Dla ponad 377 tys. uczniów VIII klas szkół podstawowych z 12,7 tys. szkół w kraju w poniedziałek po godzinie 9 rozpocznie się egzamin ósmoklasisty. Przeprowadzany będzie po raz pierwszy w historii. Będzie trzydniowy: w każdym dniu uczniowie będą zdawać egzamin z innego przedmiotu.
Wprowadzenie egzaminu ósmoklasisty to konsekwencja wprowadzenia reformy edukacji - wydłużenia nauki w szkołach podstawowych z sześciu do ośmiu lat i stopniowego wygaszania gimnazjów (przestaną one istnieć w systemie edukacji z dniem 1 września 2019 r. - tegoroczna kwietniowa sesja egzaminu gimnazjalnego była ostatnią). Poprzedziła go też likwidacja sprawdzianu szóstoklasistów, który pisali uczniowie klas VI na zakończenie nauki w szkołach podstawowych (po raz ostatni został przeprowadzony w 2016 r.).
W pierwszym dniu egzaminu ósmoklasisty, w poniedziałek, uczniowie będą pisać egzamin z języka polskiego - potrwa 120 minut (dla uczniów, którym przysługuje dostosowanie warunków przeprowadzania egzaminu, np. dla uczniów z dysleksją, może być przedłużony do 180 minut). W drugim dniu, we wtorek, będzie egzamin z matematyki - potrwa 100 minut (może być wydłużony do 150 minut). W trzecim dniu, w środę, będzie egzamin z języka obcego - potrwa 90 minut (może być wydłużony do 135 minut).
Największa grupa ósmoklasistów (94,98 proc.) zadeklarowała przystąpienie do egzaminu z języka angielskiego. Drugim najczęściej wybieranym językiem jest język niemiecki. Do egzaminu z tego języka przystąpi 4,54 proc. uczniów VIII klasy szkoły podstawowej. Do egzaminu z pozostałych języków obcych (tj. francuskiego, hiszpańskiego, rosyjskiego i włoskiego) przystąpi łącznie 0,48 proc. ósmoklasistów.
W takiej formie - trzy dni, trzy egzaminy - egzamin ósmoklasisty będzie przeprowadzony tylko przez trzy lata: w 2019, 2020 i 2021 r. W 2022 r. egzamin będzie trwał cztery dni - uczniowie będą zdawali także z przedmiotu do wyboru (biologii, chemii, fizyki, geografii albo historii).
Aby zaznajomić uczniów i nauczycieli z tym jak będzie wyglądał egzamin ósmoklasisty Centralna Komisja Egzaminacyjna przygotowała i opublikowała informatory na jego temat. Przeprowadziła też w grudniu ub.r. próbny egzamin ósmoklasisty. Dyrektor CKE Marcin Smolik namawiał szkoły, by przeprowadzić go w warunkach zbliżonych do obowiązujących podczas właściwego egzaminu (np. godzina rozpoczęcia pracy z arkuszem egzaminacyjnym, samodzielne rozwiązywanie zadań przez uczniów, zaznaczanie odpowiedzi na karcie odpowiedzi).
I tak w informatorze dotyczącym egzaminu z języka polskiego można m.in. przeczytać, że w arkuszu egzaminacyjnym znajdą się zarówno zadania zamknięte, jak i otwarte. Zadania zamknięte to takie, w których uczeń wybiera odpowiedź spośród podanych. Wśród zadań zamkniętych znajdą się m.in. zadania wyboru wielokrotnego, zadania typu prawda-fałsz oraz zadania na dobieranie. Zadania otwarte to takie, w których uczeń samodzielnie formułuje odpowiedź. Wśród zadań otwartych znajdą się: zadania z luką, wymagające uzupełnienia zdania bądź krótkiego tekstu jednym lub kilkoma wyrazami; zadania krótkiej odpowiedzi, wymagające stworzenia krótkiego tekstu, w tym zadania sprawdzające umiejętność tworzenia różnych form użytkowych, np. ogłoszenia, zaproszenia, dedykacji; zadanie rozszerzonej odpowiedzi, wymagające napisania wypracowania.
"W zadaniach egzaminacyjnych szczególny nacisk zostanie położony na sprawdzanie umiejętności związanych z argumentowaniem, wnioskowaniem, formułowaniem opinii. Udzielenie poprawnej odpowiedzi będzie wymagało również kompetencji literackich (np. rozumienia sensu utworów), kulturowych (np. interpretacji plakatu), językowych (np. świadomego korzystania z różnych środków językowych)" - czytamy w informatorze.
Na egzaminie ósmoklasisty, w porównaniu z egzaminem gimnazjalnym, we wszystkich arkuszach: z polskiego, matematyki i języka obcego będzie więcej zadań otwartych. W egzaminie ósmoklasisty z języka polskiego za rozwiązanie zadań otwartych ósmoklasista będzie mógł uzyskać nawet 70 proc. możliwych do uzyskania punktów, na egzaminie z matematyki do 50 proc. punktów, a na egzaminie z języka obcego też do 50 proc. punktów.
