Szczerbiec - miecz koronacyjny królów Polski. Fot. PAP/CAF
Miecz koronacyjny królów polskich Szczerbiec, Ołtarz Wita Stwosza, obraz Matki Boskiej Częstochowskiej i Dzwon Zygmunta powinny znaleźć się wśród obiektów, które zostaną wpisane na Listę Skarbów Dziedzictwa - uważa generalny konserwator zabytków Piotr Żuchowski.
Stworzenie Listy Skarbów Dziedzictwa dla cennych zabytków ruchomych zakłada nowela ustawy o zabytkach, do której w miniony piątek Sejm wprowadził kilka senackich poprawek. Nowela ustanawia szczególną formę ochrony konserwatorskiej dla najważniejszych ruchomych obiektów zabytkowych; zakłada stworzenie Listy Skarbów Dziedzictwa, która leżeć ma w gestii ministra kultury. O wpisanie cennych ruchomych zabytków może wnioskować właściciel; wpis może się też dokonywać z urzędu.
Posłanka PSL Urszula Pasławska przypomniała na poniedziałkowej konferencji prasowej w Sejmie, że projekt ustawy o zabytkach został przygotowany w październiku 2013 r. przez klub PSL we współpracy z resortem kultury.
"Ustawa ma na celu chronić zabytki ruchome. Polacy i przyszłe pokolenia będą mogły korzystać z zabytków ruchomych, jeszcze bardzo długo" - powiedziała. Przypomniała, że wszystkie kluby parlamentarne "jednoznacznie" zagłosowały za przyjęciem tej ustawy.
"Potrzebna jest szczególna, wyselekcjonowana i wzmocniona forma ochrony konserwatorskiej i materialnej obiektów, które są arcydziełami i pokazują geniusz ludzki, a dla nas Polaków są obiektami, które od wieków tworzą naszą tożsamość" - przekonywał generalny konserwator zabytków i sekretarz stanu w ministerstwie kultury Piotr Żuchowski.
Obecny na konferencji prasowej generalny konserwator zabytków i sekretarz stanu w ministerstwie kultury Piotr Żuchowski wskazał 14 zabytków ruchomych, które - jego zdaniem - powinny znaleźć się na Liście Skarbów Dziedzictwa. "To najbardziej reprezentatywne obiekty w zbiorach Polski, one powinny otworzyć Listę Skarbu Dziedzictwa" - ocenił.
"Potrzebna jest szczególna, wyselekcjonowana i wzmocniona forma ochrony konserwatorskiej i materialnej obiektów, które są arcydziełami i pokazują geniusz ludzki, a dla nas Polaków są obiektami, które od wieków tworzą naszą tożsamość" - przekonywał Żuchowski.
Wśród 14 zabytków ruchomych, które wymienił Żuchowski są: "Dama z Łasiczką" Leonarda da Vinci, obrazy Rembrandta - "Krajobraz z miłosiernym samarytaninem", "Dziewczyna w ramie obrazu" oraz "Uczony przy pulpicie", a także "Sąd Ostateczny" Hansa Memlinga, "Portret konny Stanisława Kostki Potockiego" Jacques'a-Louisa Davida i "Bitwa pod Grunwaldem" Jana Matejki.
Pozostałe propozycje to: miecz koronacyjny królów polskich Szczerbiec, Ołtarz Wita Stwosza, Drzwi Gnieźnieńskie, Królewski Kielich z Trzemeszna, Madonna z Krużlowej, obraz Matki Boskiej Częstochowskiej oraz Dzwon Zygmunta.
Zgodnie z nowelą ustawy o zabytkach, szczególne rygory mają dotyczyć przechowywania, eksponowania i transportu wpisanych obiektów. Podejmowanie prac konserwatorskich ma zobowiązywać do utrzymania najwyższych standardów. Nowelizacja obliguje także właścicieli do ochrony zabytku i informowania o jego stanie, udostępniania do badań i konserwacji, jak też prowadzenia określonych prac konserwatorskich.
Nowela zobowiązuje ministra kultury do zabezpieczenia środków na realizowanie tych zadań przez udzielanie dotacji celowych. Przewiduje też kontrolę stanu zabytku co najmniej co dwa lata i nakaz przywrócenia go do stanu pierwotnego w przypadku zmian sprzecznych z dopuszczalnymi. Możliwe ma być też - na mocy decyzji ministra - usunięcie zabytku z Listy Skarbów Dziedzictwa oraz zabezpieczenie go przez czasowe zajęcie w sytuacji zagrażającej np. zniszczeniem.
Nowelizacja zakłada też ujednolicenie zasad wpisu do rejestru zabytków ruchomych i nieruchomych. Obecnie wpis zabytku ruchomego odbywa się na wniosek właściciela, wpis z urzędu jest dopuszczalny tylko w sytuacji zagrożenia obiektu. Po nowelizacji zabytki ruchome będą wpisywane do rejestru także z urzędu.(PAP)
mrr/ agz/
