Tablicę upamiętniającą Żołnierzy Wyklętych odsłonięto w piątek na murze budynku dawnego Wojewódzkiego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego w Bydgoszczy. W piwnicach kamienicy byli katowani i mordowani polscy patrioci, wśród nich ppor. AK Leszek Biały.
Uroczystość odsłonięcia tablicy odbywała się w ramach obchodów Narodowego Dnia Pamięci "Żołnierzy Wyklętych". Tablicę przygotował Instytut Pamięci Narodowej.
"To dobrze, że w taki sposób czcimy święto żołnierzy wyklętych. 1 marca zawsze będzie tym dniem, kiedy wspominać będziemy, a nawet rozpamiętywać bolesny czas i doświadczenia życiowe tych Polaków, dla których wojna się nie skończyła w 1945 r. Polaków, dla których okupacja niemiecka została zastąpiona okupacją sowiecką. To dobrze, że zanim Bydgoszcz doczeka się monumentu, który w sposób całościowy upamiętni ofiarę żołnierzy wyklętych, mamy tę tablicę" - powiedział wicewojewoda kujawsko-pomorski Józef Ramlau.
Wicewojewoda pokreślił, że budynek, na którym zawisła tablica, zaraz po wojnie służył celom wprowadzania zniewolenia, instalowania zbrodniczego ustroju komunistycznego. "W tym ruchliwym miejscu bydgoszczanie, a w szczególności młodzi bydgoszczanie, będą mieli możliwość zapoznania się z wycinkiem jakże chwalebnej historii, która na tej tablicy jest upamiętniona - śp. ppor Leszka Białego i wielu jego kolegów, towarzyszy walki" - mówił Ramlau.
Wicemarszałek województwa Zbigniew Ostrowski podziękował IPN za tablicę upamiętniającą bohaterów na budynku Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego.
W uroczystości udział wzięli m.in. sekretarz stanu w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów Łukasz Schreiber, parlamentarzyści, działacze podziemia solidarnościowego.
Tablica na budynku przypomina m.in., że od 1945 r. funkcjonował w nim Wojewódzki Urząd Bezpieczeństwa Publicznego, "stanowiący narządzie sowietyzacji Polski", a także o tym, że w piwnicach byli katowani i mordowani polscy patrioci, wśród nich ppor. Leszek Biały.
Ppor. Biały był szefem łączności Inspektoratu ZWZ-AK na Pomorze został aresztowany 27 lutego 1945 r. i został zamordowany prawdopodobnie 3 marca 1945 r. Jego szczątki pochowane na dziedzińcu Wojewódzkiego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego znaleziono w 1957 i wówczas odbył się pogrzeb na cmentarzu.
Po odsłonięciu tablicy złożono kwiaty przy Ścianie Pamięci Żołnierzy Wyklętych na cmentarzu komunalnym. Znajduje się tam tablica upamiętniająca poległych bohaterów niepodległościowego podziemia lat 1945-1956 oraz kilkadziesiąt tabliczek z nazwiskami zamordowanych.
W kościele garnizonowym pw. Matki Bożej Królowej Pokoju odprawiona został uroczysta msza święta w intencji żołnierzy wyklętych.
W programie bydgoskich obchodów znalazło się otwarcie przed urzędem wojewódzkim wystawy IPN o zasięgu krajowym "Zapomniane ogniwo. Konspiracja młodzieżowa w Polsce 1944-1956" prezentującej opór młodzieżowych organizacji konspiracyjnych powstałych tuż przed zakończeniem i już po zakończeniu II wojny światowej". W gmachu urzędu zorganizowano pokaz filmu IPN "Polska szuka bohaterów", prelekcję i wręczenie nagród dla finalistów młodzieżowego testu o żołnierzach wyklętych. (PAP)
autor: Jerzy Rausz
rau/ itm/