kaja (1962–2019)" czynna będzie w Muzeum Plakatu w Wilanowie, Oddział Muzeum Narodowego w Warszawie od 2 lipca do 17 października 2021 r. (PAP)

Anna Bernat

abe/ dki/