W Łomży 1 i 2 listopada około stu wolontariuszy będzie zbierać pieniądze na odnowę najcenniejszych nagrobków na zabytkowym łomżyńskim cmentarzu. Kwesta jest organizowana 29. raz.
Łomżyński cmentarz jest jedną z najstarszych nekropolii w regionie. Jego początki sięgają 1801 r. Jest tam około pięciuset zabytkowych nagrobków.
Pieniądze zbierać będzie około stu wolontariuszy. Kwestę organizuje Towarzystwo Przyjaciół Ziemi Łomżyńskiej. Wiceprezes Towarzystwa Józef Babiel poinformował PAP, że kwesta w dniu Wszystkich Świętych będzie się odbywać od godz. 8.00 do zmierzchu, a w Zaduszki od godziny 9.00 do zmierzchu. Datki będzie też można 2 listopada wrzucać do stacjonarnej skarbony.
Babiel przypomniał, że w 2017 r. zebrano około 40 tys. zł. Poinformował, że za te pieniądze są m.in. odnawiane dwa rodzinne nagrobki na grobach, gdzie spoczywają łomżyniacy związani z odzyskaniem niepodległości przez Polskę. Chodzi o rodziny Jarnuszkiewiczów i Kraszewskich.
"Po raz pierwszy zdecydowaliśmy się poddać renowacji nagrobki nie tyle ze względu na uch wartość materialną, ale ze względu na wartość historyczną związaną właśnie ze 100-leciem niepodległości. W głównej alei w tej chwili rekonstruujemy (...) nagrobki rodziny Jarnuszkiewiczów i rodziny Kraszewskich, niezwykle zasłużonych dla sprawy niepodległości łomżyńskich rodzin, takiej ostoi łomżyńskich peowiaków (od POW – Polska Organizacja Wojskowa – PAP)" – powiedział Babiel.
Wymienił m.in. majora Jana Kraszewskiego, komendanta X Okręgu POW, Jerzego Jarnuszkiewicza – oficera rezerwy 33 Pułku Piechoty, uczestnika walk o niepodległość, obrońcy Łomży i Warszawy w 1939 r.
Odnowiono także nagrobek Stanisława Sylwestra Suryna – generała dywizji Wojska Polskiego, uczestnika walk o odzyskanie niepodległości w 1918 r.
Za pieniądze z kwest były także kontynuowane prace przy renowacji kutych i żeliwnych elementów nagrobków, ogrodzeń nagrobków, odnowiono również dwa metalowe krzyże z drugiej połowy XIX w.
Przed 11 listopada ma być także gotowy i zainstalowany nowy orzeł na grobie Leona Kaliwody – komendanta X Okręgu Polskiej Organizacji Wojskowej w Łomży. Kaliwoda zginął 11 listopada 1918 r. w Łomży.
Babiel powiedział, że dotychczasowy orzeł uległ zniszczeniu. Autorką nowego jest rzeźbiarka, siostra zakonna Urszula Sępkowska. Nowy orzeł – po konsultacjach z konserwatorami zabytków – ma być – jak mówi Babiel – "historyczny, legionowy, czyli bez korony". Przypomniał, że ktoś przed laty zamieścił na starym orle koronę ze znakiem Polski Walczącej. "To jest takie pomieszanie z poplątaniem" – mówi Babiel i dodaje, że nowy orzeł będzie bez korony.
Współczesny zespół starego cmentarza w Łomży obejmuje teren nekropolii rzymsko-katolickiej oraz byłych cmentarzy prawosławnego i ewangelicko-augsburskiego. Spoczywają tam m.in. autor "Flory Polskiej", znany botanik Jakub Waga (zm. 1872), pisarz Feliks Bernatowicz (zm. 1836) czy pierwszy archeolog północno-wschodniej Polski Alfons Budzyński (zm. 1855). (PAP)
Autor: Izabela Próchnicka
kow/ joz/
