Przed pomnikiem Powstania Sejneńskiego i Czynu Niepodległościowego Ziemi Sejneńskiej mieszkańcy Sejn i samorządowcy obchodzili setną rocznicę zwycięskiego dla Polaków powstania.
Powstanie Sejneńskie jest najważniejszym wydarzeniem historycznym dla mieszkańców Sejneńszczyzny. Powstańcy 100 lat temu dążyli do opanowania Sejn zajętych w sierpniu 1919 r. przez Litwinów, którzy kilkanaście dni wcześniej wycofali się z Suwałk.
23 sierpnia 1919 roku o godz. 3.00 rozpoczęło się powstanie. O godz. 6.00 Polacy zdobyli miasto, ale 26 sierpnia z rana Litwini odbili je na kilka godzin. Powstańców wsparł 41 Suwalski Pułk Piechoty. Litwini natarli ponownie na Sejny 28 sierpnia, ale Polacy obronili miasto. Dotychczas ustalono, że w powstaniu zginęło 54 Polaków, w tym osoby cywilne.
Obchody rozpoczęły się w sobotę, ale główne uroczystości odbyły się w niedzielę. Przed południem była msza św. w bazylice Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny w Sejnach. Potem wszyscy przeszli ulicą Józefa Piłsudskiego pod pomnik.
Wiceminister MSWiA Jarosław Zieliński powtórzył w Sejnach za marszałkiem Józefem Piłsudskim jego słowa sprzed stu lat: "Dzisiaj ziemia wasza jest wolną". Piłsudski wypowiedział te słowa 13 września 1919 r. w Suwałkach. Tego dnia był także w Sejnach.
"Warto sobie uświadomić tę wielką wartość, ten wielki dar, jaki mamy dzisiaj – nasza ziemia wolną jest. Umacniajmy ją, naszą niepodległość, szanujmy naszą wolność, pracujmy dla niej i bądźmy dumni z tego, że jesteśmy Polakami" – dodał wiceminister Zieliński.
Starosta sejneński Maciej Piesiewicz powiedział podczas uroczystości, że wiedza o Powstaniu Sejneńskim przez dziesiątki lat otoczona była milczeniem. "Powstanie to skutecznie wymazano z kart historii, było przemilczane przez historyków PRL. Dzięki pracy i zaangażowaniu wielu ludzi pamięć o wydarzeniach z sierpnia 1919 r. ożyła na nowo” – dodał Piesiewicz.
W sobotę w Ośrodku Kultury w Sejnach mieszkańcy Sejn mogli nabyć książkę "Powstanie sejneńskie 1919" prof. dra hab. Wiesława Jana Wysockiego, który zaangażował się w odkrycie wiedzy o tym wydarzeniu.
Także w sobotę samorządowcy odsłonili w Sejnach tablicę poświęconą pojednaniu polsko-litewskiemu. Tablica znajduje się na placu obok bazyliki Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny. Widnieje na niej napis w obu językach: "Pojednanie to wybór".
Europoseł Krzysztof Jurgiel powiedział w niedzielę, że z perspektywy 100 lat od tamtych wydarzeń możemy spokojnie patrzeć na przyszłość Polski i Litwy, dwóch suwerennych państw UE. "Teraz, kiedy granica jest między nami prawie niezauważalna, stała się ona granicą współpracy i dobrego sąsiedztwa" – dodał Jurgiel.
W stulecie zrywu oddział IPN w Białymstoku zaprezentował także wystawę poświęconą powstańcom z Okręgu Suwalskiego POW, którzy stanęli wówczas przeciwko wojskom litewskim. Instytut wydał też album wystawy "Powstanie Sejneńskie 1919". (PAP)
Autor: Jacek Buraczewski
bur/ joz/