Krzysztof Penderecki. Fot. PAP/A. Grygiel
Pod batutą jednego z najwybitniejszych współczesnych polskich kompozytorów Krzysztofa Pendereckiego w sobotnie popołudnie w Filharmonii Podkarpackiej w Rzeszowie zabrzmi jego koncert urodzinowy. W programie znajdą się kompozycje samego mistrza.
W czasie koncertu, który odbędzie się w przeddzień urodzin kompozytora, melomani wysłuchają: „Hymnu do św. Adalberta”, „Hymnu do św. Daniłła”, II Symfonii „Wigilijnej” oraz nawiązującego do muzyki cerkiewnej hymnu a cappella „Iże Chieruwimy”. Przed publicznością wystąpi Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Podkarpackiej z towarzyszeniem Chóru Opery i Filharmonii Podlaskiej. Całość poprowadzi sam Penderecki.
„Maestro wystąpi w Rzeszowie, w koncercie z okazji swoich urodzin, na nasze zaproszenie. Zabiegaliśmy o to od długiego czasu” - powiedziała szefowa biura koncertowego w Filharmonii Podkarpackiej Marta Gregorowicz.
Krzysztof Penderecki to jeden z najbardziej cenionych na świecie polskich kompozytorów. Urodził się 23 listopada 1933 r. w Dębicy w woj. podkarpackim, w rodzinie o korzeniach ormiańskich. Ukończył studia w 1958 r. pod kierunkiem Artura Malawskiego i Stanisława Wiechowicza w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Krakowie. Wkrótce zyskał światową sławę jako przedstawiciel polskiego awangardowego kierunku w muzyce współczesnej zwanego sonoryzmem. Nurt ten koncentruje się na brzmieniu wydobywanym z instrumentów w niekonwencjonalny sposób, np. poprzez skrobanie pudła skrzypiec.
Po kilku latach Penderecki zerwał z awangardą zyskując miano „konia trojańskiego awangardy”. Skierował swe zainteresowania m.in. ku muzyce sakralnej. Popularnością cieszą się też kompozycje odnoszące się do historycznych wydarzeń, m.in. „Tren ofiarom Hiroszimy” nawiązujący do ataku nuklearnego USA na Japonię czy „Polskie requiem” upamiętniające wydarzenia polityczne w latach 80.
Penderecki jest doktorem honoris causa kilkudziesięciu uniwersytetów, m.in. w Rochester, Bordeaux, Waszyngtonie, Belgradzie, Madrycie, Warszawie, Buenos Aires, Glasgow, Seulu, Krakowie i członkiem honorowym wielu instytucji, w tym np. Royal Academy of Music w Londynie, Accademia Nazionale di Santa Cecilia w Rzymie, Kungl. Musikaliska Akademien w Sztokholmie, Academia National de Bellas Artes w Buenos Aires, Belles-lettres et Arts w Bordeaux.
Twórczość kompozytora obejmuje ponad 100 utworów. Penderecki jest też autorem muzyki do ponad 100 filmów fabularnych i dokumentalnych, spektakli dla dzieci i dorosłych. Jego muzyka często wykorzystywana była w filmach, m.in. w „Rękopisie znalezionym w Saragossie” (1964) Wojciecha Hasa, „Lśnieniu” (1980) Stanleya Kubricka czy „Katyniu” (2007) Andrzeja Wajdy. Za muzykę do tego ostatniego filmu Penderecki w 2008 r. odebrał nagrodę Orły 2008.
Penderecki prowadzi koncerty z czołowymi orkiestrami symfonicznymi w USA i Europie. Obok własnych utworów dyryguje dziełami symfonicznymi twórców z różnych epok.
14 grudnia 2005 roku Penderecki został uhonorowany najwyższym polskim odznaczeniem – Orderem Orła Białego. Rok 2013 był rokiem jubileuszu Pendereckiego. (PAP)
api/ jbr/
