Kazimierz Kutz. Fot. PAP/M. Szalast
Grzegorz Fitelberg, Kazimierz Kutz czy Tomasz Jura – to niektóre postaci, na które można głosować w corocznym katowickim plebiscycie na rzeźbiarskie upamiętnienie zasłużonego dla miasta twórcy. Plebiscyt trwa do końca marca br.
Kolejne rzeźby, przedstawiające wybitne postaci świata kultury związane ze stolicą Górnego Śląska, odsłaniane są od kilkunastu lat jesienią, w galerii artystycznej na katowickim Placu Grunwaldzkim, nieopodal hali Spodek. O wyborze osób upamiętnionych w galerii decyduje prezydent miasta, posiłkując się wynikami dorocznego plebiscytu.
W plebiscycie można głosować na postaci zgłoszone przez środowiska artystyczne. W tym roku można wybierać spośród dziewięciu propozycji. To m.in. Wanda Chmielowska (1891–1980) – pianistka i pedagog oraz Grzegorz Fitelberg (1879–1953) – dyrygent, kompozytor, skrzypek, dyrygent Wielkiej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia.
Zgłoszeni zostali także Tomasz Jura (1943–2013) – grafik, Kazimierz Kutz (1929–2018) – reżyser filmowy i teatralny, scenarzysta, pisarz, polityk, a także Jan F. Lewandowski (1952–2015) – filmoznawca, dziennikarz i publicysta, nauczyciel akademicki, animator kultury, pisarz.
Kolejne zgłoszone postaci to: Aleksander Rak (1899–1978) – malarz, grafik, współorganizator i profesor ASP w Katowicach, Andrzej Szewczyk (1950–2001) – malarz, rysownik, rzeźbiarz, pedagog, Piotr Szmitke (1955–2013) – malarz, rysownik i pedagog, twórca interdyscyplinarny oraz Krzysztof Uniłowski (1967–2019) – krytyk literacki, profesor nauk humanistycznych.
W poprzednich edycjach plebiscytu z reguły upamiętniano postać, która zdobyła najwięcej głosów mieszkańców. W ub. roku podczas obchodów urodzin miasta przy pl. Grunwaldzkim odsłonięto rzeźbę przedstawiającą Bernarda Krawczyka – aktora teatralnego, filmowego i telewizyjnego, a rok wcześniej Tadeusza Kijonkę - poetę, dziennikarza, wieloletniego redaktora naczelnego miesięcznika „Śląsk”.
Wcześniej w alejkach Placu Grunwaldzkiego znalazły się wizerunki twórców, którzy mieli duży wkład w życie kulturalne regionu. Są m.in. popiersia aktorów: Zbigniewa Cybulskiego, Aleksandry Śląskiej i Bogumiła Kobieli, kompozytorów Wojciecha Kilara i Henryka Mikołaja Góreckiego, grafika Pawła Stellera, malarzy: Jerzego Dudy-Gracza i Teofila Ociepki, twórcy zespołu pieśni i tańca "Śląsk" Stanisława Hadyny, pisarzy: Alfreda Szklarskiego i Wilhelma Szewczyka, folklorysty Adolfa Dygacza, malarza i performera Andrzeja Urbanowicza, bluesmana Jana "Kyksa" Skrzeka czy plastyka i filmowca Antoniego Halora.
Plenerowa galeria artystyczna przy katowickim Placu Grunwaldzkim to pomysł architektów Aliny i Andrzeja Grzybowskich, którzy w 2002 r. na zlecenie Urzędu Miasta Katowice zaprojektowali przebudowę skweru. Intencją Grzybowskich było utworzenie miejsca upamiętniającego wybitnych artystów związanych z miastem i regionem. Pierwszy pomnik - Zbigniewa Cybulskiego - odsłonięto tam w 2004 r.(PAP)
autor: Mateusz Babak
mtb/aszw/
