Uniwersytet Wrocławski zainaugurował w piątek nowy rok akademicki. „Wierzę w uniwersytet, który współtworzy otwarte, racjonalne społeczeństwo” – powiedział podczas inauguracji rektor uczelni prof. Przemysław Wiszewski.
„To wykształcenie daje ludziom jasny, świadomy wgląd na ich własne opinie i sądy, skłonność do prawdy w ich rozwijaniu, elokwencję w ich wyrażaniu i siłę w ich wdrażaniu. Uniwersytecka edukacja uczy widzieć rzeczy takimi, jakimi są, przejść od razu do sedna, rozplątywać zapętlone myśli, aby odkryć to, co jest ważne i odrzucić to, co nieistotne” – mówił w swoim wystąpieniu podczas inauguracji roku akademickiego 2021/2022 rektor Uniwersytetu Wrocławskiego prof. Przemysław Wiszewski.
Rektor zaznaczył, że najważniejszymi wartościami, którymi uniwersytet będzie się kierował w kolejnych latach, będzie racjonalność, otwartość i "równe traktowanie wszystkich mieszkańców naszej planety".
Podkreślił też, że priorytetem dla władz uczelni było i jest zabezpieczenie wszystkich przed zakażeniem wirusem i ciężkim przebiegiem choroby. Przypomniał przy tym, że dzięki współpracy z Uniwersytetem Medycznym w Bibliotece Uniwersyteckiej uruchomiono punkt szczepień dla całego środowiska akademickiego. „Brak zdecydowania ze strony polityków nie dał nam jednak szansy przeprowadzenia pełnego szczepienia wśród członków naszej wspólnoty” – powiedział. Podkreślił, że obecnie nie ma innej alternatywy dla szczepienia, jeśli chcemy zapewnić bezpieczeństwo wszystkim w naszym otoczeniu.
Rektor wskazywał też, że w ciągu ostatnich 12 miesięcy pogłębiły się i utrwaliły podziały w polskim społeczeństwie w niespotykanej po 1989 r. intensywności i zakresie. „Co gorsza, okres izolacji, komunikowania się zdalnie i formowania zamkniętych, połączonych wspólnymi przekonaniami grup doprowadził do zaostrzenia postaw agresywnych a pochopne decyzje ustawodawcze zaogniły konflikty, które dziś zatruwają nasze życie” – mówił prof. Wiszewski. Dodał, że Uniwersytet Wrocławski w każdej - nawet najtrudniejszej chwili - stawiał czoło temu zagrożeniu, akcentując dążenie do racjonalnego rozwiązywania konfliktów i otwartego spojrzenia na racje wszystkich stron.
„Niezależnie od poglądów religijnych, światopoglądowych i politycznych wymagamy nade wszystko racjonalności i poszanowania godności każdego człowieka, w tym powściągania emocji w krytykowaniu innych. I to się nie zmieni. Niezależnie od wszelkich nacisków. Uniwersytet Wrocławski zostanie świecką, racjonalną uczelnią” – zapewnił rektor.
„Jesteśmy wspólnotą otwartą; nikogo nie wykluczamy, ale też nie tolerujemy wykluczania lub szerzenia nienawiści. Stworzyliśmy sieci rzeczników antydyskryminacyjnych i bezpieczeństwa, opracowaliśmy procedury wsparcia dla wszystkich, którzy czują się zagrożeni – niezależnie od pochodzenia, religii, przekonań światopoglądowych i politycznych, orientacji seksualnej czy tożsamości płciowej” – mówił.
W ocenie rektora uczelnia wymaga szybkich zmian. „Dla nas punktem odniesienia są zarówno wiodące uczelnie Środkowej Europy, jak i potrzeby naszego otoczenia. (…) Epidemia dobitnie pokazała, że bez dynamicznego rozwoju nauki, w tym badań podstawowych, nie ma mowy o przetrwaniu ludzkości. Kto nie inwestuje w naukę i transfer między badaniami podstawowymi a otoczeniem, skazuje się na rolę dostawcy surowca, wytwórcy podzespołów i biernego konsumenta. Ale jest i druga strona – kto, prowadząc badania, nie zwraca uwagi na potrzeby otoczenia, skazuje się na marginalizację” – zauważył.
„Zmiany, które realizujemy, mają zapewnić Uniwersytetowi Wrocławskiemu silną pozycję w akademickiej Europie Środkowej. To dlatego jako jedyny partner z Polski współtworzymy centrum badawcze CASUS w Goerlitz, a wkrótce podpiszemy umowę o rozszerzeniu współpracy badawczej z uczelniami z Drezna i Brna (…) Potrzebujemy też współpracy z innymi uczelniami Wrocławia. Opowiadam się za konsolidacją opartą o budowanie wspólnego kapitału badawczego, dydaktycznego i społecznego. Znajdując się na skrzyżowaniu wpływów europejskich uczelni z Drezna, Krakowa i Pragi, Wrocław nie może zaprzepaścić szansy na zbudowanie silnego centrum naukowego” – mówił prof. Wiszewski.
W trakcie inauguracji roku akademickiego wręczono również nagrody i wyróżnienia, w tym statuetki Księżnej Jadwigi Śląskiej. Wyróżnienie, przyznawane za znaczący wkład w pojednanie i pogłębianie współpracy polsko-niemieckiej lub za wybitną działalność charytatywną, trafiło w tym roku do profesor Brigitte Schultze, polonistki i slawistki, wieloletniej profesor Uniwersytetu Jana Gutenberga w Moguncji, oraz do prof. Adama Bodnara, rzecznika praw obywatelskich w latach 2015 – 2021. Medal Uniwersytetu Wrocławskiego otrzymał natomiast profesor Udo Strater.
Podczas uroczystości tytuł doktora honoris causa Uniwersytetu Wrocławskiego otrzymał profesor Klaus Wandelt z Uniwersytetu w Bonn, badacz fizyki i chemii powierzchni ciał stałych w kontakcie z próżnią, gazami i elektrolitami.
Po raz pierwszy w historii uczelni wręczono również Nagrodę Heisiga – najwyższą w Polsce nagrodę finansową dla polskiego naukowca wynosząca 200 tys. zł. Jej laureatem został prof. Jan Potempa, biochemik i mikrobiolog z Uniwersytetu Jagiellońskiego za odkrycie biochemicznych mechanizmów związku bakteryjnych chorób przyzębia z reakcjami autoimmunologicznymi, co otworzyło nowe perspektywy walki z chorobą Alzheimera. (PAP)
Autorka: Agata Tomczyńska
ato/ zan/