Okolicznościowa iluminacja na fasadzie Pałacu Prezydenckiego w 2022 r. - w 100. rocznicę zabójstwa prezydenta Gabriela Narutowicza. Fot. PAP/Tomasz Gzell
Sejm ustanowił 16 grudnia Dniem Pamięci Prezydenta Gabriela Narutowicza dla „upamiętnienie jego postaci oraz ku przestrodze, że język pogardy oraz uporczywe eskalowanie nienawiści i przemocy w debacie publicznej prowadzą do tragedii”. A 80. rocznicę urodzin Marka Grechuty wyraził mu wdzięczność i oddał hołd.
Za uchwałą ws. ustanowienia 16 grudnia Dniem Pamięci Prezydenta Gabriela Narutowicza głosowało w piątek (5 grudnia) 410 posłów, 17 było przeciw, 1 osoba wstrzymała się od głosu.
„Pierwszy prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Gabriel Narutowicz zginął 16 grudnia 1922 r. z rąk nacjonalistycznego fanatyka. Wydarzyło się to w atmosferze ostrego konfliktu politycznego. Krytycy nowo wybranego prezydenta, w większości wywodzący się ze środowisk narodowców, dawali wówczas wyraz swemu sprzeciwowi w stopniu przekraczającym granice demokratycznej debaty” - głosi uchwała.
Podkreślono, że „prezydent Gabriel Narutowicz był wielkim patriotą, wybitnym przedstawicielem polskiej inteligencji, wywodzącym się z rodziny o szlacheckich i powstańczych tradycjach”.
W grudniu 1922 r. został wybrany przez Zgromadzenie Narodowe na prezydenta. „Spotkało się to z gwałtownym sprzeciwem znaczącej części sceny politycznej, który przerodził się w nagonkę na legalnie wybranego prezydenta. Organizowano demonstracje, które przekształciły się w zamieszki uliczne, a w prasie pojawiały się szkalujące prezydenta artykuły” - napisano.
W uchwale podkreślono, że „śmierć pierwszego prezydenta niewątpliwie była efektem toczącego się wówczas sporu politycznego, podczas którego rozbudzone zostały negatywne emocje - merytoryczny dyskurs zastąpiła nienawiść”.
„Sejm Rzeczypospolitej Polskiej ustanawia dzień 16 grudnia Dniem Pamięci Prezydenta Gabriela Narutowicza w celu upamiętnienia jego postaci oraz ku przestrodze, że język pogardy oraz uporczywe eskalowanie nienawiści i przemocy w debacie publicznej prowadzą do tragedii” - głosi uchwała.
Natomiast ws. upamiętnienia Marka Grechuty w 80. rocznicę urodzin za głosowało 429 posłów, nikt nie był przeciw ani się nie wstrzymał. „W uznaniu wybitnej twórczości Marka Grechuty oraz jego trwałego wpływu na polską kulturę Sejm wyraża wdzięczność oraz oddaje hołd artyście, upamiętniając 80. rocznicę jego urodzin” - napisano w uchwale.
„W 80. rocznicę urodzin Marka Grechuty Sejm Rzeczypospolitej Polskiej oddaje hołd temu wybitnemu artyście, piosenkarzowi, poecie, kompozytorowi i malarzowi, który na trwałe zapisał się w historii polskiej kultury” - głosi uchwała. Przypomniano, że osiemdziesiąt lat temu, 10 grudnia 1945 r., w Zamościu urodził się Marek Grechuta. „Tam zdał maturę, a w 1963 r. rozpoczął studia na Wydziale Architektury Politechniki Krakowskiej. Jako piosenkarz zadebiutował w 1967 r. na Studenckim Festiwalu Piosenki w Krakowie, wykonując utwór »Tango Anawa«. W swojej twórczości łączył muzykę z poezją. Stał się jednym z najważniejszych przedstawicieli polskiej poezji śpiewanej, zwanej także Krainą Łagodności. W pierwszej połowie lat 70. nagrał tak wybitne płyty jak: »Korowód«, »Droga za widnokres« czy »Magia obłoków«” - przypomniano.
„W 1976 r. rozpoczął blisko dziesięcioletnią współpracę z Piwnicą pod Baranami. Na płycie »Śpiewające obrazy« zawarł utwory inspirowane dziełami van Gogha, Picassa, Degasa, Moneta, Renoira i Wyspiańskiego. Jego piosenka »Hop — szklankę piwa« do tekstu Stanisława Ignacego Witkiewicza zdobyła w 1977 r. Nagrodę Grand Prix na festiwalu polskiej piosenki w Opolu. W 1994 r. wydał album »Dziesięć ważnych słów«, poświęcony uniwersalnym wartościom ludzkim, które artysta określał jako »dziesięć przykazań człowieka współczesnego«” - głosi uchwała.
Jak napisano, „w uznaniu wybitnej twórczości Marka Grechuty oraz jego trwałego wpływu na polską kulturę Sejm Rzeczypospolitej Polskiej wyraża wdzięczność oraz oddaje hołd artyście, upamiętniając 80. rocznicę jego urodzin”.
Marek Grechuta zmarł 9 października 2006 roku w Krakowie. Spoczywa w Alei Zasłużonych na cmentarzu Rakowickim.(PAP)
ksi/ zzp/ dki/