To nie jedyne różnice. Na przykład na egzaminie z języka polskiego ósmoklasiści będą mogli wybrać jeden z dwóch tematów do napisania tekstu własnego (wypracowanie o charakterze argumentacyjnym lub wypracowanie o charakterze twórczym). Na egzaminie gimnazjalnym jest jeden temat wspólny dla wszystkich uczniów.
W informatorze na temat egzaminu ósmoklasisty z języka polskiego opublikowano przykładowe arkusze zawierające m.in. przykładowe tematy wypracowań wraz z zasadami oceniania.
"Każdy jest w życiu za kogoś lub za coś odpowiedzialny. Napisz rozprawkę, w której rozważysz, na czym polegała odpowiedzialność wybranych przez Ciebie bohaterów literackich. Odwołaj się do przytoczonego fragmentu +Małego Księcia+, całego utworu Antoine’a de Saint-Exupéry’ego oraz do innego wybranego tekstu literackiego. Twoja praca powinna liczyć co najmniej 200 słów" – tak brzmi jeden z tematów wypracowania o charakterze argumentacyjnym.
"Napisz przemówienie, w którym zachęcisz rówieśników do czytania książek. W przemówieniu przywołaj przykład bohatera z lektury obowiązkowej, którego życie zmieniło się pod wpływem książek, i napisz, na czym ten wpływ polegał. Twoja praca powinna liczyć co najmniej 200 słów" – brzmi inny przykładowy temat takiego wypracowania.
"Napisz opowiadanie o spotkaniu jednego z bohaterów +Zemsty+ z bohaterem innego utworu literackiego, w czasie którego jeden z nich przedstawi najśmieszniejszą sytuację ze swojego życia. Wypracowanie powinno dowodzić, że bardzo dobrze znasz obie wybrane postacie. Twoja praca powinna liczyć co najmniej 200 słów" – brzmi z kolei przykładowy temat wypracowania o charakterze twórczym.
"Wehikuł czasu przeniósł bohaterów mitologicznych do XXI wieku. Napisz współczesną wersję mitu o Tezeuszu i Ariadnie. Twoja praca powinna liczyć co najmniej 200 słów" – brzmi inny przykładowy temat wypracowania o charakterze twórczym.
Egzamin ósmoklasisty różnić się też będzie od egzaminu gimnazjalnego, jeśli chodzi o zadania z matematyki i języka obcego. Na tym drugim wszyscy uczniowie VIII klas będą musieli napisać tekst własny na zadany temat (np. email lub wpis na blogu). Na egzaminie gimnazjalnym z języka obcego takie zadanie mieli tylko ci uczniowie, którzy zdecydowali się zdawać go nie tylko na obowiązkowym dla wszystkich egzaminie na poziomie podstawowym, ale także na poziomie rozszerzonym dla chętnych. Na poziomie podstawowym były tylko zadania zamknięte. Na egzaminie ósmoklasisty nie będzie dwóch poziomów.
Podobnie za to, tak jak na egzaminie gimnazjalnym, część zadań na egzaminie z języka obcego będą zadania sprawdzające umiejętność rozumienia tekstu napisanego i tekstu odtworzonego z nagrania.
Przystąpienie do egzaminu ósmoklasisty jest warunkiem ukończenia szkoły podstawowej. Jeśli uczeń z powodu choroby lub ważnych wypadków losowych nie będzie mógł przystąpić do egzaminu w poniedziałek, wtorek i w środę, to będzie go pisał w drugim terminie – 3, 4 i 5 czerwca.
Wynik egzaminu - uczniowie poznają 14 czerwca - wpływa na przyjęcie ucznia do wybranej przez niego szkoły ponadgimnazjalnej. Zaświadczenia o wynikach wraz ze świadectwem szkolnym otrzymają w dniu zakończenia roku szkolnego, czyli 21 czerwca.
Wiosną 2019 r. o przyjęcie do szkół średnich ubiegać się będą dwa roczniki uczniów: pierwszy rocznik uczących się w 8-letnich szkołach podstawowych i ostatni rocznik uczący się w gimnazjach. Będą dla nich przeprowadzone dwie odrębne rekrutacje. Absolwenci gimnazjów i absolwenci 8-letniej szkoły podstawowej, choć uczyć się będą w tym samych szkołach, to w odrębnych klasach. Związane jest to z tym, że będą uczyć się według dwóch różnych podstaw programowych: absolwenci gimnazjów zgodnie z starą (dla nich nauka w liceach będzie 3-letnia, a w technikach 4-letnia), absolwenci 8-letniej szkoły podstawowej zgodnie z nową (dla nich nauka w liceach będzie 4-letnia, a w technikach 5-letnia).
Egzamin gimnazjalny przeprowadzony był w dniach 10-12 kwietnia. 10 kwietnia pisali egzamin z wiedzy humanistycznej (składał się z dwóch części pierwsza obejmowała zadania z historii i wiedzy o społeczeństwie; druga – z polskiego), 11 kwietnia – egzamin z wiedzy matematyczno-przyrodniczej (pierwsza część z przedmiotów przyrodniczych: biologii, fizyki, chemii i geografii; druga – z matematyki), a 12 kwietnia – egzamin z języka obcego nowożytnego. (PAP)
Autorka: Danuta Starzyńska-Rosiecka
dsr/ mhr/
