Dobiegła końca konserwacja XVIII-w. ambony w kształcie łodzi z drewnianego kościoła św. Andrzeja Apostoła w Osieku k. Oświęcimia. To jeden z najwcześniejszych przykładów ambony-łodzi, bardzo popularnej trzy wieki temu – podała diecezja bielsko-żywiecka.
Dyrektor Muzeum Diecezjalnego w Bielsku-Białej i bielsko-żywiecki konserwator architektury i sztuki sakralnej ks. dr Szymon Tracz, cytowany w komunikacie, wskazał, że "po raz pierwszy na ziemiach Rzeczypospolitej ambona przyjęła kształt łodzi w początkach XVIII w. w kościele św. Apostołów Piotra i Pawła na Antokolu w Wilnie". "To stamtąd kanonicy regularni przenieśli jej wzór tworząc własną ambonę w kościele Bożego Ciała na krakowskim Kazimierzu. Ambony-łodzie były w XVIII w. bardzo popularne" – zaznaczył ks. Tracz.
Duchowny podkreślił, że nieprzypadkowo dla ambon wybierano taki kształt. Odwoływano się w ten sposób do symboliki łodzi płynącej po wzburzonych i często nieprzyjaznych dziejach świata, co symbolizowała obecność morskich stworów. Obraz był też metaforą barki, z której Chrystus nauczał na Jeziorze Galilejskim.
Ks. Szymon Tracz dodał, że konserwatorzy w ostatnim czasie przywrócili dawny blask m.in. także drewnianej, barokowej chrzcielnicy kielichowej z kościoła w Nidku.
Podjęli też prace przy rokokowym ołtarzu głównym z połowy XVIII w. w drewnianej świątyni w Polance Wielkiej. "Okazało się, iż pierwotnie jego struktura była niebieska, a dopiero w XIX w. przemalowano ją na kolor biały" – poinformował ks. Tracz. Podobnego odkrycia dokonano na rokokowym ołtarzu w świątyni w Osieku, gdzie spod białej przemalówki ukazał się szlachetny kolor cesarskiego porfiru.
"Oba ołtarze stanowią duże wyzwanie dla konserwatorów, gdyż zdobią je niezwykle finezyjne i drobne ornamenty dekoracyjne, które - zwłaszcza w Polance Wielkiej - są bardzo zniszczone" – podkreślił duchowny.
Drewniany kościół św. Andrzeja w Osieku, który obecnie nie jest użytkowany, został wzniesiony pod koniec pierwszej połowy XVI w. Tamtejsza parafia podała, że jego fundatorem był Seweryn Boner, bankier króla Zygmunta Starego i Bony Sforzy.
Osiecka świątynia jest częścią powstającego beskidzkiego muzeum sakralnej architektury drewnianej. Obejmuje ono sześć kościołów: w Polance Wielkiej, Grojcu, Gilowicach, Łodygowicach, Nidku i Osieku, a także budynek, w którym znajdowała się niegdyś szkoła parafialna w Starej Wsi. Prace konserwatorskie są w nich niezbędne, by w ogóle przetrwały. Pięć z nich uległo już daleko idącej degradacji.
Na realizację projektu diecezja pozyskała z funduszy UE blisko 16,81 mln zł. Wartość całości wynosi 19,77 mln zł. Różnicę diecezja pokryje z własnych pieniędzy.
Diecezja bielsko-żywiecka powstała w 1992 r. W jej skład wchodzi ponad 200 parafii położonych w województwach śląskim i małopolskim. (PAP)
autor: Marek Szafrański
szf/ dki/
