71. Konkurs Szopek Krakowskich. Fot. PAP/J. Bednarczyk
Wysoka na ponad dwa metry szopka Leszka Zarzyckiego została uznana za najładniejszą szopkę dużą w 71. Konkursie Szopek Krakowskich. Wyniki konkursu, do którego zgłoszono 174 szopki, ogłoszono w niedzielę w Międzynarodowym Centrum Kultury w Krakowie.
W kategorii szopek średnich jury pierwszą nagrodą uhonorowało dwie szopki wykonane przez Dariusza Czyża i Zbigniewa Gillerta; w kategorii szopek małych nagrodzono szopkę Mariana Dłużniewskiego i Marzeny Krawczyk, a w kategorii szopek miniaturowych - szopki Wiesława Barczewskiego i Jana Kirsza. Wobec wysokiego poziomu zgłoszonych prac jury przyznało kilkanaście nagród równorzędnych.
Laureat pierwszej nagrody za szopkę dużą, oprócz dyplomu, otrzymał 12 tys. zł. W kategorii szopek średnich pierwsza nagroda wynosiła 8 tys. zł; za szopki małe 5 tys. zł, a za szopki miniaturowe – 2,5 tys. zł. Niektóre szopki kupi Muzeum Historyczne Miasta Krakowa, inne zdobią urzędy państwowe, jak np. Pałac Prezydencki, kolejne zyskają innych nabywców.
Jak poinformował dyrektor Muzeum Historycznego Miasta Krakowa Michał Niezabitowski, w urzędach procedowany jest właśnie wniosek o uznanie szopki krakowskiej za część światowego niematerialnego dziedzictwa Krakowa.
Tradycja szopki krakowskiej wywodzi się z jasełek, które organizowano w okresie Bożego Narodzenia w kościołach. Do końca XIX wieku wyrobem szopek zajmowali się murarze z krakowskich przedmieść. W czasie świąt chodzili z szopkami po domach.
Po ogłoszeniu wyników twórcy i widzowie przeszli do Pałacu Krzysztofory, gdzie prezentowane są wszystkie szopki. Dodatkowo zaaranżowano tam warsztaty szopkarza i twórcy bombek, na których można podziwiać projekty, rysunki i wzory dawnych bombek.
Zwycięska szopka Leszka Zarzyckiego przedstawia Wzgórze Wawelskie ze wszystkimi jego elementami: na dole Kurza Stopka, powyżej krużganki, Kaplica Zygmuntowska i wieże wawelskie. "W tym roku skupiłem się tylko na Wzgórzu Wawelskim i nie wykorzystywałem żadnych motywów krakowskich, które stosowałem w poprzednich szopkach, jak Kościół Mariacki, Sukiennice, Brama Floriańska czy Barbakan" – powiedział PAP Leszek Zarzycki, wieloletni uczestnik konkursu i wielokrotny jego laureat. Jak przyznał, jest to jego trzynasta pierwsza nagroda w konkursie. Zdradził także, że wykonanie dużej szopki kosztuje ok. 5-6 tys. zł.
"Na szczęście liczba szopek w konkursie utrzymuje się na podobnym poziomie, co przyjmujemy z radością jako znak, że tradycja żyje i nie zostanie przerwana" – powiedział PAP po konkursie jego organizator i przewodniczący jury - dyrektor muzeum Michał Niezabitowski. "Poziom jest bardzo wysoki, niezwykle wyrównany w szopkach średnich, a w szopkach małych zupełnie już arcymistrzowski, który niezwykle trudno podsumować. To są już precjoza, jak jajka Faberge" – powiedział dyrektor. Jak dodał, niezwykle istotne jest, że w konkursie startuje coraz więcej przedszkoli, szkół i domów dziecka, co poszerza bazę konkursu także na przyszłość.
"Szopki krakowskiej nie można rozpatrywać w kategoriach sztuki czy kiczu, jak proponują niektórzy. Szopka to jest magia, alchemia, poszukiwanie kwintesencji, coś co wymyka się spod możliwości naukowego ocenienia; to legenda i mit Krakowa" – dodał Michał Niezabitowski.
Tradycja szopki krakowskiej wywodzi się z jasełek, które organizowano w okresie Bożego Narodzenia w kościołach. Do końca XIX wieku wyrobem szopek zajmowali się murarze z krakowskich przedmieść. W czasie świąt chodzili z szopkami po domach.
Krakowska szopka znacznie różni się od betlejemskich stajenek. Musi być budowlą wieżową i zawierać charakterystyczne dla architektury Krakowa detale.
Konkurs Najpiękniejszych Szopek organizowany jest od 1937 roku. Po przerwie, spowodowanej wybuchem wojny, konkurs wznowiono w 1945 roku, kiedy na miejscu zburzonego pomnika Adama Mickiewicza znów pojawili się szopkarze. Od tej pory konkursy są organizowane nieprzerwanie co roku w każdy pierwszy czwartek grudnia. Organizatorem konkursu jest Muzeum Historyczne Miasta Krakowa. W jego zbiorach najstarsza jest szopka Michała Ezenekiera z ok. 1900 r.
Pokonkursowa Wystawa Szopek Krakowskich czynna będzie od 9 grudnia 2013 do 23 lutego 2014 w Pałacu Krzysztofory przy Rynku Głównym 35.(PAP)
hp/ je/
