Ruszają prace przy stworzeniu małego parku w centrum Oświęcimia, który upamiętni zniszczoną przez Niemców tamtejszą Wielką Synagogę – mówi dyrektor Centrum Żydowskiego w Oświęcimiu Tomasz Kuncewicz.
Otwarcie parku zostało zaplanowane na 28 listopada. Data zbiega się z 80. rocznicą spalenia świątyni.
„Prace mają się rozpocząć 21 października. Poszczególne elementy infrastruktury parkowej są już gotowe. Trzeba je zamontować na miejscu” – powiedział Kuncewicz.
Park powstanie w miejscu, na którym do II wojny stała największa w mieście świątynia. Teren należy do Centrum Żydowskiego i obecnie jest pusty. Powstanie tam m.in. instalacja z historycznymi zdjęciami synagogi oraz informacjami na jej temat, zostaną wytyczone alejki i staną ławki. Odsłonięty zostanie też oryginalny fragment posadzki, który przez dziesięciolecia był przysypany ziemią.
Kuncewicz powiedział, że wśród drzew okalających teren zawieszona zostanie kopia żyrandola z Wielkiej Synagogi. Będzie to możliwe m.in. dzięki publicznej zbiórce pieniędzy, która zakończyła się sukcesem. Zgromadzono dzięki niej całą niezbędną kwotę.
Oryginał żyrandola został odnaleziony podczas prac archeologicznych w 2004 r. w miejscu, które zajmowała bożnica. Niedawno został on poddany renowacji i umieszczony w należącej do Centrum synagodze Lomdej Misznajot. To jedyna bożnica, która ocalała z wojennej pożogi.
Wielka Synagoga została wzniesiona na przełomie lat 60. i 70. XIX w., w miejscu wcześniejszej bożnicy. Świątynię zniszczyli Niemcy podczas II wojny. W nocy z 29 na 30 listopada 1939 r. została spalona, a w 1941 r. pogorzelisko zostało rozebrane.
Dyrektor Centrum Żydowskiego w Oświęcimiu podkreślił, że w tym roku rocznica spalenia synagogi przypada w piątek. To dlatego otwarcie parku nastąpi dzień wcześniej.
Centrum Żydowskie w Oświęcimiu jest jedynym śladem po żydowskiej obecności w mieście, którego nazwę podczas wojny Niemcy zmienili na Auschwitz. Jego celem jest kultywowanie pamięci o żydowskich mieszkańcach, a także edukacja, ze szczególnym uwzględnieniem problematyki Holokaustu i współczesnych zagrożeń związanych z nietolerancją. Pod jego auspicjami funkcjonuje centrum edukacyjne, muzeum i synagoga.
Pierwsi Żydzi zamieszkali w Oświęcimiu w początkach XVI w. W 1939 r. stanowili ponad połowę mieszkańców 14-tys. miasta. Po II wojnie do Oświęcimia powróciło 186 Żydów. (PAP)
autor: Marek Szafrański
szf/ mmu/
