Dokument „Profilaktyka przemocy seksualnej wobec uczniów w szkole katolickiej”, przygotowany przez Centrum Ochrony Dziecka i Radę Szkół Katolickich, przekazano dyrektorom placówek. Będzie on podstawą tworzenia programów profilaktycznych oraz procedur dotyczących ochrony i interwencji w przypadku podejrzenia przemocy seksualnej.
Publikacja powstała w ramach projektu "Budowanie systemu prewencji wykorzystania seksualnego w szkołach katolickich", realizowanego przez Centrum Ochrony Dziecka i Radę Szkół Katolickich, a finansowanego ze środków Fundacji Świętego Józefa KEP - poinformowano w przekazanym PAP komunikacie przez biuro delegata KEP ds. ochrony dzieci i młodzieży.
W liście do dyrektorów szkół katolickich delegat KEP ds. ochrony dzieci i młodzieży abp Wojciech Polak oraz asystent Rady Szkół Katolickich bp Marek Mendyk zaznaczyli, że "budowanie bezpiecznego środowiska dla dzieci i młodzieży jest naszym wspólnym zadaniem w Kościele, które wymaga dzisiaj stosowania profesjonalnych metod działania"
Praktycznym narzędziem do wdrażania i stosowania standardów ochrony dzieci i młodzieży w placówkach szkolnych jest dokument "Profilaktyka przemocy seksualnej wobec uczniów w szkole katolickiej". "Większość jego zapisów jest uniwersalna, w związku z tym może on przydać się również w innych placówkach edukacyjnych" - wskazali autorzy komunikatu.
Jezuita o. Wojciech Bojanowski pracujący w Jezuickim Centrum Edukacji i parafii pw. Ducha Świętego w Nowym Sączu zwraca uwagę, że w środowisku szkolnym może dochodzić do ujawnienia krzywdy, której doświadczają młodzi ludzie. Zwraca on również uwagę, że "potencjalni sprawcy mogą szukać kontaktu z osobami małoletnimi w szkole, stąd potrzebne są jasne zasady zachowania dorosłych chroniące uczniów przed krzywdą".
Zaznacza on, że innym poważnym problemem, który wymaga szczególnej uwagi, jest rówieśnicza przemoc seksualna.
W dokumencie "Profilaktyka przemocy seksualnej wobec uczniów w szkole katolickiej" zwrócono m.in uwagę na weryfikację przyjmowanych pracowników. Wskazano, aby dyrektorzy szkół przed nawiązaniem stosunku pracy lub dopuszczeniem osób do innej działalności związanej z wychowaniem, edukacją, wypoczynkiem, leczeniem małoletnich lub opieką nad nimi pobrali informacje o kandydacie z "Rejestru Sprawców Przestępstw na Tle Seksualnym". "Należy wykorzystać Rejestr z dostępem ograniczonym oraz Rejestr Państwowej Komisji" - czytamy w dokumencie.
Poruszono również temat szkoleń dla nauczycieli i sposobów ich wspierania w mierzeniu się z trudnymi sytuacjami, z którymi mogą spotkać się w swojej pracy.
Wskazano, że zakres tematyczny szkoleń z profilaktyki przemocy seksualnej powinien obejmować "symptomy sugerujące możliwość doznania krzywdy przez dziecko; reakcje emocjonalne i zachowania osób pokrzywdzonych przemocą seksualną oraz ich rodzin; rozmowa z dzieckiem pokrzywdzonym oraz jego rodzicami; zachowania sprawców wykorzystania seksualnego oraz strategie przez nich używane do krzywdzenia dzieci i młodzieży; obowiązujące regulacje prawne oraz procedury państwowe i kościelne związane z ochroną osób małoletnich; interwencja w przypadku różnych form przemocy rówieśniczej, w tym przemocy seksualnej".
Zgodnie z dokumentem "na terenie szkoły powinna istnieć dostępna dla pracowników biblioteczka z podstawowymi dokumentami dotyczącymi ochrony dzieci i młodzieży oraz fachową literaturą poszerzającą wiedzę na ten temat".
Omawiając temat wsparcia dla nauczycieli dokument wskazuje na rozmowy indywidualne z pedagogiem lub psychologie szkolnym, regularnych spotkaniach nauczycieli w kilkuosobowym zespole, podczas których porusza się temat pracy opiekuńczo-wychowawczej i związane z nią wyzwania - w szczególności sytuacje kryzysowe. Dokument "zaleca w miarę możliwości objęcie nauczycieli superwizją prowadzoną przez profesjonalnego superwizora z zewnątrz".
Wymieniono także sposoby włączania uczniów i rodziców w tworzenie bezpiecznego środowiska. Wśród nich wymieniono m.in. zapoznanie rodziców z systemem prewencji w szkole czy wskazanie instytucji i fundacji specjalizujących się w profilaktyce przemocy wobec dzieci i młodzieży.
Wyjaśniona została również rola szkolnego delegata ds. ochrony dzieci i młodzieży, tak zwanej osoby zaufania. Według wytycznych Konferencji Episkopatu Polski w każdej katolickiej instytucji służącej dzieciom i młodzieży powinna zostać wyznaczona taka osoba.
Na bazie tego dokumentu poszczególne placówki będą szkolić pracowników szkoły i opracowywać wewnątrzszkolne regulaminy i procedury, m.in. wyznaczać osoby zaufania i zapoznawać wszystkich z zasadami prewencji, zwłaszcza uczniów i ich rodziców.
Dokument w wersji elektronicznej dostępny jest m.in. na stronie COD: https://cod.ignatianum.edu.pl/edukacja-i-prewencja/materialy-edukacyjne/prewencja-w-szkole.html/.
Do szkół trafiła także książka pt. "Ja ci wierzę", będąca zapisem rozmowy z Ewą Kusz, wicedyrektor Centrum Ochrony Dziecka przy Akademii Ignatianum w Krakowie, nt. zapobiegania przemocy seksualnej wobec dzieci i młodzieży oraz adekwatnej reakcji na przypadki wykorzystywania osób małoletnich.
W Polsce działa 488 szkół katolickich, wszystkie zrzeszone są w Radzie Szkół Katolickich. (PAP)
Autor: Magdalena Gronek
mgw/ mir/