Filmy „Noc Ojca”, „Women of the Gulag” „Polmission” to niektóre propozycje rozpoczynającego się w czwartek w Warszawie Międzynarodowego Festiwalu Filmowego o Totalitaryzmach „Echa Katynia”. Oprócz seansów zaplanowano także spotkania z twórcami filmowymi i historykami.
"Świat przepełniony jest ideami, które mogą się przekształcić w TOTALITARYZMY. Często nie zdajemy sobie sprawy ze skali tego zjawiska. Totalitaryzm to nie tylko ustrój społeczny, ale przede wszystkim losy zwykłych ludzi. Takich, jak my. To narastająca przemoc systemu oraz walka ludzi o wolność i godność. To żywe scenariusze, które nie chcemy, żeby kiedykolwiek się powtórzyły" - czytamy w zapowiedzi festiwalu, który organizuje IPN.
"W historii Polski totalitaryzm odcisnął swoje wyraźne piętno - Hitler, Stalin, ustrój komunistyczny - wiąże się z ofiarami, ludzkimi tragediami. Dlatego chcemy stworzyć przestrzeń, w której będziemy rozważać i przeżywać zagadnienie totalitaryzmu w wielu aspektach. Uczulać obrazami na mechanizmy przemocy i dyskryminacji" - dodano w zapowiedzi, zachęcając też widzów do rezerwacji miejsc na filmy, które pokazywane będą w kinie Muranów.
"Wyselekcjonowaliśmy najlepsze, wielokrotnie nagradzane filmy, których wysoki poziom wrażliwości artystycznej i zajmująca treść mają być przyczynkiem do dyskusji i o problemie totalitaryzmu" - podkreślili organizatorzy wydarzeń z Biura Edukacji Narodowej IPN.
Na Festiwalu, który potrwa do niedzieli, zaprezentowanych zostanie 10 filmów konkursowych, m.in. fabuła "Noc Ojca" w reż. Davisa Simanisa jr. o ratowaniu Żydów przed niemiecką eksterminacją na Łotwie czy dokument "Women of the Gulag", którego twórczynią jest Marianna Yarovskaya. Film ten stanowi zbiorem wyjątkowych i szczerych wywiadów z kobietami, które przeżyły represje Stalina w latach 30. XX wieku. Innym proponowanym przez IPN filmem będzie "Nie obchodzi mnie, czy przejdziemy do historii jako barbarzyńcy"" w reż. Radu Jude, który opowiada o zagładzie ludności żydowskiej latem 1941 r. w Odessie.
Poza konkursem zostaną pokazane cztery filmy, w tym "Polmission" w reż. Jacka Papisa, który przedstawia zaangażowanie polskiego rządu w pomoc Grupie Ładosia - polskim dyplomatom w Bernie w Szwajcarii, którzy wspólnie z organizacjami żydowskimi, masowo fałszowali paszporty, by w ten sposób uratować Żydów.
"Film +Polmission. Tajemnice paszportów+ w reż. Jacka Papisa wyraźnie ukazuje akcję ratowania Żydów w okupowanej przez Niemcy Europie, która odbywała się dzięki fałszywie wypełnianym paszportom neutralnych państw. Była ona nie tylko wspólnym dziełem grupy polskich dyplomatów - na czele z Aleksandrem Ładosiem, ambasadorem RP w Szwajcarii - oraz współpracujących z nimi środowisk żydowskich, ale również tajnym przedsięwzięciem polskiego rządu na uchodźstwie. Polski rząd przeznaczał na ten cel środki finansowe pozyskiwane z różnych, w tym także z żydowskich źródeł" - powiedział PAP wiceprezes IPN Mateusz Szpytma.
IPN, który jest koproducentem - wraz z TVP - filmu "Polmission", podkreśla, że obraz w reżyserii Jacka Papisa jest kontynuacją nagradzanego filmu "Paszporty Paragwaju" - również dokumentu wyprodukowanego przez IPN, a wyreżyserowanego przez Roberta Kaczmarka. Film Papisa, który rozmawia z nim ze świadkami historii i historykami, opowiada bowiem o dalszych losach ocalonych przez Grupę Ładosia Żydów, których liczba sięga co najmniej kilkaset osób.
Dyrektor Biura Edukacji Narodowej IPN Adam Hlebowicz zwrócił uwagę, że festiwal jest okazją do przypomnienia o zbrodniczych systemach totalitarnych XX w. w związku z tegoroczną 80. rocznicą zbrodni katyńskiej.
"Po raz pierwszy organizujemy, my Instytut Pamięci Narodowej, taki festiwal, ale przyczyna jest oczywista - 80. rocznica mordu na polskich oficerach, na polskiej inteligencji. Dziesięć międzynarodowych produkcji, zarówno dokumentalnych jak i fabularnych - każda z nich jest wybitna, nagrodzona, dostrzeżona na innych festiwalach. Jury będzie miało trudny wybór" - podkreślił Hlebowicz w wyemitowanym przez IPN zapowiedzi festiwalu.
Oprócz seansów filmowych ważną częścią festiwalu będą spotkania widzów z reżyserami, producentami, historykami oraz ludźmi kultury i sztuki. (PAP)
nno/ aszw/