Obrazy malarzy z kręgu słynnej szkoły paryskiej, m.in. Meli Muter, Zygmunta Menkesa, Szymona Mondzaina, znajdą się pośród ponad 90 dzieł wystawionych na licytacje 10 lutego w Salonie DES-y Unicum.
„Podczas zimowej odsłony aukcji +Art Outlet. Sztuka Dawna+ pod młotek trafią prace środowiska skupiającego wybitnych malarzy międzywojnia” - poinformowała PAP Jadwiga Pribyl, reprezentująca Dom Aukcyjny DESA Unicum.
Wśród ponad 90 obiektów wystawionych na aukcję znajdą się również dzieła o tematyce typowo polskiej, tradycyjnej i patriotycznej. Wśród nich cenione przez miłośników klasyki obrazy Bronisławy Rychter-Janowskiej, Ignacego Zygmuntowicza, Czesława Wasilewskiego, Stanisława Kaczora-Batowskiego oraz Jerzego Kossaka.
„+Tańczą panowie, tańczą panie na moście w Awinion+ – śpiewała Ewa Demarczyk. Tuż przy słynnym moście St. Bénézet swoją pracownię miała malarka Mela Muter, autorka pejzaży i scen miejskich, w tym z jej ukochanego Awinionu, gdzie wielokrotnie malowała na wysokiej skarpie z panoramą rzeki Rodan” – można przeczytać w katalogu. Licytowane będą dwa obrazy Meli Muter: „Widok na Rue Carreterie i dzwonnicę kościoła Saint Augustin w Awinionie”, z lat 40. – 50. XX wieku, oraz „Krajobraz wiejski z południa Francji”. Estymacja „Krajobrazu…” kształtuje się na poziomie 200 – 300 tys. złotych. Jest to najwyżej wyceniane dzieło spośród wszystkich obiektów najbliżej aukcji „Art Outlet. Sztuka Dawna”. Jak przypominają organizatorzy aukcji obraz Meli Muter „Gitarzysta” z lat 30. XX wieku został sprzedany za rekordową dotychczas sumę 1,5 mln złotych.
Południe Francji, gdzie powstało wiele wybitnych dzieł Muter, stało się schronieniem dla artystów, którzy uciekli tu po zajęciu Francji przez nazistów w 1940 roku. Wcześniej wielu z nich – tak, jak Mela Muter – związanych było z prężnie działającą École de Paris, środowiskiem skupiającym twórców pochodzenia żydowskiego. Wśród modnych i poszukiwanych obecnie artystów znajdowali się reprezentanci różnych stylów, w tym kubiści i ekspresjoniści. Większość z nich mieszkała w dzielnicy Montparnasse w budynku nazywanym Ulem (z francuskiego – La Ruche). Miejscem spotkań bohemy była też kawiarnia „La Rotonde”.
Na aukcji znajdzie się również dzieło jednego z najbardziej znanych twórców szkoły paryskiej Zygmunta Józefa Menkesa „Wnętrze z bukietem kwiatów w wazonie i skrzypcami” („My Bouquet”) z lat 40. XX wieku. Menkes, nazywany cudownym kolorystą, urodzony we Lwowie malarz stworzył w swoich dojrzałych latach „kaligraficzny” styl, wprowadzając do swojej palety zdecydowane barwy, bazując na czerniach, czerwieniach i błękitach. Sztuka Menkesa współtworzyła oblicze nowoczesnej figuracji amerykańskiej po 1945 roku (artysta przeniósł się do Stanów Zjednoczonych w latach 30. XX wieku). Arthur Miller, znany dramaturg i krytyk, pisał w 1949 roku: „Menkes wydaje się jednym z nielicznych artystów, którzy potrafią być w pełni +modern+ bez odrzucania piękności światła, koloru, faktury oraz tego, co rozumiemy przez malarstwo już od czasów Tycjana i Rembrandta. Jest wspaniałym malarzem”.
Do środowiska École de Paris należał też Włodzimierz Terlikowski, wybitny artysta i podróżnik. Twórczość malarza – docenioną już przez ówczesne galerie, marszandów i odbiorców – zdominowały portrety, martwe natury oraz pejzaże, czego przykładem może być nastrojowe płótno „Żaglówki nad kanałem w Wenecji”. Ze szkołą paryską związani byli również Henryk Hayden, Szymon Mondzain czy Natan Grunsweigh, którego obraz „Rue de la Breche-aux Loups w Paryżu” wystawiany był w okresie międzywojnia na paryskim Salon des Tuileries.
Licytowany też będzie obraz „Pogoń za bolszewikami” z 1927 roku autorstwa Jerzego Kossaka. Klasyczne malarstwo polskie reprezentuje również Bronisława Rychter-Janowska, z pracami „W parku” z 1930 roku oraz znacznie wcześniejszym „Sekretarzykiem” („Biały salon”). Obraz ten wystawiany był przez TPSP w Krakowie i we Lwowie oraz warszawską Zachętę. „Realistyczna twórczość związanej z Krakowem artystki cieszy się do dziś dużym wzięciem, głównie za sprawą podejmowanej przez nią tematyki, czyli polskich dworów i dworków, kościółków, wiejskich chat, pejzaży czy scen folklorystycznych” – można przeczytać w materiałach towarzyszących aukcji.
W ofercie pojawi się „Wiosna w górach” Friedricha Iwana, wybitnego malarza niemieckiego, znanego głównie za sprawą pejzaży Karkonoszy. Atrakcją aukcji jest – jak zapewniają marszandzi - olejny „Portret dziewczynki w białej bluzce” Mai Berezowskiej, która tworzyła głównie akwarele. Malując go w 1945 roku artystka przebywała na rekonwalescencji w Szwecji po pobycie w obozie Ravensbrueck.
Aukcja „Art Outlet. Sztuka Dawna” odbędzie się 10 lutego w Salonie DESA Unicum w Warszawie. (PAP)
autorka: Anna Bernat
abe/aszw/