Katalog "Kolumny Sławy ku czci Konstytucji 3 Maja"
Katalog poświęcony kolumnom wznoszonym ku czci Konstytucji 3 Maja na terenie dzisiejszej Białorusi zaprezentowano w środę w Mińsku. To efekt dwóch lat pracy autorki Elżbiety Iniewskiej, pracownicy ambasady RP.
„Kolumny Sławy ku czci Konstytucji 3 maja jako szczególny symbol patriotyzmu sprzed ponad 200 lat powinny być dla nas wyjątkowo ważne, zwłaszcza w roku jubileuszowym 100-lecia niepodległości Polski” – powiedział ambasador RP na Białorusi Konrad Pawlik.
„Od 2015 r., kiedy otrzymaliśmy pierwsze informacje o kolumnach, udało się nam zgromadzić informacje o 17 obiektach, nie dalej jak przedwczoraj dostaliśmy informację o kolejnych dwóch” – powiedziała dziennikarzom podczas prezentacji autorka książki Elżbieta Iniewska, odpowiedzialna w ambasadzie RP w Mińsku za współpracę kulturalno-naukową.
Kolumny i kapliczki ku czci Konstytucji 3 maja, które powstawały głównie na terenach majątków szlacheckich, to jedne z najciekawszych poloniców na terenie Białorusi. Szacuje się, że mogło powstać nawet do 300 takich obiektów, jednak na pewno duża ich część nie przetrwała do dzisiaj.
„Trudna rzeczywistość rozbiorowa unicestwiła wiele z nich. Niektóre stały się ofiarami zapomnienia, wojen, wandalizmu. Na wielu z nich do dzisiaj widać ślady po kulach, wiele zostało ograbionych z wieńczących je ozdób, herbów czy krzyży. Inne ucierpiały przez zwykłą ludzką ignorancję i niewiedzę” – mówił ambasador Pawlik.
Są jednak również przykłady obiektów, które zostały odrestaurowane, jak np. kapliczka w Bezdzieży. Częściowo odremontowana była także najbardziej imponująca kolumna w Leonpolu nad Dźwiną. Wciąż jednak wymaga ona bardzo wielu prac restauracyjnych, do których przygotowania obecnie trwają.
Ambasada RP w Mińsku zamierza kontynuować poszukiwania kolumn, katalogować je i stopniowo restaurować. „Liczymy, że wydany przez nas katalog przyczyni się do popularyzacji tego tematu i zachęci potencjalnych sponsorów do pomocy w zachowaniu tych niezwykłych świadectw patriotyzmu, które przetrwały w zawierusze historii” - powiedziała Iniewska. „To nasz obowiązek, bo bez pilnych działań część z nich może zupełnie zniknąć” – dodała.
„Kolumny ku czci Konstytucji 3 maja są znakiem wspólnego dziedzictwa Polski i Białorusi. Cieszę się, że się zachowały, mimo wielu wichrów w naszej historii są tego żywym znakiem” – mówiła białoruska niezależna deputowana i przewodnicząca Towarzystwa Języka Białoruskiego Alena Anisim, dziękując ambasadzie RP za podtrzymywanie i propagowanie pamięci o tych zabytkach.
Katalog „Kolumny Sławy ku czci Konstytucji 3 Maja” zawiera zdjęcia 16 kolumn na Białorusi i ich opis w trzech językach – polskim, białoruskim i rosyjskim.
Z Mińska Justyna Prus (PAP)
just/ mmp/ mc/
