Trzy lata trwać będzie konkurs na skomponowanie muzyki do opery "Człowiek z Manufaktury", przygotowywanej przez Teatr Wielki w Łodzi. Libretto napisze dramatopisarka Małgorzata Sikorska-Miszczuk, w jednej z głównych ról wystąpi Wojciech Pszoniak.
Konkurs na muzykę do libretta Sikorskiej-Miszczuk, skierowany do studentów i absolwentów polskich oraz zagranicznych uczelni muzycznych - odbywać się będzie w czterech etapach.
"Chcieliśmy by był to konkurs, dotyczący przeobrażeń naszej rzeczywistości, umysłowości, stosunku do otoczenia, jakie zaszły w ciągu ostatnich stu lat. Chcieliśmy, by było to związane z ziemią łódzką - terenem wzorcowym, jeśli chce się pokazać zmiany, jakie nastąpiły np. na gruncie uprzemysłowienia" - powiedział podczas czwartkowej konferencji prasowej w Warszawie dyrektor Teatru Wielkiego w Łodzi Paweł Gabara.
Zwycięzcę wybierze jury konkursowe, w którym zasiadają: prof. Krzysztof Penderecki, Elżbieta Penderecka (prezes Stowarzyszenia im. Ludwiga van Beethovena), Joanna Wnuk-Nazarowa (dyrektor Narodowej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia w Katowicach), prof. dr hab. Urszula Kryger (dziekan Wydziału Wokalno-Aktorskiego Akademii Muzycznej w Łodzi), dr hab. Maciej Tworek (adiunkt w Akademii Muzycznej w Krakowie) oraz Wojciech Rodek (dyrektor artystyczny Teatru Wielkiego w Łodzi).
Do 5 października br. trwać będzie rejestracja kompozytorów, którzy otrzymają mailem fragment libretta, do którego przygotować będą musieli muzykę. Do 5 grudnia uczestnicy konkursu będą musieli przysłać jeden 10-15 minutowy fragment pracy, napisany na solistów, chór mieszany i orkiestrę symfoniczną do wskazanego przez organizatorów fragmentu libretta Sikorskiej-Miszczuk. Jury wyłoni trzech finalistów do 20 grudnia.
W drugim etapie wybrani przez jury kompozytorzy zaproszeni będą do Łodzi, w celu współpracy przy publicznym wykonaniu fragmentów opery z udziałem solistów, chóru i orkiestry Teatru Wielkiego w Łodzi. Wykonanie koncertowe fragmentów odbędzie się w pierwszej połowie stycznia 2017 r. Na podstawie głosowania jury i słuchaczy zostanie wybranych dwóch kompozytorów, którzy przejdą do III etapu. Będą oni zobowiązani do skomponowania I aktu opery do 10 maja 2017 r. - publiczne wykonanie w wersji koncertowej odbędzie się na scenie Teatru Wielkiego w Łodzi w połowie czerwca 2017 r.
Laureat konkursu zobowiązany jest do przygotowania całej dwuaktowej opery, a także przekazania organizatorom partytury, głosów orkiestrowych i wyciągu fortepianowego oraz materiałów nutowych dla solistów i chóru mieszanego do 30 listopada 2017 r. Premiera "Człowieka z Manufaktury" w Teatrze Wielkim w Łodzi zaplanowana jest na listopad 2018 r. z okazji 185. rocznicy urodzin Izraela Poznańskiego, który jest jednym z bohaterów utworu. W maju lub czerwcu 2019 r. odbędzie się premiera wersji plenerowej opery na terenie łódzkiej Manufaktury.
"Zwykle teatry operowe zwracają się do wybranego, uznanego już kompozytora, by uniknąć ryzyka. Zdajemy sobie sprawę z tego, że jest wielkie wyzwanie, ale za to jak ekscytujące - może objawi nam się jakiś wielki kompozytor. I to niekoniecznie polski kompozytor, może będzie to - jak twierdzi Krzysztof Penderecki - Amerykanin. Profesor Penderecki podkreśla, że kompozytorzy amerykańscy nie boją się wielkich form" - ocenił Krzysztof Korwin-Piotrowski, koordynator projektu "Człowiek z Manufaktury".
Opera opowie o Izraelu Poznańskim, łódzkim przedsiębiorcy, kapitaliście żydowskiego pochodzenia. "Z jednej strony religijny, przestrzegający zasad i tradycji Żyd, z drugiej - Europejczyk pełną gębą, który potrafił wykorzystać zdobycze techniki, by stworzyć jedną z najnowocześniejszych firm w państwie carów. Dla jednych to bezwzględny wyzyskiwacz, dla innych filantrop, który zbudował pół Łodzi" - przedstawiają organizatorzy bohatera opery.
"Zastanawiałam się nad Izraelem Poznańskim: kapitalista, bogacz, przedsiębiorca, człowiek, będący ilustracją historii sukcesu +od pucybuta do milionera+. Mamy do czynienia z mitem. Dla opowieści to za mało. Muszę zastanowić się co w tym, że ktoś stworzył fortunę jest warte opowieści" - przyznała dramatopisarka i scenopisarka Małgorzata Sikorska-Miszczuk. "Jest to silny człowiek, wychodzący ze swej przeszłości, pełnej dyskryminacji i wykluczenia. XIX wiek to wiek niesłychanych kontrastów i napięć. Stawia wielkie pytanie o sprawiedliwość społeczną. Każdy z bohaterów tworzy dla siebie utopię, jest niespełniony i pełen lęku: czy to fabrykant, czy idealista, czy poeta-terrorysta. Kim był Poznański? Co po nim zostało? Czy kochał Łódź?" - pyta autorka libretta.
Jedną z głównych ról w operze zagra Wojciech Pszoniak, choć - jak zapowiedział - nie będzie śpiewał. "Jestem niezwykle związany z operą. Niestety nie śpiewam. Gdy powiedziano mi o tym pomyśle, bardzo mi się on spodobał. Jest tu kilka niezwykle cennych rzeczy: sam pomysł opery o człowieku, jakim był Poznański. Drugim tematem jest miasto Łódź i jego historia. To chropowate miasto, nie ulizane, ale z charakterem" - powiedział aktor.
Kompozytorzy, chcący wziąć udział w konkursie będą musieli wypełnić ankietę, dostępną na stronie www.operalodz.com/konkurs; po zarejestrowaniu otrzymają mailem fragment libretta. (PAP)
pj/ mow/
