XVII-wieczna kompozycja malarsko-rzeźbiarska zdobiąca strop Sali Czerwonej Ratusza Głównego Miasta w Gdańsku przejdzie kompleksowe badania. Pierwszy ich etap zakończono w czwartek. Pełna ekspertyza – pomocna m.in. w planowanej konserwacji dzieła, będzie znana w 2018 r.
Badania dotyczą wykonanej z drewna dębowego, liczącej około 90 m kw. kompozycji malarsko-rzeźbiarskiej zdobiącej strop Sali. W ramach pierwszego etapu badań, który trwał kilka dni i zakończył się w czwartek, wykonano m.in. zdjęcia całości kompozycji w podczerwieni oraz cyfrowe zdjęcia rentgenowskie wybranych jej fragmentów. Zdemontowano też niektóre elementy dekoracyjne: zostaną one przebadane w specjalistycznym laboratorium m.in. z pomocą mikroskopów elektronowych oraz spektrometrów.
Ekspertyzy mają m.in. pomóc ustalić stan zachowania pochodzącego z początku XVII w. dzieła, a także wytyczyć zakres zabiegów konserwatorskich, jakie należałoby przy nim przeprowadzić.
„Już na tym etapie, po wstępnych oględzinach, które towarzyszyły badaniom, wiemy, że drewno jest w świetnym stanie, niemniej strop wymaga pewnych zabiegów konserwatorskich” - powiedziała PAP Joanna Harasim-Grym z Działu Konserwacji Muzeum Historycznego Miasta Gdańska (MHMG) - placówka ta ma swoją siedzibę w Ratuszu Głównego Miasta.
Dodała, że badania pokazały też, że w trakcie prac konserwatorskich warto uporządkować instalację elektryczną biegnącą w stropie pod zabytkową kompozycją.
Wyniki zakończonych w czwartek w Sali badań będą znane na wiosnę 2018 r. „W ich ramach wykonano całe serie zdjęć i pomiarów, które teraz wymagają spokojnej analizy” – wyjaśniła Harasim-Grym.
Jak poinformował rzecznik prasowy MHMG Andrzej Gierszewski, badania Sali Czerwonej przeprowadzane są w ramach projektu Krajowe Centrum Badań nad Dziedzictwem finansowanego ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Badania wykonują pracownicy Działu Konserwacji MHMG oraz Laboratorium Analiz i Nieniszczących Badań Obiektów Zabytkowych działającego w Muzeum Narodowego w Krakowie.
Zlokalizowana na pierwszym piętrze Ratusza Głównego Miasta Sala Czerwona swoją nazwę zawdzięcza kolorowi tkanin, które zdobiły część jej ścian. Sporej wielkości pomieszczenie nazywane jest też Wielką Salą Rady lub Salą Letnią, bo - w pewnym okresie - w nim właśnie latem odbywały się posiedzenia gdańskich rajców.
Pomieszczenie powstało w czasie rozbudowy Ratusza Głównego Miasta Gdańska przeprowadzonej w latach 1379-82. W tym czasie ściany sali ozdobiono gotyckimi malowidłami. Do końca XVI wieku w pomieszczeniu odbywały się posiedzenia sądowe. W końcu XVI wieku zdecydowano się zmienić przeznaczenie i wygląd wnętrza. Pomieszczenie miało stać się salą obrad Rady Miasta, a jego ściany ozdobiło m.in. siedem płócien autorstwa Hansa Vredemana de Vries przedstawiających cnoty, w tym Sprawiedliwość i Zgodę a także Sąd Ostateczny.
Zmiana wystroju wnętrza objęła wówczas także sufit, na którym zamontowano zespół malarsko-rzeźbiarskich przedstawień opartych na wątkach mitologicznych, biblijnych i antycznych. Autorem utrwalonych na drewnie malowideł był Isaak van den Block, a snycerkę wykonał Szymon Herle. W centralnej części stropu umieszczono owalny obraz pt. „Apoteoza Gdańska”. Jak informuje gedanopedia.pl, to malowidło jest „jednym z najbardziej znanych dzieł gdańskiej sztuki”. Przedstawia ono symbolicznie źródła dobrobytu miasta w XVII wieku.
W 1945 r. Ratusz Głównego Miasta został zniszczony - padła część stropów, szczęśliwie mury dolnych pomieszczeń, w tym Wielkiej Sali Rady, ocalały. Zachowała się też – wcześniej wywieziona z Ratusza przez Niemców – większość jej oryginalnego wyposażenia. Odbudowę ratusza zakończono w 1970 r. W jej trakcie Wielkiej Sali Rady przywrócono wygląd zbliżony do tego z końca XVI wieku. (PAP)
autor: Anna Kisicka
edytor: Paweł Tomczyk
aks/ pat/
